حجامت درمانی چیست؟

حجامت درمانی نوعی درمان جایگزین است که افراد به دلایل زیادی، از جمله برای کمک به کاهش درد و التهاب، بهبود جریان خون، آرامش و به عنوان یک نوع ماساژ در بافت های عمیق این کار را انجام می‌دهند.

طرفداران حجامت درمانی معتقدند که حجامت مرطوب مواد مضر و سموم را از بدن خارج می کند تا باعث بهبودی شود، برخی شواهد نشان می دهد که حجامت درمانی ممکن است برای برخی از شرایط سلامتی مفید باشد، با این حال، تحقیقات در مورد حجامت درمانی کم کیفیت است، همانطور که مرکز ملی سلامت مکمل و یکپارچه (NCCIH) گزارش داده است ، هنوز تحقیقات با کیفیت بالا و به اندازه کافی برای اثبات اثربخشی حجامت وجود ندارد.

درمان حجامت ممکن است اکنون مرسوم باشد، اما موضوع جدیدی نیست. حجامت درمانی به دوران باستان برمی گردد و در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گرفت. در ۴۰۰ سال قبل از میلاد، هرودوت حجامت مرطوب و خشک را به عنوان درمانی برای بسیاری از بیماری ها از جمله سوئ هاضمه، کم اشتهایی و سردرد ذکر کرد. بقراط برای شکایات زنان، بیماری های کمر و اندام، ورم حلق، بیماری های ریوی و بیماری‌های گوش از این کار استفاده می کرده است.

حجامت درمانی در پاپیروس ابرس معروف در مصر باستان (۱۵۵۰ قبل از میلاد) ذکر شده است. در خاورمیانه پزشکان برجسته ای از حجامت حمایت می کردند مانند ابوبکر الرضی، ابن سینا و الزهراوی. در چین، حجامت به عنوان یک درمان پزشکی در متن ابریشم ماوانگدی ثبت شده است. حجامت درمانی در اروپای باستان نیز مورد استفاده قرار گرفت. در قرن اول میلادی، سلسوس برای استخراج سم بعد از گزش و آبسه، درمان حجامت را توصیه کرد. در قرن ۲ میلادی، آرتائوس افتادگی رحم، وبا، صرع و ایلئوس را با حجامت مرطوب درمان کرد. جالینوس مدافع حجامت درمانی و تنوع موادی  مانند شاخ حیوانات، شیشه و برنج بود که می توان برای فنجان استفاده کرد.

روش های انجام حجامت

حجامت درمانی نوعی درمان جایگزین است که در آن درمان‌گر برای ایجاد مکش چند دقیقه فنجان های ویژه ای را روی پوست شما می‌گذارد. فنجان ها ممکن است از جنس شیشه، بامبو، ظروف سفالی و سیلیکونی باشند. این فنجان ها اغلب روی پشت، گردن و شانه ها یا محل درد قرار می گیرند.

روشهای مختلفی برای حجامت وجود دارد، از جمله:

1. خشک
2. مرطوب

در طول هر دو نوع حجامت، درمانگر:

1. ماده قابل اشتعالی مانند الکل، گیاهان یا کاغذ را در یک فنجان قرار داده و آن را آتش می زند. با خاموش شدن آتش، او فنجان را برعکس بر روی پوست شما قرار می دهد.
2. با سرد شدن هوای داخل فنجان، خلا ایجاد می شود. این باعث می شود با گسترش رگ‌های خونی، پوست شما بالا رفته و قرمز می‌شود. فنجان تا ۳ دقیقه در جای خود باقی می‌ماند.

 روش مدرن حجامت

از پمپ لاستیکی به جای آتش برای ایجاد خلا درون فنجان استفاده می شود. گاهی اوقات درمانگران از فنجان های سیلیکونی استفاده می کنند که می توانند روی پوست شما حرکت کنند تا اثر ماساژ  مانند داشته باشد.

حجامت مرطوب

با حدود ۳ دقیقه گذاشتن فنجان در محل، مکش ملایمی ایجاد می‌کند. سپس درمانگر فنجان را برداشته و با استفاده از چاقوی جراحی کوچک بریدگی های کوچک و ریزی را روی پوست شما ایجاد می کند. بعد، مکش دوم را انجام می دهد تا مقدار کمی خون بیرون بکشد.

ممکن است در اولین جلسه ۳-۵ فنجان استفاده شود. یا ممکن است فقط یکی را امتحان کنید تا ببینید چطور پیش می رود. استفاده از بیش از ۵-۷ فنجان به ندرت انجام می شود.

بعد از آن، ممکن است برای جلوگیری از عفونت، یک پماد و بانداژ آنتی بیوتیک دریافت کنید. ظرف ۱۰ روز پوست شما باید دوباره طبیعی به نظر برسد.

حجامت با سوزن

برخی از افراد "حجامت با سوزن" انجام می‌دهند که در آن درمانگر ابتدا سوزن‌های طب سوزنی را وارد می‌کند و سپس فنجان‌هایی را روی آنها قرار می‌دهد.

