علل پیچیدن بند ناف دور گردن جنین

یکی از بزرگترین نگرانی‌ها در بین والدین و پزشکان وجود بند ناف پیچ خورده در دوران بارداری و زایمان است. زیرا این مساله یک عارضه در هنگام زایمان محسوب می شود. بنابراین دانستن در مورد آن مهم است.

پیچ خوردن بند ناف یعنی چه؟

بند ناف پیچ خورده به عنوان یک عارضه بسیار جدی در دوران بارداری در نظر گرفته می شود. این مشکل با دیسترس جنینی (شرایطی است که در آن جنین در وضعیت نامناسبی قرار دارد یا زایمان او ممکن است با مشکلاتی همراه باشد) و عوارض حین زایمان همراه است.

طول بند ناف چقدر است؟

قبل از پاسخ به این سوال که آیا این مسئله خطرناک است یا نه، مهم است که کمی بیشتر در مورد بند ناف بدانید. طول بند ناف در حدود ۵۵ سانتی متر است. به دلیل طولانی بودن، درهم آمیختن بند ناف با قسمت های مختلف بدن جنین مانند دست ها، پاها، تنه و گردن، طبیعی است.

البته، شدت این وضعیت وابسته به آن محلی است که بند ناف به دور آن پیچیده شده و همچنین به میزان پیچیده شدن آن در یک مکان هم بستگی دارد. اغلب، با یک حرکت ساده، بند ناف می تواند خودش را گره بزند.

برای اینکه پیچش بند ناف اتفاق بیفتد، چندین فاکتور دیگر نیز باید وجود داشته باشند. به عنوان مثال:

• ممکن است بند ناف طولانی تر از حد طبیعی باشد،
• یا ممکن است مایع آمنیوتیک بیشتری وجود داشته باشد. بنابراین، فضای آزاد بیشتری برای حرکت بند ناف ایجاد خواهد شد.

اگرچه ممکن است خارق العاده به نظر برسد، اما در بیش از ۴۰٪ بارداری ها در مقطعی از زمان، به خصوص در هنگام زایمان، بند ناف پیچ خورده وجود دارد.

رایج ترین شکل پیچش بند ناف، بند ناف گردنی است. اصطلاح "بند ناف دور گردن" به حالتی گفته می شود که بند ناف یک یا چند بار به دور گردن نوزاد متولد نشده پیچیده شود.

در ابتدا، ممکن است به نظر مانند شرایطی برسد که خطر جدی خفگی جنین در رحم را ایجاد کند. اما با این وجود، معمولاً اینطور نیست - از هر ۱۰۰۰ مورد پیچش بند ناف تنها ۶ مورد منجر به تولد نوزاد مرده می شود و در سایر موارد اکثر نوزادان سالم متولد می شوند.

چرا بندناف دور جنین می‌پیچد؟

پیچش بند ناف به دور گردن مشکل رایجی نبوده و فقط در کمتر از یک سوم زایمان‌ها دیده می شود. احتمال پیچیدن بند ناف با افزایش سن بارداری افزایش می یابد. به عنوان مثال، مطالعات نشان داده است که در ۲۰ هفتگی، پیچش بند ناف به دور گردن فقط در ۶ درصد از بارداری ها رخ می دهد در حالی که در هفته ۴۲ احتمال وقوع این مشکل به ۲۹ درصد افزایش می یابد.

پیچش بند ناف به دور گردن به دو نوع A و نوع B (بسته به اینکه یک یا چند حلقه در اطراف گردن می تواند ایجاد شود) تقسیم می شود که هر یک از اینها عاملی در تعیین شدت بیماری است.

پیچش بند ناف به دور گردن نوع A 

نوع A به معنای پیچیده شدن بند ناف به طور آزادانه است که امکان باز شدن به خودی خود را فراهم می کند. این نوع بندرت مشکل ساز است و در حدود ۲۱ درصد از کل بارداری ها رخ می دهد. این مشکل معمولاً توسط پزشک یا مامای آموزش دیده مدیریت می شود. به این صورت که او در حین زایمان بند ناف را روی گردن نوزاد می لغزاند تا از فشردگی جلوگیری کند.

