راه رفتن کودک؛ زمان و مراحل آن
کودکان در اولین سال زندگی خود مهارت‌های حرکتی زیادی را یاد می گیرند. این موارد شامل یادگیری چگونه نگه داشتن شیشه شیر، غلت زدن، چهار دست و پا رفتن، نشستن و بالاخره راه رفتن بدون کمک گرفتن از کسی می باشد.
ممکن است بنا بر تجربه خودتان یا اطرافیانتان، انتظار داشته باشید که کودک شما اولین قدم های خود را بین ۱۰ تا ۱۲ ماهگی بردارد و اگر تا ۱۴ ماهگی شروع به راه رفتن نکند احتمالا بسیار نگران خواهید شد.
باید بدانید که نوزادان نسبت به یکدیگر در سنین مختلفی رشد و نمو بیشتری می کنند.و کودکی که تا ۱۴ ماهگی شروع به راه رفتن نکرده است، همیشه مشکل خاصی ندارد.
دیر راه افتادن کودک
حق دارید نگران شوید اگر کودکتان تا سن ۱۴ ماهگی راه نرود. شما می خواهید فرزندتان رشد کافی کند و مهارت‌ها را سریع تر بیاموزد و مهم تر از آن نمی‌خواهید فرزند شما از سایر کودکان هم سن خود عقب باشد. برخی از نوزادان قبل از ۱۲ ماهگی راه می روند و برخی دیگر حتی تا ۱۶ یا ۱۷ ماهگی راه رفتن را شروع نمی کنند و این می تواند کاملا طبیعی باشد.
برای تعیین اینکه آیا عدم توانایی کودک شما در راه رفتن نگران کننده است یا خیر، یک تصویر کلی را در نظر بگیرید.
راه نیافتادن کودک ۱۴ ماهه
به عنوان مثال، اگرچه کودک شما در ۱۴ ماهگی قادر به راه رفتن نیست، اما ممکن است متوجه شوید که او قادر است سایر مهارت های حرکتی را بدون هیچ مشکلی انجام دهد. مهارت‌هایی مانند
- ایستادن به تنهایی
- بالا کشیدن و برداشتن وسایل و اسباب بازی‌هایش
- بالا و پایین پریدن در حالت نشسته
تمام این موارد نشانه هایی از رشد مهارت‌های حرکتی در کودک شما است. بنابراین، ممکن است به زودی شاهد اولین اقدامات آن ها برای راه رفتن باشید.
دیر راه افتادن کودک اگر سایر مهارت های حرکتی او خوب است نگرانی خاصی ندارد و هر کودک نسبت به سایر کودکان متفاوت است و در بازه زمانی خاصی پیشرفت می کند.
راه نرفتن کودک ۱۸ ماهه
اگر کودک شما در سن ۱۸ ماهگی همچنان راه نمی رود و مهارت های حرکتی اش پیشرفت آنچنانی ندارد (مثلا قادر به ایستادن نیست) بهتر است با یک پزشک متخصص اطفال صحبت و مشورت داشته باشید.
همچنین باید بدانید که، برخی از نوزادان نارس متولد شده دیرتر از کودکان هم سن خود شروع به راه رفتن می کنند.
اگر کودک شما تولد زودرس داشته است، بلافاصله از عدم توانایی او در راه رفتن وحشت نکنید. هنگام پیگیری مراحل مهم رشد او در مراکز بهداشت، به سن شیرخوار و نمودار های استاندارد رشد توجه کنید و اطلاعات خودتان را بالا ببرید. مثلا اگر یک شیرخوار ۱۴ ماهه دارید، اما سه ماه زودتر از زمان اصلی زایمان کرده‌اید، سن فرزند شما ۱۱ ماه است. در این حالت، ممکن است دو تا سه ماه دیگر طول بکشد تا یاد بگیرد که چگونه تعادل خود را حفظ کند و راه برود، این موضوع طبیعی است و جای نگرانی ندارد.
نوزادان نارس متولد شده معمولا دیرتر از کودکان هم سن خود شروع به راه رفتن می کنند. و نمودار رشد و .. آنها با بقیه کودکان متفاوت است.
مراحل راه افتادن کودک
نوزادان با بزرگتر شدن و تقویت عضلات پا یاد می گیرند که به تدریج راه بروند. به دلیل ضعف عضلات، پاهای نوزاد نمی تواند وزن آنها را تحمل کند.
