رژیم غذایی دیابت نوع دو

دیابت یک بیماری پیچیده است. چندین عامل باید در فرد به وجود بیاید تا وی به دیابت نوع ۲ مبتلا شود. به عنوان مثال ، چاقی و کم تحرکی در این امر نقش دارد. ژنتیک همچنین می تواند در ابتلا به این بیماری تأثیر گذار باشد.

به دیابت نوع ۲، دیابت غیر وابسته به انسولین نیز می گویند زیرا برای کنترل آن معمولا از انسولین کمک گرفته نمی شود. این بیماری با افزایش سن و به دنبال کاهش فعالیت بدنی و مصرف مواد غذایی نامناسب، تحت تاثیر ژنتیک به وجود می آید.

دیابت و سابقه خانوادگی 

به طور کلی اگر والدین یا خواهر و برادران شما به دیابت مبتلا شوند، احتمالاً شما نیز به این بیماری مبتلا خواهید شد. در واقع، استعداد این بیماری در ژن های شما نهفته می شود و در کمین خواهد ماند. چندین جهش (تغییر نا مطلوب و دائمی) ژنی با بروز دیابت نوع ۲ در ارتباط است.

علل  بروز دیابت نوع ۲

مطالعات بر روی دوقلوها نشان می دهد که دیابت نوع ۲ هم در اثر عوامل ژنتیکی و هم تحت تاثیر عوامل محیطی ایجاد می شود.

عوامل محیطی شامل نوع تغذیه، میزان استرس و نگرانی و فعالیت های بدنی می باشد. به طور کلی، جهش در هر ژنی که در کنترل سطح گلوکز خون نقش دارد، می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش دهد.

دانشمندان چندین جهش ژنی را شناسایی کرده اند که در اثر آن ها احتمال بروز دیابت در افراد بسیار زیاد می شود. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت یک یا چند مورد از این جهش ها را در ژن هایی مانند FTO، TCF۷L۲، ABCC۸ و ... (که مسئول تولید و تنطیم گلوکز و انسولین هستند)، دارند.

آزمایش ژنتیک برای دیابت نوع ۲

آزمایشاتی برای برخی جهش های ژنی مرتبط با دیابت نوع ۲ در دسترس مردم قرار دارد که در مراکز معتبر آزمایشگاهی انجام می گیرند.

بروز دیابت در حالت کلی می تواند به موارد زیر نیز وابستگی داشته باشد:

• شاخص توده بدن (BMI) یا همان نسبت وزن و قد
• سابقه خانوادگی دیابت در فرد
• فشار خون بالا
• سطح تری گلیسیرید و کلسترول بالا (چربی خون)
• سابقه دیابت بارداری
• داشتن تبار و نژاد خاصی مانند نژاد اسپانیایی، آفریقایی-آمریکایی یا آسیایی-آمریکایی

نکاتی برای پیشگیری از دیابت

فعل و انفعالات بین ژنتیک و محیط، شناسایی علت قطعی دیابت نوع ۲ را دشوار می کند. با این حال، این بدان معنا نیست که شما نمی توانید از طریق تغییر عادت های روزانه و سبک زندگی خود، خطر ابتلا را کاهش دهید.

یک مطالعه بزرگ در سال ۲۰۱۲ با نام (DPPOS) در مورد دیابت صورت گرفت. طی آن نشان داده شد که کاهش وزن و افزایش فعالیت بدنی می تواند از دیابت نوع ۲ جلوگیری کند یا آن را به تأخیر بیندازد.

۱. یک برنامه ورزشی مناسب را شروع کنید.

آرام آرام فعالیت بدنی را در برنامه روزانه خود اضافه کنید. به عنوان مثال، به جای استفاده از آسانسور از پله‌ها استفاده کنید. همچنین می توانید به پیاده روی بروید. هدف از این کار، افزایش فعالیت بدنی شماست. بعد از آن می توانید تمرینات سبک مناسب برای قلب را به برنامه روزانه خود اضافه نمایید. هر روز ۳۰ دقیقه ورزش کنید.

۲. یک برنامه غذایی سالم داشته باشید.

اجتناب از مصرف زیاد کربوهیدرات و دریافت کالری اضافی هنگام صرف غذا بیرون از منزل سخت است. پخت وعده های غذایی در خانه آسان ترین راه برای داشتن وعده های سالم است.

۳. میان وعده های سالم انتخاب کنید.