پیچش بند ناف به دور گردن نوع B 

به این معنی است که بند ناف محکم تر به دور گردن جنین پیچیده شده و در حدود ۶ درصد از بارداری ها وجود دارد. محققان همچنان تلاش خود را بر روی این شرایط متمرکز می کنند تا علائم، عوارض و اثرات آن را چه بر روی جنین و چه پس از تولد نوزاد، بهتر درک کنند. اما متأسفانه، نتایج مطالعات در یافته های آن ها متفاوت بوده و نتیجه واحدی حاصل نشده است.

برخی تحقیقات نشان می دهند که جنین های پسر به احتمال زیاد درگیر این مشکل می شوند. اکثر نتیجه گیری ها نیز موافقت می کنند که عواملی مثل سن مادر، وزن هنگام تولد نوزاد و یا عواملی از این قبیل، هیچ نقشی در افزایش بروز این مشکل ندارند.

تعداد دفعات پیچیدن بند ناف 

تعداد دفعات پیچیده شدن بند ناف به دور گردن و طول بند ناف نیز می تواند در شدت بیماری نقش داشته باشد. یک مطالعه نشان داد که بند ناف یک حلقه ای با پیامدهای نامطلوب ارتباط ندارد. با این حال، احتمالاً دو یا سه پیچش منجر به کاهش رشد جنین و به طور بالقوه عوارض دیگری می شود.

در صورت وجود بند ناف های طولانی تر و همچنین بارداری های دوقلوهای یکسان، ممکن است (هرچند نادر) بند ناف در واقع گره ای در درون خود ایجاد کند. در چنین شرایطی اگر بند ناف خیلی محکم کشیده شود، ممکن است جریان اکسیژن به جنین را مختل کند و انجام سزارین ضروری شود. اگر این اتفاق زودتر از هفته ۲۰ بارداری رخ دهد، ممکن است جنین سقط شود. گره های بند ناف در حدود ۱ درصد از کل بارداری ها دیده می شوند.

تشخیص پیچ خوردگی بند ناف دور گردن جنین

مادران اغلب از طریق سونوگرافی متوجه این موضوع می شوند. با این حال، مواردی نیز وجود دارد که تا قبل از تولد متوجه آن نمی شوید. کاهش یا افزایش ضربان قلب جنین نیز می تواند نشانه ای باشد که نیاز به بررسی بیشتر دارد. به طور معمول، اگر موردی پیدا شود که نشان دهنده پیچش بند ناف باشد، در طول بارداری تحت نظارت دقیق تری قرار خواهید گرفت.

عوارض پیچیدن بند ناف

نگرانی شما قابل درک است اما در بیشتر موارد، مشکلی برای جنین ایجاد نمی شود. در موارد نادری پیچش بند ناف به صورت محکم در اطراف گردن جنین ممکن است منجر به عوارض قلبی - تنفسی شود. این موارد شامل افت فشار خون یا کاهش گردش خون به دلیل کاهش توانایی مایعات برای عبور از بند ناف است. همچنین ممکن است باعث بروز دیسترس تنفسی در جنین شود.

آیا پیچیدن بندناف دور گردن جنین خطرناک است؟

در این شرایط، پزشکان باید وضعیت جنین را بررسی کرده و در مورد میزان خطر تصمیم گیری کنند. آن ها تصمیم می گیرند که آیا لازم است اقدامی اورژانس انجام دهند یا منتظر بماند و فقط بارداری را تحت نظر بگیرند.

در چنین شرایطی هنوز هم می توان زایمان واژینال (زایمان طبیعی) را انجام داد. پزشک برای جلوگیری از فشار و خفگی احتمالی، انگشت خود را بین گردن نوزاد و بند ناف قرار می دهد. گزینه دیگر بستن بند ناف و قطع آن قبل از بیرون آمدن کامل نوزاد است.