علت درد زیر شکم در بارداری چیست؟

هنگامی که باردار هستید، طبیعی است که با مشاهده هر نوع درد و گرفتگی در بدن خود، احساس خطر و نگرانی کنید. این احساس خطر، در مورد گرفتگی و درد های زیر شکمی چندین برابر است، چرا که معمولا اغلب خانم ها آن را نشانه سقط جنین می دانند.
با وجود دلهره آور بودن، گرفتگی و درد زیر شکم در ۲۰ هفته اول بارداری به طرز شگفت آوری رایج است و لزوما به معنی این نیست که در حال سقط جنین هستید. مطالعه ای که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد، نشان داد که اگرچه ۸۵٪ از زنان در ۲۰ هفته اول بارداری خود در برخی از مواقع گرفتگی و درد زیر شکم را تجربه کرده اند، اما تنها ۲۸٪ از این افراد سقط جنین داشتند.
برای آگاهی از عوامل گرفتگی و درد زیر شکم در اوایل بارداری باشند، علائم خطرناک دردهای زیرشکم در بارداری و... با هلیکس همراه باشید.
علل گرفتگی و درد های زیر شکم در بارداری
بسیاری از زنانی که در دوران بارداری درد زیر شکم را تجربه می کنند، به طور خودکار فکر می کنند که این درد نشان دهنده سقط جنین یا مشکل جدی دیگر است. اگرچه همواره بهتر است هوشیار بمانید و با هر نگرانی با پزشک خود تماس بگیرید، اما مطمئن باشید که دلایل کم خطر دیگری نیز برای درد زیر شکم وجود دارند که معمولاً زنان باردار را درگیر می کنند.
دلایل زیادی وجود دارد که ممکن است در سه ماهه اول یا دوم بارداری سالم، درد زیر شکم و گرفتگی عضلات این ناحیه را تجربه کنید. اکثر آن ها طبیعی و کاملاً خوش خیم هستند.
۱. لانه گزینی در اوایل بارداری
درد زیر شکم و احساس گرفتگی در این ناحیه در واقع می تواند نشانه اولیه بارداری باشد. همانطور که تخمک بارور شده، در دیواره های رحم لانه گزینی می کند، می تواند گرفتگی و درد زیر شکمی را ایجاد کند که گاهی با خونریزی یا لکه بینی همراه است. با ادامه بارداری، هم لکه بینی و هم گرفتگی و درد کاهش می یابد.
۲. عفونت ادراری (UTI)
عفونت ادراری در دوران بارداری نسبتاً شایع است اما پزشکان معمولاً می توانند به راحتی آنها را درمان کنند.علائم شامل:
- درد یا فشار در ناحیه تحتانی شکم
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
- تب
- احساس خستگی مفرط
- احساس لرز
- نیاز به دفع ادرار بیشتر
- ادرار بدبو
- ادرار مایل به قرمز یا کدر
پزشک برای تشخیص عفونت ادراری درخواست آزمایش ادرار می کند و برای درمان آن آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد.
۳. بزرگ شدن رحم در بارداری
با شروع پروسه بزرگ شدن در این اندام عضلانی، ممکن است احساس گرفتگی و درد زیر شکم داشته باشید که هنگام عطسه یا سرفه یا تغییر موقعیت، بیشتر متوجه آن خواهید شد. کمربندهای حاملگی یا استفاده از بالشت بارداری می توانند بخشی از این ناراحتی را تسکین دهند.
۴. درد رباط گرد
درد زیر در هفته سیزدهم بارداری، ممکن است ناشی از کشیده شدن سریع رباط حامی رحم به نام رباط گرد را تجربه کنید. هنگامی که این رباط ها کشیده می شوند، دردی مانند تیزی یک چاقو یا دردی مبهم در پایین شکم خود احساس خواهید کرد. با تغییر موقعیت معمولا این درد تسکین یا کاهش خواهد یافت.
