انواع مواد غذایی حساسیت زا؛ علائم و پیشگیری

آلرژی غذایی بسیار شایع است. در حقیقت، این حساسیت ها حدود ۵٪ بزرگسالان و ۸٪ کودکان را تحت تأثیر قرار می دهند و قابل ذکر است که این درصدها در حال افزایش است. جالب اینجاست که گرچه امکان ایجاد آلرژی با مصرف هر غذایی وجود دارد، اما بیشتر آلرژی‌های غذایی فقط توسط ۸ ماده غذایی اصلی ایجاد می شوند. هلیکس در این پست  ۸ مورد غذایی حساسیت زا، علائم حساسیت و اقدامات لازم در صورت ایجاد عوارض آن را بررسی می کند.

آلرژی غذایی چیست؟

آلرژی غذایی به شرایطی گفته می شود که طی آن، مصرف برخی غذاها باعث پاسخ ایمنی غیرطبیعی بدن می شوند. علت آن این است که سیستم ایمنی بدن شما برخی از پروتئین های موجود در یک ماده غذایی را به عنوان مواد مضر تشخیص می دهد. در واقع بدن شما یکسری اقدامات محافظتی را علیه آن خوراکی شروع می کند که از جمله، آزاد کردن مواد شیمیایی مانند هیستامین، که باعث التهاب در بدن می شود. برای افرادی که آلرژی غذایی دارند، حتی قرار گرفتن در معرض مقدار بسیار کمی از آن مواد غذایی خاص، می تواند باعث واکنش آلرژیک شود.

علائم حساسیت غذایی

 علائم آلرژی ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت بعد از قرار گرفتن در معرض آن خوراکی شروع و ادامه داشته باشد و ممکن است شامل برخی از حالات زیر باشد:

• تورم در زبان، دهان یا صورت
• ایجاد مشکل در تنفس
• پایین آمدن فشار خون
• استفراغ
• اسهال
• کهیر
• ضایعات پوستی
• آب ریزش بینی

در موارد شدیدتر، آلرژی غذایی می تواند باعث آنافیلاکسی شود. علائم شک آنافیلاکسی، می تواند خیلی سریع ظاهر شود و باعث بروزموارد زیر شود:

• بثورات خارش دار پوستی
• ورم گلو یا زبان
• تنگی نفس 
• پایین آمدن فشار خون 
• در برخی موارد این شوک می تواند کشنده باشد.

در برخی موارد عدم تحمل بعضی مواد غذایی اغلب با آلرژی غذایی اشتباه گرفته می شود. در صورتی که، عدم تحمل غذایی هرگز سیستم ایمنی بدن را درگیر نمی کند و خطر جدی برای شما محسوب نمی شود.

غذاهای حساسیت زا 

در زیر چند مورد از غذاهای آلرژی زا آورده شده است.

۱. شیر گاو

حساسیت به شیر گاو اغلب در نوزادان و کودکان کم سن مشاهده می شود، به خصوص هنگامی که آن ها قبل از شش ماهگی در معرض پروتئین شیر گاو قرار گرفته باشند. شیر یکی از رایج ترین آلرژی های دوران کودکی است که ۲-۳٪ از نوزادان و کودکان نوپا را مبتلا می کند. با این حال، حدود ۹۰٪ از کودکان را تا سه سالگی، می تواند درگیر کند. اما در بزرگسالان بسیار کم تر است.

کودکان یا بزرگسالان مبتلا به آلرژی در طی ۵ الی ۳۰ دقیقه پس از خوردن شیر گاو، واکنش آلرژیک از خود نشان می دهند. طی این مورد ممکن است علائمی مانند:

• تورم
• بثورات
• کهیر
• یبوست یا اسهال
• التهاب روده
• استفراغ و در موارد نادر آنافیلاکسی رخ دهد.

اگر تشخیص آلرژی به شیر گاو داده شود، تنها راه درمان این است که از شیر گاو و غذاهای حاوی آن اجتناب کنید. که شامل هر نوع غذا یا نوشیدنی که حاوی: شیر، پودر شیر، پنیر، کره، مارگارین، ماست، خامه و بستنی است.

۲. تخم مرغ

حساسیت به تخم مرغ دومین علت شایع حساسیت غذایی است.

علائم آن می تواند شامل :

• ناراحتی گوارشی، مانند درد معده
• واکنش‌های پوستی، مانند کهیر یا بثورات پوستی
• مشکلات تنفسی
• آنافیلاکسی (که نادر است)

جالب اینجاست که ممکن است به سفیده تخم مرغ حساسیت داشته باشید، اما به زرده نه و بالعکس. این بدان دلیل است که پروتئین موجود در سفیده و زرده تخم مرغ کمی متفاوت است. با این وجود بیشتر پروتئین هایی که باعث ایجاد آلرژی می شوند در سفیده تخم مرغ یافت می شوند، بنابراین آلرژی به سفیده تخم مرغ شایع تر است.

مانند آلرژی‌های دیگر، درمان حساسیت به تخم مرغ یک رژیم غذایی بدون تخم مرغ است. با این حال، لازم نیست از همه غذاهای حاوی تخم مرغ اجتناب کنید، زیرا گرم کردن تخم مرغ می تواند شکل پروتئین های ایجاد کننده آلرژی را تغییر دهد. این موضوع می تواند بدن شما را از آسیب دیدن توسط آن ها حفظ کند، به این معنی که احتمال بروز علائم آلرژی توسط آنها کمتر است. 

۳. دانه های درختی

حساسیت به آجیل های درختی نیز می تواند در برخی افراد بروز یابد.

این آلرژی یک حساسیت غذایی بسیار شایع است که تصور می شود حدود ۱٪ از جمعیت جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. برخی از نمونه های آجیل درختان عبارتند از:

• بادام ها (بادام هندی، بادام درختی، بادام زمینی و ...)
• پسته
• گردو

افرادی که به دانه های درختی حساسیت دارند به محصولات غذایی ساخته شده با مغزآنها نیز مانند کره دانه ها و روغن نیز حساسیت خواهند داشت بنابراین باید از مصرف آنها پرهیز کنند.

نکته ی قابل تامل آلرژی به بادام زمینی است. آلرژی به این مورد بسیار شایع است و گاهی می تواند باعث واکنش های آلرژیک شدید و حتی کشنده شود.

۴. صدف و غذا های دریایی

آلرژی ایجاد شده توسط صدف در اثر حمله بدن شما به پروتئین های موجود در بدن خانواده ماهیان سخت پوست و نرم تن است. نمونه هایی از این موجودات شامل موارد زیر هستند :

• میگو
• خرچنگ دریایی
• ماهی مرکب
• گوش ماهی

متداول ترین عامل ایجاد حساسیت به غذاهای دریایی، پروتئینی به نام تروپومیوزین است. پروتئین های دیگری که ممکن است در ایجاد پاسخ ایمنی نقش داشته باشند، آرژنین کیناز و زنجیره سبک میوزین هستند. علائم حساسیت به این خوراکی ها معمولاً به سرعت بروز می کند و شبیه سایر حساسیت های غذایی است.

۵. غذاهای دیگر 

غذاهایی که کم تر باعث حساسیت می شوند عبارت اند از:

• گندم
• بذر كتان
• دانه کنجد
• هلو
• موز
• آووکادو
• کیوی
• خیار شور
• کرفس
• سیر
• دانه های خردل 
• بابونه