درمان سندرم روده تحریک پذیر با زهر عنکبوت

محققان دانشگاه کوئینزلند دریافتند که یک پپتید خاص در زهر عنکبوت وجود دارد که دارای خواصی خارق العاده است و در کاهش درد بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر نقش بسیار موثر و مفیدی دارد. مطالعه آن ها با عنوان "یک پپتید از زهر عنکبوت با فعالیت چند هدفی در کانال های سدیم و کلسیمی، درد مزمن احشایی را در افراد مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر کاهش می دهد"، در آخرین شماره مجله Pain منتشر شده است.

پروفسور ریچارد لوئیس از انستیتوی علوم زیستی مولکولی، دانشگاه کوئینزلند، همراه با پروفسور استوارت بریرلی از دانشگاه فلیندرز، این مطالعه را سرپرستی کردند.

سندروم روده تحریک پذیر

سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یک بیماری دردناک است که هزاران نفر را در سراسر جهان درگیر می کند. این بیماری باعث ایجاد درد در ناحیه شکم، همراه با اختلالات مکرر در حرکات روده، از جمله یبوست و اسهال می شود. برخی از افراد مبتلا ممکن است عمدتا علائم اسهال یا یبوست را داشته باشند. معمولاً هیچ تغییر پاتولوژیک یا صدمه ای به دستگاه گوارش طی این مشکل به وجود نمی آید، اما این بیماری می تواند ناتوان کننده باشد و کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر خود قرار دهد.

علت دقیق این ضایعه مشخص نیست. اما معمولاً با الگویی از طیف علائم گوارشی در فرد ظاهر می شود که به تشخیص بیماری کمک می نماید. البته که هیچ آزمایش قطعی برای تشخیص سندروم روده تحریک پذیر وجود ندارد. درمان این بیماری نیز معمولاً شامل ایجاد تغییر در سبک زندگی، گنجاندن پروبیوتیک ها و برخی مواد مغذی در رژیم غذایی و مصرف داروهای خاص و مشاوره پزشکی می باشد.

نحوه آزمایش تاثیر پپنتیدهای زهر عنکبوت بر دردهای مزمن

گفته شده است که حدود ۲۰% از مردم جهان از نوعی درد ناشی از این مشکل رنج می برند. در بسیاری از این افراد، درد ممکن است در ابتدا با استفاده از داروهای مسکن تسکین یابد، اما به سرعت نسبت به این داروها مقاومت ایجاد می کنند و اثربخشی مسکن ها را کاهش می دهند. یکی از علائم اصلی IBS که به طور معمول در بسیاری از مبتلایان دیده می شود، درد مزمن ناحیه شکم است. پروفسور لوئیس می گوید: "همه دردها پیچیده اند، اما درد روده به ویژه حین درمان دشوار است و حدود ۲۰ درصد از مردم جهان را تحت تأثیر قرار می دهد. داروهای فعلی قادر به تسکین موثر درد در بسیاری از بیماران نیستند."

پروفسور بریرلی با تکرار این نکته، گفته است: "اندام های داخلی بدن دارای یک شبکه پیچیده از اعصاب حسی هستند که حاوی مجموعه ای گسترده از کانال های یونی ولتاژدار و گیرنده برای تشخیص محرک ها هستند. حساسیت بیش از حد این اعصاب در این بیماری، اغلب به توسعه درد کمک می کند "

برای این مطالعه، محققان ابتدا ۲۸ عنکبوت را غربال کردند.

این تیم کشف دو پپتید جدید موجود در زهرعنکبوت رتیل به نام Tap1a و Tap2a که از سم آپوفیز ترافوزا به دست آمده است را اعلام کردند.

پروفسور لوئیس توضیح داد که این زهرها حاوی صدها پپتید هستند که می توانند از باز شدن کانال های یونی ولتاژدار جلوگیری نمایند. هدف  این بود که مسدود کننده های تخصصی دردی را پیدا کنیم که قوی باشند و کانال های سدیم درد را برای کاهش درد مزمن احشایی هدف قرار دهند.

این مطالعه نشان داد که حتی غلظت های کم این پپتیدها در کاهش درد ناشی از سندروم روده تحریک پذیر بسیار موثراند و حساسیت مکانیکی اعصاب روده بزرگ در موش های مورد آزمایششان به طور قابل توجهی کاهش می یابد.

نتیجه گیری و پیامدها

محققان در پایان نوشتند: "این یافته ها نشان می دهد که قرار دادن ترکیبی خاص از زیرگروه‌های NaV و CaV3، راهی جدید برای درمان درد مزمن شکم ومناطق تحتانی بدن مخصوصا در بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر را فراهم می کند." به عنوان مثال، درد شکمی در IBS، اگر ثابت شود که این پپتید برای استفاده در آزمایشات بالینی انسان بی خطر است، می تواند جزو داروهای بسیار کارآمد و قوی برای درمان و کنترل درد ماشی از این بیماری باشد.