علت کاهش خونریزی در دوران قاعدگی

کاهش خونریزی پریود یا هیپو منوره 

اگر اخیراً متوجه شدید که حجم خون ریزی در دوران قاعدگی شما سبک یا کاهش پیدا کرده است، بهتر است بدانید که تنها نیستید. اضطراب و استرس ناشی از وضعیت کنونی جهان که بر اثر همه گیری کرونا به وجود آمده می تواند از جهات مختلفی بر بدن شما اثر بگذارد، یکی از مواردی که ممکن است استرس روی آن اثر بگذارد چرخه قاعدگی خانم ها است.

حتی قبل از پاندمیک کووید ۱۹، محققان متوجه ارتباط هایی بین استرس و حجم خون ریزی در قاعدگی شده بودند. اگر بیش از حد معمول دارید دچار استرس می شوید، ممکن است جریان خونی سبک و غیر طبیعی ای را در هر دوره از قاعدگی تان تجربه کنید.

گرچه به راحتی می توان استرس ناشی از کرونا یا موارد دیگر را به بی نظم شدن قاعدگی نسبت داد، فاکتورهای دیگری را نیز باید در نظر گرفت:

۱. مصرف داروهای هورمونی

داروهای جلوگیری از بارداری، مانند قرص های ترکیبی استروژن و پروژسترون می توانند بر روند پریود تأثیر بگذارند. برخی پزشکان این قرص ها را برای کسانی که خون ریزی سنگینی را تجربه می کنند تجویز می کنند، زیرا این هورمون ها می توانند بر لایه داخلی رحم قبل از قاعدگی تأثیر بگذارند.

بنابراین می تواند باعث کاهش حجم خون طی عادت ماهیانه شود. مصرف این دارو برای برخی افراد، ممکن است باعث شود که هیچ خون ریزی یا لکه بینی در موعد قاعدگی رخ ندهد. استروژن نسبتاً کم موجود در اغلب قرص های ضدبارداری هورمونی رشد آندومتر را کاهش می دهد، بنابراین در دوران قاعدگی، آندومتر نسبتاً کمی وجود دارد که ریخته شود. بسیاری از خانم ها این عارضه جانبی را از مزایای استفاده از داروهای ضد بارداری هورمونی می دانند.

۲. تغییرات وزنی و کم شدن خونریزی در دوران پریود

اگر اخیراً به هر دلیلی کاهش وزن ناگهانی یا افزایش وزن را تجربه کرده اید، این موضوع می تواند چرخه قاعدگی شما را تحت تأثیر قرار دهد.

اگر دچار اضافه وزن شده اید، ممکن است به طور ناگهانی دچار عدم تعادل هورمونی شوید که این می تواند تخمک گذاری را کند یا متوقف کند.

در عین حال، اگر اخیراً وزن کم کرده اید، می تواند بدان معنی باشد که سطح استروژن پایین تری در بدن شما وجود دارد، که می تواند تخمک گذاری را کند یا متوقف گرداند.

۳. کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید نیز می تواند باعث نوسان در قاعدگی به ویژه در خانم های جوان شود. این اتفاق می تواند باعث شود حجم خون قاعدگی بسیار سبک گردد یا به طور کلی متوقف شود.

علائم دیگری که در اثر کم کاری تیروئید دیده می شود شامل موارد زیر می باشد:

• لرز
• خستگی
• یبوست
• از دست دادن اشتها
• افزایش وزن غیرمعمول
• مو یا ناخن های خشک و شکننده
• افسردگی

۴. استرس و فشار های عصبی

 عوامل روانی مانند استرس یا هیجان بیش از حد ممکن است باعث هیپومنوره شوند. چنین عواملی فعالیت مراکز مغزی را که باعث تحریک تخمدان ها در طی چرخه تخمک گذاری می شوند را (برای ترشح هورمون هایی مانند استروژن و پروژسترون) سرکوب می کند و ممکن است منجر به تولید کم این هورمون ها شود. در نتیجه، این خانم پریودی سبکی را تجربه می کند.

۵. سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)

وقتی تخمدان ها مقدار زیادی آندروژن که یک هورمون جنسی مرد است را تولید کنند، تنبلی تخمدان یا تخمدان پلی کیستیک به وجود می آید. این سندروم می تواند باعث دوره های قاعدگی نامنظم، دوره هایی با خون ریزی کم یا عدم ایجاد پریود در یک سیکل شوند. علت دقیق PCOS ناشناخته است. تشخیص زودرس و درمان آن همراه با کاهش وزن ممکن است خطرات و عوارض طولانی مدت آن مانند دیابت نوع ۲ و بیماری های قلبی را کاهش دهد.