۵. نفخ و یبوست در بارداری
تغییر هورمون ها در دوران بارداری و افزایش حجم رحم می تواند سیستم گوارشی را تحت تاثیر قرار دهد و باعث کند شدن فعالیت آن شود. این امر می تواند منجر به تجمع گاز، نفخ و یبوست شود که همگی باعث ناراحتی و گرفتگی و درد زیر شکم می شوند.
۶. رابطه جنسی
مایع منی حاوی پروستاگلاندین های زیادی است که ماده های هورمون مانندی هستند و به طور طبیعی در زمان آماده شدن برای زایمان و در حین زایمان آزاد می شوند. این مواد در طی مقاربت جنسی و انزال مایع منی می توانند به رحم رسیده و موجب انقباض رحم شوند. به همین دلیل ممکن است پس از مقاربت در اوایل بارداری گرفتگی و درد زیر شکم داشته باشید.
۷. انقباضات رحمی:
انقباضات رحمی می توانند ایحاد درد زیر شکم در اواخر بارداری کنند. این دردها با استراحت از بین نمی روند.
علت های دردهای زیر شکم خطرناک در بارداری
۱. حاملگی خارج رحمی
زمانی رخ می دهد که تخمک بارور شده در خارج از رحم، برای مثال در لوله رحمی ، بارور شود.
علائم به طور معمول بین ۴ تا ۱۲ هفته بارداری ظاهر می شوند و می توانند شامل موارد زیر باشند:
- درد خفیف در شکم پایین یا لگن
- خونریزی واژن
- درد پایین کمر
- گرفتگی خفیف در یک طرف لگن
- فشار به مقعد
- سرگیجه و غش
۲. سقط جنین
سقط جنین از دست دادن جنین است که قبل از ۲۰ هفته بارداری اتفاق می افتد. به احتمال زیاد در سه ماهه اول بارداری اتفاق می افتد و تقریباً در ۱۰ تا ۱۵ درصد بارداری ها رخ می دهد.
در صورت بروز موارد زیر باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
- لکه بینی سنگین
- خونریزی واژن
- درد / گرفتگی شدید شکم
- کمر درد خفیف تا شدید
۳. زایمان زودرس
حدود یک چهارم تمام زایمان های زودرس (کسانی که قبل از ۳۷ هفته اتفاق افتاده اند) خود به خودی هستند. برخی از دلایل زایمان زودرس عبارتند از:
- دهانه رحم ضعیف شده
- پارگی زودرس غشاها
- فشار خون
- خونریزی در دوران بارداری
قبل از ۲۳ هفته این علائم بسیار خطرناک است ، بنابراین مهم است که در صورت بروز علائم زودرس زایمان، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
۴. پره اکلامپسی
حدود ۵ درصد زنان پره اکلامپسی را تجربه خواهند کرد. پره اکلامپسی یک بیماریست که با فشار خون بالا مشخص می شود. به طور کلی پس از هفته ۲۰ بارداری اتفاق می افتد، ممکن است در اوایل بارداری یا حتی پس از زایمان آن را تجربه کنید.
- سردردهای مداوم
- تورم غیرطبیعی در دست و صورت
- تغییر بینایی
۵. جدا شدن جفت
از هر ۱۰۰ زن ۱ نفر قبل از زمان زایمان دچار جدا شدن جفت می شود. علامت اصلی آن خونریزی واژن است و همچنین دردهای شکم و کمراست.
جلوگیری از گرفتگی عضلات در اوایل بارداری
بر اساس گزارش APA، هر چیزی ممکن است باعث گرفتگی عضلات و درد زیر شکم و یا کاهش درد شکمی در دوران بارداری شود. زمانی که با این مشکل جدی رو به رو شدید، چندین روش وجود دارد که میتوانید سعی کنید به کمک آن ها درد خود را کاهش دهید. به موارد زیر توجه کنید:
- - تغییر موقعیت را امتحان کنید. به عنوان مثال اگر نشسته اید، دراز بکشید یا یک قدم زدن ملایم را انجام دهید. اگر دراز کشیده اید ، بنشینید یا به پیاده روی بروید.