به طور معمول، نوزادان از حدود ۷ ماهگی شروع به خزیدن روی زمین می کنند. همچنین در حدود این سن، آن ها در حالت ایستاده شروع به بالا و پایین رفتن می کنند. این عمل او کمک می کند تا عضلات پایش را در آماده سازی برای برداشتن اولین قدم ها تقویت کند.
در حدود سن ۸ تا ۹ ماهگی، کودک ممکن است شروع به کشیدن اجسام مانند صندلی‌ها و میزها کند. بعضی از نوزادان حتی هنگام ایستادن (در حالی که از یک شی مثل میز یا صندلی کمک می گیرند)، پاهای خود را بالا و پایین می کنند، درست مثل اینکه می خواهند راه بروند. لازمه راه رفتن، داشتن تعادل و اعتماد به نفس است. کودک شما نه تنها یاد می گیرد که چگونه تنها بایستد، بلکه نحوه هماهنگی اعضای بدن را بدون افتادن و زمین خوردن را نیز می آموزد. هرچند که یادگیری این موارد زمان بر است.
از آنجا که میزان و زمان رشد و تقویت پا و عضلات نوزادان نسبت به هم متفاوت است، طبیعیست که برخی از آن ها زودتر از هم سن‌هایشان راه بروند.
چگونه به راه رفتن کودک کمک کنیم؟
بعضی از نوزادانی که تا ۱۴ ماهگی راه رفتن را شروع نمی کنند، فقط به تمرین بیشتری نیاز دارند.
۱. گرفتن دست های او در حالت نشسته و تشویق او به بلند شدن روی پاهایش
برای کمک به نوزادان در برداشتن اولین قدم‌ها، والدین و سرپرستان می توانند روی زمین بنشینند و دستان خود را در حالت ایستاده نگه دارند. کودک را به آرامی تشویق به بلند شدن کنند و دستان آنها را بگیرند. این تمرین به آنها می‌آموزد که چگونه پاهایشان را بلند کرده و در اتاق حرکت کنند. همچنین به تقویت عضلات پا ها کمک می شود و حفظ تعادل آنها را بهبود می بخشد.
۲. اجازه دهید خود کودک سعی کند و او را تشویق کنید.
ممکن است دلتان بخواهد که مدام شیرخوار را برای بلند شدن کمک کنید، اما این کار به نفع او نیست. اجازه بدهید خودش سعی کند بایستد و شما فقط او را تشویق کنید. هرچه دیرتر از کمک کردن به او دست بردارید، فرزندتان دیرتر به راه خواهد افتاد.
۳. کفش به او نپوشانید.
برخی والدین فکر می کنند پوشیدن کفش به پای کودک می تواند به آنها در راه رفتن کمک کند. حقیقت این است که، کفش‌ها اغلب برداشتن اولین قدم ها را برای نوزادان دشوارتر می کنند. کفش برای پیاده روی در فضای باز توصیه می شود. این در حالی است که بسیاری از نوزادان وقتی پای برهنه در خانه باشند، سریعتر راه رفتن را یاد می گیرند.
۴. لوازم خطرزا و .. برای راه افتادن کودک را دور کنید.
همانطور که به کودک خود کمک می کنید راه رفتن را یاد بگیرد، اشیا و لوازم خطرزا را از اطراف او دور کنید. سیم کشی‌ها، راه پله‌ها و فرش‌هایی که کناره‌هایشان جمع می شود و احتمال زمین خوردن را زیاد می کنید از جمله این موارد می باشد.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
بازهم تاکید می کنیم که از دیر راه افتادن فرزدتان وحشت نکنید. اما آنها را نیز دست کم نگیرید.
در برخی از کودکان تأخیر در راه رفتن به دلیل مشکلاتی در پا است. مانند:
- دیسپلازی مفصل ران
- راشیتیسم (نرم شدن یا ضعیف شدن استخوان ها)
- مشکلات عضلانی مانند فلج مغزی و دیستروفی عضلانی
اگر به نظرتان کودک لنگ می زند یا پاهایش ضعیف و غیرطبیعی به نظر می رسد به پزشک مراجعه نمایید.
به یاد داشته باشید که هیچ دو فرزندی یکسان نیستند، بنابراین پیشرفت کودک خود را با فرزندان دیگرتان و یا کودکان دیگر مقایسه نکنید. به طور طبیعی برخی از کودکان در یادگیری بعضی از مهارت‌ها کندتر از دیگران هستند اما خیلی از بقیه عقب نمی مانند.
