سندرم هلپ چیست؟
سندرم هلپ( HELLP ) یک بیماری نادر اما جدی است که می تواند در هنگام بارداری یا بلافاصله پس از زایمان رخ دهد. HELLP مخفف موارد مختلفی است که هنگام داشتن آن اتفاق می افتد:
- H آن همولیز: همولیز به معنی تجزیه سلولهای قرمز خون است. این سلول ها اکسیژن را از ریه ها به بدن می رسانند.
- EL آن افزایش آنزیم های کبدی: هنگامی که سطح آن بالا باشد، می تواند به معنای وجود مشکلی در کبد باشد.
- LP آن تعداد پلاکت کم: پلاکت ها به لخته شدن خون کمک می کنند.
سندرم HELLP مشکلاتی در خون، کبد و فشار خون مادر ایجاد می کند. در صورت عدم درمان، این مسائل می تواند به مادر و کودک آسیب برساند.
ممکن است بین سندرم HELLP و پره اکلامپسی و اکلامپسی ارتباط وجود داشته باشد. پره اکلامپسی زمانی است که یک خانم باردار دچار فشار خون بالا و آسیب به اندام های دیگر مانند کبد و کلیه ها باشد. که معمولاً پس از هفته ۲۰ بارداری شروع می شود. اکلامپسی نوع شدیدتری از پره اکلامپسی است که با تشنج همراه است.
عوارض سندرم هلپ
سندرم هلپ (HELLP) می تواند عوارض عمده ای ایجاد کند. که شامل:
- تشنج
- سکته
- پارگی کبد
- جدا شدن جفت (جدا شدن جفت از دیواره رحم قبل از تولد کودک)
قطع جفت می تواند باعث خونریزی شود، و رشد جنین را تحت تأثیر داده و منجر به تولد زودرس یا مرده زایی شود.
علل سندرم هلپ
پزشکان دقیقا علت اینکه چه چیزی باعث سندرم HELLP می شود، را نمی دانند. اما اگر قبلاً به آن مبتلا شده باشید، احتمال ابتلای دوباره به آن بیشتر است. بیشتر خانمهایی که به این بیماری مبتلا می شوند، ابتدا فشار خون بالا دارند. اما با فشار خون طبیعی نیز ممکن است به HELLP مبتلا شوید.
عوامل خطر برای HELLP عبارتند از:
- قبلاً دو بار یا بیشتر زایمان کرده باشید.
- بالای ۳۵ سال
- آفریقایی-آمریکایی بودن
- چاق بودن
- مبتلا به دیابت یا بیماری کلیوی
- فشار خون بالا
- سابقه پره اکلامپسی
علائم سندرم هلپ
این علائم اغلب سریع بروز می کنند. آنها عبارتند از:
- خستگی
- تاری دید
- افزایش ناگهانی وزن
- تورم، به خصوص در صورت و دست ها
- سردرد
- حالت تهوع یا استفراغ
- تشنج
- درد در قسمت فوقانی سمت راست شکم
- خون دماغ
- خونریزی که به سرعت معمول متوقف نمی شود.
- درد شانه
- درد هنگام تنفس عمیق
تشخیص هلپ
اگر علائم سندرم HELLP دارید ، با پزشک خود صحبت کنید پزشک معاینه بالینی و تست‌های آزمایشگاهی برای این موارد انجام می‌دهد:
- فشار خون بالا
- درد در سمت راست بالای شکم شما
- کبد بزرگ شده
- پاهای متورم
- عملکرد کبد
- تعداد پلاکت خون
- خونریزی در کبد شما
درمان سندرم هلپ
راه حل اصلی برای سندرم HELLP زایمان در اسرع وقت است. این بدان معناست که ممکن است مجبور شوید کودک را زوددتر از موعد خود به دنیا بیاورید. در صورت بارداری با سندرم HELLP خطرات برای مادر و کودک بسیار جدی است.
با این حال، ممکن است بسته به شدت علائم و میزان نزدیک بودن شما به موعد مقرر ، درمان شما متفاوت باشد. اگر علائم سندرم HELLP شما خفیف است یا کودک شما کمتر از ۳۴ هفته دارد، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
- داروی کورتیکواستروئید برای کمک به رشد سریع ریه های کودک در صورت نیاز به زایمان زودرس
- داروی برای کاهش فشار خون بالا
- دارو برای جلوگیری از تشنج
- تزریق خون برای درمان کم خونی و سطح پایین پلاکت
- در طول درمان پزشک سطح گلبول قرمز، پلاکت و آنزیم کبدی شما را کنترل می کند. سلامتی کودک شما نیز از نزدیک تحت نظارت قرار می گیرد. پزشک شما ممکن است آزمایشات قبل از زایمان را توصیه کند که حرکت ، ضربان قلب، استرس و جریان خون را ارزیابی می کند. برای نظارت دقیق در بیمارستان بستری خواهید شد.
جلوگیری از سندرم هلپ
هیچ راهی برای جلوگیری از سندرم HELLP وجود ندارد. بهترین کاری که می توانید انجام دهید این است که قبل از بارداری و حین بارداری خود را سالم نگه دارید و مراقب علائم اولیه بیماری باشید. مراحل زیر می تواند کمک کند:
- سبک زندگی سالم. ورزش منظم و خوردن یک رژیم غذایی سالم برای قلب است که از غلات کامل، سبزیجات ، میوه ها و پروتئین بدون چربی تشکیل شده است.
- قبل از زایمان به طور مرتب به پزشک مراجعه کنید.
- اگر سابقه بارداری پرخطر داشته اید یا شخصی در خانواده دچار سندرم HELLP، پره اکلامپسی یا سایر مشکلات فشارخون شده است، به پزشک بگویید.
- علائم را بشناسید و در صورت بروز با پزشک تماس بگیرید.