سعی کنید میان وعده‌های سالمی مانند میوه و آب میوه‌های طبیعی داشته باشید تا وسوسه نشوید که به سراغ چیپس و بیسکوئیت و آب نبات بروید. می توانید از میان وعده‌های پیشنهادی ما که در زیر آورده شده است استفاده نمایید:

• هویج
• سیب و سایر میوه ها
• یک مشت آجیل (زیادی از حد آجیل نخورید چرا که باعث معده درد و دل درد در شما می شود)
• ذرت بو داده یا پف فیل (اما از افزودن نمک زیاد یا کره خودداری کنید)
• غلات کامل

درمان دیابت نوع دوم

در واقع درمان قطعی برای دیابت وجود ندارد و فقط می توان با تغییر سبک زندگی از شدت و عوارض آن  کاست. موارد زیر کمک می‌کنند تا سطح قند خون شما به حد طبیعی نزدیک شود. این امر می تواند باعث به تأخیر افتادن یا جلوگیری از عوارض دیابت شود.

۱. تغییر سبک زندگی:

1. شکر و کربوهیدرات‌های تصفیه شده را از رژیم خود کاهش دهید.
2. به طور منظم تمرین کنید.
3. آب را به عنوان نوشیدنی اصلی خود بنوشید.
4. اگر اضافه وزن یا چاقی دارید، لاغر شوید.
5. سیگار کشیدن را ترک نمایید.
6. رژیم بسیار کم کربوهیدراتی داشته باشید.
7. تحرک داشته باشید.
8. رژیم غذایی با فیبر بالا طراحی و دنبال کنید.
9. سطح ویتامین D بدن خود را بالا ببرید.
10. میزان مصرف غذاهای فرآوری شده را به حداقل برسانید.
11. قهوه یا چای بنوشید.
12. قند خون خود را هر روز اندازه گیری کنید.

۲. دمنوش های گیاهی برای درمان دیابت نوع دوم

مصرف گیاهان زیر را در دستور رژیمی خود قرار دهید:

• کورکومین (یک ترکیب گیاهی  از ریزوم گیاه زردچوبه)
• بربرین ( یک ماده که در زرشک و انگور و ... وجود دارد و قند خون و متابولیسم لیپید را همانند متفورمین کنترل می کند)

۳. مصرف دارو برای دیابت نوع دو

۱۴. از داروهای تجویز شده توسط پزشکتان به طور منظم استفاده کنید.

داروهای متداول تجویزی برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ (غیر وابسته به انسولین):

1. متفورمین (گلوکوفاژ ، گلومزا و ...): به طور کلی، متفورمین اولین دارویی است که برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ تجویز می شود. این دارو با کاهش تولید گلوکز در کبد و بهبود حساسیت بدن به انسولین باعث می شود تا بدن شما از انسولین به طور موثرتری استفاده کند. حالت تهوع و اسهال از عوارض جانبی احتمالی متفورمین است. با عادت بدن به دارو یا مصرف دارو همراه با غذا، این عوارض ممکن است از بین بروند.
2. سولفونیل اوره : این داروها به بدن شما کمک می کنند انسولین بیشتری ترشح کند. به عنوان مثال می توان به گلیبوراید، گلیپیزید و گلیمپیرید اشاره کرد. عوارض جانبی احتمالی آن شامل کاهش قند خون و افزایش وزن است.
3. مگلیتینید ها : این داروها (مانند رپاگلینید و ناتگلیناید) با تحریک لوزالمعده (پانکراس) ترشح انسولین را افزایش می دهد. عملکرد این داروها در بدن سریع و مدت زمان تأثیر آن ها کوتاه است.
4. تیازولیدیندیون‌ها: (مانند روزیگلیتازون و پیوگلیتازون) باعث حساس شدن بافت های بدن نسبت به انسولین می شوند. عوارض آن افزایش وزن، افزایش خطر نارسایی قلبی و کم خونی می باشد. به دلیل همین خطرات است که این داروها درمان های خط اول دیابت نوع ۲ نیستند.
5. انسولین: برخی از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، به انسولین درمانی نیاز دارند. در گذشته انسولین درمانی به عنوان آخرین راه درمانی استفاده می شد، اما امروزه به دلیل فواید آن اغلب زودتر تجویز می شود. پایین بودن قند خون (هیپوگلیسمی) از عوارض جانبی احتمالی انسولین است.
6. علاوه بر داروهای دیابت، پزشک برای جلوگیری از بیماری های قلب و رگ های خونی ممکن است داروهای آسپیرین را با دوز پایین و همچنین داروهای فشار خون و کلسترول را نیز برای افراد تجویز کند.