پلی داکتیلی یا پر انگشتی چیست؟
تا به حال افرادی را دیده اید که پس از تولد نوزاد، مشتاق شمردن انگشتان دست و پای نوزاد خود باشند؟ خب، تعجب نکنید، گاهی مادرها، پدرها یا یک بزرگتر در خانواده همین کار را انجام می دهند تا بررسی کنند که نوزاد ۲۰ انگشت سالم دارد یا نه. علت این امر آن است که گاهی اوقات نوزاد تازه متولد شده ممکن است انگشت یا زائده ای اضافی روی دست یا پای خود داشته باشد.
این سوال ها ممکن است پیش بیاید که آیا این انگشت ها یا زوائد اضافه خطرناک اند؟ آیا مسئله ای برای نگرانی والدین و خانواده آنها وجود دارد یا اساسا این موضوع کم اهمیت است؟ اگر نوزاد شما انگشتان دست و پا اضافی دارد، خواندن مقاله زیر ممکن است به شما کمک کند تا اطلاعات بیشتری در مورد وضعیت فرزند خود کسب کنید.
پلی داکتیل یا پرانگشتی را به چه وضعیتی اطلاق می دهند؟
همان طور که از نام این بیماری مشخص است، پر انگشتی یا پلی داکتیلی بیماری ژنتیکی و ارثی است که در طی آن نوزادی با انگشتان یا زوائدی اضافی متولد می شود. این انگشتان یا زائده ها اضافی معمولاً در کنار انگشت شست دست، انگشت شست پا، انگشت کوچک دست یا انگشت کوچک پا وجود دارد. پلی داکتیلی نادر نیست و اتفاقا یک پدیده شایع است که در آن کودک ممکن است یک یا چند انگشت دست یا انگشت پا اضافه در بدن خود داشته باشد. دیده می شود.
که از هر ۱۰۰۰ تولد زنده، یک نوزاد ممکن است به این بیماری مبتلا گردد که در اکثر موارد دلیل آن نا مشخص و بدون دلیل خاصی مانند ژنتیک است. این ناهنجاری ممکن است یک انگشت دست یا انگشت پا کاملاً کاربردی برای فرد ایجاد کند و یا فقط یک تکه پوست بدون کاربرد که ناشی از رشد غیر طبیعی پوست باشد را تولید نماید.
چه عواملی باعث می شود که نوزادی با انگشتان اضافی متولد شود؟
- ارث پذیری: اگرچه ممکن است هیچ دلیل مشخصی برای تولد نوازادانی با انگشتان اضافی وجود نداشته باشد؛ اما با این حال، اگر خانم یا آقایی مبتلا به پرانگشتی باشد، ممکن است فرزندان او نیز با همین بیماری به دنیا بیایند و به جای ۲۰ انگشت به طور طبیعی، ۲۱، ۲۲ و یا بیشتر انگشت داشته باشند. در واقع اگر والدین تعدادی انگشت اضافی داشته باشند، احتمال اینکه فرزندان آن ها نیز مبتلا به پلی داکتیلی شوند ۷۵ درصد خواهد بود. علت بیان این درصد به این خاطر است که گاهی اوقات ژن های خاصی از نسلی به نسل دیگر منتقل می شوند، که ممکن است باعث ایجاد این نوع شرایط در نسول آینده شود.
- عوامل ژنتیکی: با این حال ، گاهی اوقات برخی نقایص ژنی ممکن است در تعیین نحوه شکل گیری دست ها یا پاهای نوزادان نیز نقش داشته باشد. از طرف دیگر، بروز این مشکل ممکن است به دلیل نوعی ارتباط با اختلالات ژنتیکی نادر مانند تریزومی ۱۳، سندروم کلیگر نجار که ناشی از تجمع بیلی روبین غیر کنژوگه در خون می‌باشد)، پلی داکتیلی خانوادگی و ... ایجاد شود. در حالت کلی ۶ ژن در بروز این بیماری موثر هستند؛ این ژن‌ها عبارت اند از: GLI۳، GLI۱، ZNF۱۴۱، MIPOL۱، PITX۱ و IQCE.
- نقص سیستم بدن: پلی داکتیلی ممکن است ناشی از عوامل و نقایص داخلی بدن باشد.
- عوامل غیر ژنتیکی: گاهی اوقات ممکن است علت آن یک یا چند فاکتور خارجی باشد.
عوامل غیر ژنتیکی مثل موارد زیر "تا حدودی" طبق تحقیقات می تواند منجر به پلی داکتیلی شود:
-
-
- اگر مادر مبتلا به دیابت باشد
- اگر نوزاد در ابتدای تولد دچار وزن کم باشد
- اگر مادر در سه ماهه اول بارداری دچار مشکلات تنفسی شدید و عفونت‌های تنفسی وسیع شود.
- اگر خانم باردار سابقه بیماری های صرع داشته باشد
- اگر نوزاد در دوران جنینی در معرض داروی تالیدومید قرار گرفته باشد.
-
علائم پر انگشتی چیست؟
این مشکل معمولا علامت واضحی مانند موارد زیر دارد:
- وجود انگشت اضافه کامل و کاملاً کاربردی
- انگشتی که تا حدی تشکیل شده، با مقداری استخوان
- فقط یک توده کوچک (زائده) از بافت نرم به نام Nubbin (نابین)
انواع پلی داکتیلی
- پلی داکتیلی اغلب به تنهایی و بدون سایر ناهنجاری ها اتفاق می افتد. که این حالت را پلی داکتیلی ایزوله یا غیرسندرومیک می نامند.