کاربردها و فواید حجامت 

در مورد حجامت مطالعات علمی زیادی انجام نشده است. اما برخی کاربردهای حجامت:

درمان آکنه و زونا

یک گزارش، که در سال ۲۰۱۵ در مجله طب سنتی و مکمل منتشر شد، خاطر نشان می کند که انجام این کار می‌تواند به آکنه، زونا و درمان درد کمک کند.

این مشابه یافته های گزارش سال ۲۰۱۲ است که در PLoS One منتشر شده است. محققان استرالیایی و چینی ۱۳۵ مطالعه در مورد حجامت را بررسی کردند. آنها نتیجه گرفتند که حجامت درمانی ممکن است در مواقعی که افراد برای سایر بیماری‌ها از قبیل هرپس زوستر، آکنه، فلج صورت و  اسپوندیلوز گردنی از طب سوزنی یا داروها نیز استفاده می‌کنند موثر باشد ولی در عین حال خاط نشان کردند که نیاز به بررسی های بیشتری می‌باشد.

کاهش و درمان درد

مردم اغلب از حجامت درمانی به عنوان نوعی تسکین درد یاد می کنند. با این حال، در حالی که برخی شواهد برای اثربخشی آن وجود دارد ، دانشمندان برای اثبات کامل این امر باید مطالعات با کیفیت بیشتری انجام دهند.

به عنوان مثال، یک مقاله مطالعه در ژورنال Evidence-based Complementary and Alternative Medicine برخی شواهد نشان داده است که حجامت ممکن است درد را کاهش دهد. با این حال، نویسندگان آن یادآور می شوند که کیفیت مطالعاتی که این را نشان می دهد محدودیت هایی داشته است.

یک متاآنالیز که در مجله Revista Latina-Americano De Enfermagem منتشر شده ادعا می کند که ممکن است شواهدی مبنی بر موثر بودن حجامت در درمان کمردرد وجود داشته باشد. با این حال، دوباره، محققان خاطرنشان کردند که بیشتر مطالعات بی کیفیت بوده و در مطالعات آینده نیاز به استاندارد سازی بیشتر وجود دارد.

یک مقاله مطالعه در مجله BMJ Open به نتیجه مشابهی برای اثربخشی حجامت برای درد گردن رسیده است. محققان خاطرنشان كردند كه نياز به مطالعات با كيفيت بهتر براي تشخيص اينكه آيا درمان حجامت واقعاً موثر است وجود دارد.

یک مقاله مطالعه در ژورنال طب جایگزین و مکمل خاطرنشان می کند که ورزشکاران حرفه ای از حجامت درمانی به عنوان بخشی از اقدامات ریکاوری خود استفاده می کنند.با این حال، این مطالعه هیچ مستندی برای اثبات  کارآمد بودن حجامت در مورد بازتوانی بعد از ورزش پیدا نکرد.

حجامت برای درمان چه مواردی استفاده می شود؟

انجمن حجامت انگلیس می گوید از حجامت درمانی برای درمان موارد زیر استفاده می شود:

• اختلالات خونی مانند کم خونی و هموفیلی
• بیماری های روماتیسمی مانند آرتروز و فیبرومیالژیا
• باروری و اختلالات زنان
• مشکلات پوستی مانند اگزما و آکنه
• فشار خون بالا
• میگرن
• اضطراب و افسردگی
• احتقان برونش ناشی از آلرژی و آسم
• رگهای واریسی

موارد منع مصرف حجامت

دربرخی موارد حجامت می تواند برای شما مضر باشد. برای مثال افرادی که علائم یا مشکلات زیر را دارند نباید حجامت انجام دهند.

• سابقه ترومبوز ورید عمقی 
• زخم های باز و شکستگی استخوان است.
• حجامت نباید مستقیماً روی اعصاب، عروق، رگها، رگهای واریسی، ضایعات پوستی، روزنه های بدن، غدد لنفاوی، چشم ها یا نواحی دارای التهاب پوست انجام شود. 
• کسانی که از بیماری های مزمن رنج می برند (مانند بیماری های قلبی عروقی)، از داروهای ضد انعقاد خون استفاده می کنند یا عفونت حاد دارند، به طور کلی باید از حجامت درمانی خودداری کنند.
• زنان در دوره قاعدگی
• کودکان 
• زنان باردار
• سابقه ضربه شدید به بدن به فاصله کمی از حجامت

عوارض جانبی حجامت

حجامت نسبتاً بی‌خطر است اما این عوارض دیده شده است:

• ناراحتی خفیف
• سوزش
• کبودی
• عفونت پوستی
• تشدید اگزما و پسوریازیس
• اگر لیوان ها و تجهیزات به خون آلوده شوند و به درستی استریل نشوند ، بیماری های منتقله از طریق خون مانند هپاتیت B و C می توانند منتقل شوند.
• در موارد نادر، اگر پزشک در حین حجامت مرطوب بیش از حد خون بگیرد، ممکن است بیمار  دچار خونریزی داخلی یا کم خونی شود.
• سردرد
• خستگی
• سرگیجه
• غش کردن
• حالت تهوع
• بیخوابی

به دلیل کیفیت پایین مطالعات بررسی حجامت، دشوار است که بدانید این عوارض چقدر شایع است.اگر فردی به دنبال حجامت درمانی به هر یک از این عوارض جانبی مبتلا شد ، باید با یک متخصص صحبت کند.