- - به حمام بروید و دوش بگیرید. کسب آرامش در آب گرم (نه بخار گرم) می تواند به شل شدن همه عضلات و مفاصل - از جمله عضلات حمایت کننده از رحم کمک کند. اگر وقت کافی برای دوش گرفتن ندارید، سعی کنید چند دقیقه در زیر دوش آب گرم بایستید.
- - مایعات کافی بنوشید. این امر به ویژه اگر منشا درد شکم شما گاز یا یبوست باشد بسیار مفید است. مایعات می توانند باعث حرکت اجسام در داخل دستگاه گوارش شوند. اگر واقعاً درگیر یبوست شده اید، در مورد سایر راه حل های بی خطر رفع یبوست مانند خوردن فیبرهای غذایی بیشتر یا مصرف نرم کننده مدفوع یا ملین های ملایم با پزشک خود صحبت کنید.
- - یوگا و مدیتیشن انجام دهید. ژست یوگا، به نام "زاویه بسته خوابیده"، می تواند به شما کمک کند. برای انجام این تمرین به پشت روی زمین دراز بکشید (در صورت نیاز سر و کمرتان را با بالش حمایت کنید). زانوها را خم کنید، و کف پاها را بهم نزدیک کنید، به زانوها اجازه دهید تا به طرفین شل و رها شوند. با این کار لگن باز می شود. چشمان خود را ببندید و به مدت پنج تا ۱۰ دقیقه به طور طبیعی نفس بکشید.
- - از آسپرین یا داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAID ) بدون مشورت با پزشک استفاده نکنید. تحقیقات نشان داده است که این داروها ممکن است در دوران بارداری ایمن نباشند. یک مطالعه، که در سال ۲۰۱۸ در مجله زنان و زایمان آمریکا منتشر شد، که نشان داد مصرف NSAID ها در اوایل بارداری ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهد.
علائم خطرناک دردهای زیر شکم در بارداری چیست؟
بیشتر اوقات، درد زیر شکم و گرفتگی عضلات در اوایل بارداری به دلیل بسیاری از تغییراتی ایجاد می شوند که به طور طبیعی با تغییر و تنظیم بدن زن اتفاق افتاده و جنین در حال رشد را حمایت می کنند. اما اگر گرفتگی ها و درد هایی وجود دارد که واقعاً شما را نگران می کند یا با علائم دیگری همراه است، در این موارد باید همیشه به پزشک خود اطلاع دهید.
- گرفتگی ها و درد های انقباض مانند، که به طور منظم اتفاق می افتند: اگر این موارد شش بار یا بیشتر در طی یک ساعت اتفاق بیافتند، می توانند نشانه زایمان زودرس باشند. با دکتر خود تماس بگیرید یا بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید.
- سرگیجه، سبکی سر یا خونریزی: در اوایل بارداری، این ترکیب علائم می تواند نشانه سقط جنین قریب الوقوع باشد. همچنین می تواند نشانه ای برای حاملگی خارج رحمی باشد، به ویژه اگر درد به یک طرف محدود شود (شرایطی که در آن تخمک بارور شده در خارج از رحم کاشته می شود و گاهی اوقات تهدید کننده زندگی است).
- کمردرد: کمردرد در اوایل بارداری غیر معمول نیست، اما کمر درد های شدید همراه با حالت تهوع، استفراغ و یا تب، یا سوزش ادرار، می تواند نشانه های یک بیماری جدی مانند آپاندیسیت، سنگ کلیه یا بیماری کیسه صفرا باشد.
فراموش نکنید که اگر در دوران بارداری دچار درد شکمی شدید دارید، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید. بعضی اوقات منشأ گرفتگی های شدید چیزی کاملاً طبیعی است، مانند درد در رباط های گرد، اما در موارد دیگر ممکن است مشکلات نیاز به درمان یا حتی اورژانس پزشکی مانند حاملگی خارج رحمی یا آپاندیسیت وجود داشته باشد. خصوصا اگر درد به حدی است که قادر به انجام کارهای روزمره خود نیستید و گرفتگی عضلات با استراحت از بین نمی رود، باید به اورژانس بروید.