- گاهی اوقات با یک بیماری ژنتیکی دیگر همراه است که آن را پلی داکتیلی سندرومیک می نامند.
پلی داکتیلی غیر سندرومیک
سه نوع پلی داکتیلی جدا شده نیز وجود دارد که براساس موقعیت انشگت اضافی طبقه بندی می‌شوند:
- پلی داکتیلی Postaxial در قسمت خارج دست یا پا، جایی که انگشت پنجم قرار دارد، ظهور می کند. در دست، به این حالت اولنار ساید گفته می شود که رایج ترین نوع پلی داکتیلی است.
- پلی داکتیلی پریاکسیال در قسمت داخلی دست یا پا، جایی که انگشت شست دست یا انگشت شست پا وجود دارد، اتفاق می افتد. اگر در دست باشد، آن را رادیال ساید می‌نامند.
- پلی داکتیلی مرکزی در کنار انگشت میانی دست یا پا اتفاق می‌افتد که کمترین نوع آن از نظر شیوع است.
پلی داکتیلی سندرومیک
برخی از مشکلات ژنتیکی که همراه با پلی داکتیلی ممکن است بروز کند شامل موارد زیر است:
- سین داکتیلی: یا چسبیدگی دو یا چند انگشت به یکدیگر
- سندروم Greig
- انحراف انگشتی
- سندروم کارپنتر
- سندروم Bardet-Beidl، Saethre-Chotzen و ...
تشخیص پر انگشتی یا پلی داکتیلی
پلی داکتیلی علائم واضحی دارد اما باز هم پیشنهاد می شود که پزشک اطفال معاینه کاملی از نوزاد داشته باشد تا ببیند آیا سایر عوارض مرتبط با این بیماری نیز در او وجود دارد یا خیر. پزشک اطفال ممکن است از والدین بخواهد که یک رادیوگرافی انجام دهند تا مشخص شود که آیا این انگشت اضافه یا زائده به استخوان یا پوست متصل است یا خیر و سپس در مورد روند بعدی درمان تصمیم گیری کند.
چگونه می توان این انگشت های اضافی در نوزادان را درمان کرد؟
قبل از تصمیم گیری درباره روش درمان، مهم است که درک کنیم زوائد یا انگشتان اضافی ممکن است هیچ مشکلی برای سلامتی نوزادان حتی در بزرگسالی ایجاد نکنند و بنابراین اگر قرار بر برداشتن آنها شد، کودک هیچ نوع فشار متفاوت و یا کمبودی احساس نخواهد کرد.
این تفکر نیز درست است اگر تصمیم بگیرید انگشت یا زوائد را حذف نکنید؛ زیرا هیچ دخالتی در روند زندگی او نخواهد داشت و با حذف آنها تنها او را شبیه به افراد معمولی می نمایید. با این حال، ممکن است مجبور باشید پیامدهای آینده را در رابطه با میزان زیبایی در زندگی فرزندتان در نظر بگیرید که فکری عاقلانه می‌باشد. به غیر از ظاهر و جنبه زیبا شناختی، ممکن است چندین مورد دیگر نیز قابل مطرح باشند که نیاز به بررسی بیشتر در فعاالیت های کودک داشته باشد. به عنوان مثال:
- ممکن است این انگشتان یا زائده ها عملکرد ورزشی فرزند شما را تحت تأثیر قرار دهند.
- جای دادن پای او (در صورتی که زوائد در پا ظاهر شده باشند) در یک کفش استاندارد دشوار باشد.
- همچنین اگر زائده یا انگشت اضافه در دست او ظاهر شده باشد، ممکن است استفاده از دستکش های معمولی موجود در بازار برای او غیر ممکن یا سخت شود.
درمان با جراحی
موثرترین روش درمان عمل جراحی می باشد.
حذف انگشت یا زائده ها با جراحی انجام می شود. اگر می خواهید برای جراحی آن اقدام کنید بهتر است که این کار را در اوایل کودکی و قبل از ۵ سالگی انجام دهید. بهترین زمان ها برای جراحی بر اساس نوع پلی داکتیلی به شرح زیر است:
- اگر پلی داکتیلی از نوع رادیال ساید (کنار شست دست یا پا) باشد، بهترین زمان جراحی یک سال و نیمه گی کودک است.
- اگر پلی داکتیلی پستاکسیال باشد (در کنار انگشت کوچک دست یا پا)، بهترین زمان جراحی ۱ سالگی است.
- اگر پلی داکتیلی مرکزی مطرح باشد بهتر است در سن شش ماهگی جراحی تحت نظر متخصص انجام شود.
مقدار پیچیدگی جراحی ممکن است براساس میزان چسبندگی آن به پوست یا استخوان تعیین شود. در بیشتر موارد، ممکن است جراحی زمان زیادی نبرد و انجام آن بسیار ساده باشد. به ندرت پیش می‌آید که کودکی که با انگشتان دست و پا اضافی متولد شده، مجبور به انجام جراحی پیچیده و طولانی مدت شود.
ممکن است فرزند شما بعد از جراحی به فیزیوتراپی یا کار درمانی نیاز داشته باشد.
حقایقی جالب درباره پلی داکتیلی
- دست راست و پای چپ بیشتر درگیر این بیماری می‌شوند.
- دست ها بیشتر از پا تحت تأثیر آن قرار می گیرند.
- پرانگشتی در مردان دو برابر شایع تر از زنان است.
- از هر ۱۰۰۰ تولد، ۱ نفر در جمعیت به این مشکل مبتلا است.
- این بیماری بیشتر در جمعیت آمریکایی آفریقایی دیده می‌شود و در هر ۱۵۰ تولد ۱ مورد اتفاق می افتد.
