علت زود بسته شدن ملاج چیست؟

کرانیوسینوستوزیس یا جوش خوردن زودرس جمجمه، یک نقص در هنگام تولد است که در طی آن، صفحات استخوانی جمجمه، قبل از رشد طبیعی و کافی مغز نوزاد، به طور زود رس بسته می شود. در این هنگام، مغز هنوز به رشد و تکامل خود ادامه می دهد و در نهایت باعث بد شکلی سر کودک خواهد شد. در حالت طبیعی، صفحات ملاج در دوران نوزادی نرم هستند که باعث رشد مغز به صورت طبیعی می شوند. هر کودک سالم دارای چند صفحه یا ملاج یا فونتانل می باشد که در قسمت جلو، پشت و طرفین سر وی قرار می گیرند. کرانیوسینوستوزیس معمولا یک قسمت از ملاج را درگیر می کند اما در مواردی ممکن است بیش از ۱ یا تمام فونتانل ها را درگیر نماید، مواردی مثل سندروم های ژنتیکی (مانند: کرانیوسینوستوزیس سندروم).

کرانیوسینوستوزیس را می توان با جراحی درمان نمود که باعث اصلاح شکل سر می گردد و امکان رشد طبیعی مغز را فراهم می کند. تشخیص و درمان سریع باعث می شود که مغز کودک فضای کافی برای رشد و توسعه پیدا کند. اگرچه در موارد شدید این بیماری، آسیب های عصبی ممکن است ایجاد شود، اما اکثر کودکان دارای رشد طبیعی هستند و بعد از عمل به نتایج ظاهری خوبی می رسند. 

علائم زود بسته شدن ملاج (کرانیوسینوستوزیس)

علائم کرانیوسینوستوزیس معمولاً در بدو تولد قابل توجه است و مشاهده است، و در چند ماه اول زندگی کودک شما مشهود تر می شوند. علائم و شدت این بیماری، به میزان درگیر شدن ملاج و شکاف های بین آن بستگی دارد. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:

• یک جمجمه با فرم غیر طبیعی، که ظاهر آن با توجه به درگیر بودن هر صفحه و شکاف بین آن، می تواند متفاوت باشد
• احساس غیر طبیعی بودن جمجمه ی کودک یا از بین رفتن یک بخش قابل توجه از ملاج او
• رشد آهسته یا عدم رشد سر کودک 

انواع کرانیوسینوستوزیس

این مشکل می تواند چند عامل ایجاد کننده مختلف داشته باشد که هر کدام با توجه به قسمتی که درگیر می کنند، مشخصه های متفاوتی خواهند داشت.

اصطلاح داده شده به هر نوع کرانیوسینوستوزیس بستگی به این دارد که چه بخیه ها تحت تأثیر قرار می گیرند. انواع کرانیوسینوستوزیس شامل موارد زیر است:

• ساژیتال: سر بصورت باریک و دراز رشد می‌کند (اسکافوسفالی یا قایقی شکل)
• کرونال: پیشانی در سمت درگیر صاف می‌شود (پلاژیوسفالی)
• لامبدوئید: پشت سر و گوش‌ها صاف می‌شود (پلاژیوسفالی خلافی)
• متوپیک: پیشانی به شکل سه‌گوش و پشت سر پهن می‌شود (تریگونوسفالی)

اکثر موارد کرانیوسینوستوزیس که بخش های زیادی از جمجمه را درگیر می کنند، ناشی از بیماری های ژنتیکی می باشند که به کرانیوزینوستوز سندروم معروفند.

دیگر علت های بسته شدن زودتر ملاج

اغلب علت بروز کرانیوزینوستوز مشخص نیست، اما گاهی اوقات مربوط به اختلالات ژنتیکی می شود.

کرانیوسینوستوزیس غیر سندرومیک

رایج ترین نوع کرانیوزینوستوز است و علت آن ناشناخته است، هرچند احتمال داده می شود که علتش ترکیبی از اختلالات ژن ها و عوامل محیطی باشد.

کرانیوسینوستوزیس سندرومیک

ناشی از سندروم های ژنتیکی خاصی مانند سندرم آپرت، سندرم پفیفر یا سندروم کروزون است که می تواند بر روی جمجمه کودک شما تأثیر بگذارد. این سندروم ها معمولاً دارای مشخصه های ظاهری دیگری نیز هستند.

عوارض زود بسته شدن ملاج

در صورت عدم درمان به موقع کرانیوسینوستوزیس، ممکن است مشکلات جدی و دائمی در کودک به وجود بیاید، به عنوان مثال:

• تغییر شکل سر و صورت به طور دائمی
• کاهش عزت نفس و ایجاد انزوای اجتماعی 
• خطر افزایش فشار داخل جمجمه 

همچنین در صورت عدم درمان و افزایش مداوم فشار داخل جمجمه، کودک می تواند در معرض خطر های زیر قرار بگیرد:

• تأخیرهایی در رشد و نمو
• نقص شناختی و عدم ثبات هیجانی
• کاهش شدید انرژی و علاقه به مسائل هیجان انگیز (بی حالی)
• نا بینایی
• اختلالاتی در حرکت چشم ها
• تشنج
• و در برخی موارد نادر، مرگ  

دلایل دیگری که باعث می شوند، سر کودک شکلی غیر طبیعی داشته باشد؟

همیشه شکل غیر طبیعی سر کودک، نشان دهنده کرانیوسینوستوزیس نیست. به عنوان مثال، اگر قسمت پشت سر کودک تخت به نظر می رسد، می تواند در اثر این باشد که نوزاد همیشه به یک سمت می خوابد و باعث صاف شدن آن ناحیه از سر شده. این مشکل با تغییر منظم وضعیت سر او یا استفاده از کلاه‌های مخصوص به نام ارتز جمجمه به عنوان درمان، کمک کننده است تا از تغییر شکل سر جلوگیری کرده و تا حد زیادی، فرم طبیعی آن را به آن برگرداند