علائم دیگر PCOS عبارتند از:

• جوش یا آکنه
• افزایش غیر معمول وزن 
• افزایش بیش از حد موهای بدن با الگوی مردانه
• ایجاد تکه های تیره رنگ پوست در نزدیکی گردن، زیر بغل یا سینه

۶. سندروم آشرمن

یکی از دلایل هیپومنوره، سندرم آشرمن (چسبندگی داخل رحمی) است که کاهش حجم خون ریزی ممکن است تنها علامت بارز آن باشد. میزان کمبود حجم خون قاعدگی با میزان چسبندگی ارتباط نزدیکی دارد.

۷. اندازه ی رحم

گاهی کاهش حجم خونریزی در پریود می تواند نشانه ای از کاهش اندازه ی رحم یا همان هیپوپلازی رحم باشد که می تواند بر اثر جراحی‌هایی بر رحم به وجود بیاید. 

۸. بارداری

اگر این اولین باری باشد که خونریزی دوره شما کم حجم بوده، می تواند احتمالی برای بروز بارداری در شما باشد.همچنین از موعد پریودی شما گذشته است و اخیراً مقاربت جنسی داشته اید، بهتر است یک آزمایش خون برای تایید یا رد احتمال بارداری انجام دهید.

۹. یائسگی

با کاهش سطح هورمون های جنسی، ممکن است متوجه تغییراتی در سیکل های خود شوید.

پریود ها می توانند به صورت دوره های نامنظم، خونریزی های سبک تر یا لکه بینی باشند. این اتفاق برای هر خانمی که قاعدگی را تجربه می کند طبیعی است و به طور معمول در سنین بین ۴۵ تا ۵۵ سال رخ می دهد.

۱۰. عوامل ارثی و ژنتیکی

در بعضی از خانمها طبیعی است که خونریزی کمتری در دوران قاعدگی داشته باشند. خون ریزی کم در قاعدگی ممکن است ریشه ی ژنتیکی داشته باشد. در اکثر افرادی که با این موضوع رو به رو هستند دیده شده است که مادر و یا خواهرهای او نیز در دوره های خود  حجم خونی کمی را از دست می دهند. این افراد برای بارور شدن معمولا مشکلی ندارند و به راحتی می توانند بارداری را تجربه کنند. شیوع ناباروری در خانمهایی که جریان خون طبیعی داشته اند و در اثر موارد خاصی مانند مواردی که در بالا نیز ذکر شد، دچار کاهش خون ریزی می شوند، بالاتر است.

پیشگیری از کم شدن خون ریزی در دوران پریود

• ورزش : با انجام فعالیت های ورزشی متناسب با اندامتان در طی هفته، می توانید وزن و سطح هورمون‌های بدن خود را در محدوده ی نرمال نگه دارید.
• چک آپ های ۶ ماهه : با انجام آزمایشات و سونوگرافی‌های منظم در طول سال، از بروز و یا گسترش مشکلاتی که باعث اختلال در چرخه ی قاعدگی می شود جلوگیری کنید.
• تصحیح رژیم غذایی: با حذف غذاهای چرب مخصوصا فست فود ها و خوراکی های مضری که دارای چربی های ترانس هستند و جایگزینی مواد غذایی مفید و میوه و سبزیجات به جای آن ها، از به هم خوردگی هورمونی و اضافه وزن دوری کنید.
• زندگی آرام: سعی کنید به دور از سر و صدا و مشغله هایی که دارید، محیط زندگی تان را تا حد امکان آرام و کم تنش نگه دارید. آرامش روان باعث بهبود چرخه های قاعدگی می شود.

تشخیص علت کم شدن خونریزی در پریود

• آزمایش خون: بیشترین علت اصلی کاهش حجم خون در طول قاعدگی با آزمایش خون قابل تشخیص است. آزمایش سطح هورمون هایی مانند هورمون تحریک کننده فولیکول، هورمون لوتئین کننده، استروژن، پرولاکتین، انسولین، تیروئید و... مهم است. در سندرم تخمدان پلی کیستیک، انسولین و آندروژن های زیادی وجود خواهد داشت.
• سونو گرافی رحم و تخمدان ها:  این سونوگرافی می تواند ضخامت آندومتر، اندازه تخمدان ها، سایز فولیکول ها، تعداد فولیکول ها، روند تخمک گذاری و سایر ناهنجاری ها را تشخیص دهد.
• آزمایش های دیگر: آزمایش هایی مانند سونوگرافی واژینال برای خانم های غیر باکره و اسکن MRI برای تعیین علت خون ریزی کم در طول سیکل ها می تواند مفید باشد.

درمان کاهش خونریزی قاعدگی

اگر علت دقیق کم شدن حجم خون ریزی در سیکل قاعدگی مشخص شود، بسته به شدت وضعیت فرد و نوع درگیری وی، پزشک ممکن است درمان دارویی یا پرهیز غذایی را در دستور کار قرار دهد.