فشار خون نرمال در سنین مختلف
همه ما می خواهیم بدانیم آیا فشارخون مان طبیعی است یا خیر؟ آیا در رنج فشار خون پایین هستیم یا در رنج فشارخون معمولی و طبیعی؟ آیا فشارخون مردان با زنان متفاوت است؟ و.... در این متن به تمام این موارد و همراه با جدول فشار خون سنین مختلف در مرد و زن اشاره خواهیم کرد.
فشارخون چیست؟
فشارخون همان فشاری است که خون درعروق ایجاد می کند. با انقباض عضله قلب فشاری برای جریان یافتن خون در رگ‌ها ایجاد می شود. اندازه گیری آن توسط دو عدد ثبت می شود. اولین (فشار سیستولیک) بعد از انقباض قلب اندازه گیری می شود و مقدار آن عدد بالاتر است. فشار دوم (فشار دیاستولی) قبل از انقباض قلب و عدد کمتر است. افزایش فشار خون "فشار خون بالا" نامیده می شود.
به تازگی تعریفی فشار خون بالا سختگیرانه تر شده است.
تعریف فشارخون بالا طبق دستورالعمل های جدید انجمن قلب و عروق آمریکا
در سال ۲۰۱۷، برطبق جدیدترین دستورالعمل های انجمن قلب آمریکا، تعریف فشار خون بالا را به مقدار فشارخون ۱۳۰/۸۰ میلی متر جیوه و بالاتر از آن برای همه افراد تغییر داد. در صورتی که دستورالعمل های قبلی آستانه فشارخون را ۱۴۰/۹۰ میلی متر جیوه را برای افراد زیر سن ۶۵ سال و ۱۵۰/۸۰ میلی متر جیوه را برای افراد بالای ۶۵ سال تعیین کرده بودند.
اینگونه ۷۰ تا ۷۹% مردان بالای ۵۵ سال، اکنون در گروه فشار خون بالا طبقه بندی می شوند. که شامل بسیاری از افرادی می شود که قبلا فشار خون آنها سالم قلمداد می شد. اما علت این تغییر چیست؟
دکتر پل کانلین، متخصص غدد در هاروارد می گوید: "دستورالعمل های فشار خون معمولا تغییر نمی کنند اما، هنگامی که شواهد جدید کافی نشان دهند که موارد قدیمی دقیق نبوده اند، بنابراین آنها را تغییر می دهند. اکنون هدف دستورالعمل های جدید، کمک به مردم برای رفع فشار خون بالا و پیشگیری زودتر از مشکلاتی مانند حمله قلبی و سکته می باشد.
در یک تحقیق در سال ۲۰۱۷ و بررسی فشارخون سیستولیک، که در آن بیش از ۹۰۰۰ بزرگسال از ۵۰ سال به بالا را که فشار خون سیستولیک ۱۳۰ میلی متر جیوه یا بیشتر داشتند، مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که :
هدف قرار دادن فشارخون سیستولیک این افراد، برای رسیدن به مقدار نرمال ۱۲۰ میلی متر جیوه و کمتر از آن، باعث شد که طی یک دوره سه ساله احتمال حملات قلبی، نارسایی قلبی یا سکته مغزی در انها کاهش یابد.
فشارخون پایین چه فشارخونی است؟
با توجه که فشارخون پایین برای هر فرد می تواند متفاوت باشد اما به طور کلی براساس جدول زیر می توانیم متوجه شویم فشارخون ما تا چه حدی پایین است.
| فشارخون | سیستویک (میلی متر جیوه) | دیاستولیک ( میلی متر جیوه) |
| فشار خون پایین لب مرز | ۹۰ | ۶۰ |
| فشار خون پایین شدید | ۶۰ | ۴۰ |
| فشارخون پایین خطرناک | ۵۰ | ۳۳ |
محدوده فشارخون بالا و مراحل آن
فشار خون را می توان در پنج نوع مختلف دسته بندی کرد:
| رنح فشار خون ها | فشارخون سیستولیک | فشارخون دیاستولیک | |
| فشارخون نرمال | کمتر از ۱۲۰ | و | کمتر از ۸۰ |
| فشارخون بالای لب مرز | ۱۲۰-۱۲۹۰ | و | کمتر از ۸۰ |
| فشارخون بالا مرحله ۱ | ۱۳۰-۱۳۹ | یا | ۸۰-۸۹ |
| فشارخون بالا مرحله ۲ | ۱۴۰ یا بیشتر | یا | ۹۰ یا بیشتر |
| فشارخون بالای بحرانی | بیشتر از ۱۸۰ | و/ یا | بیشتر از ۱۲۰ |
اقدامات لازم در صورت فشار خون بالا
دکتر کانلین می گوید:
- اگر قبلاً فشار خون بالا در شما تشخیص داده شده است، باید برای کاهش فشار خون از طریق دارو، رژیم غذایی، ورزش و کاهش وزن تلاش کنید.
- بیشتر افراد ۶۵ سال به بالایی که به تازگی در آنها فشار خون بالا تشخیص داده شده است، به معنی اینکه باید از داروهای فشارخون استفاده کنند نیست بلکه آنها باید در مورد تنظیم عادات سبک زندگی مانند ورزش بیشتر، کاهش وزن و پیروی از رژیم غذایی برای سلامت قلب با پزشک مشورت کنند.
- اگر قبلاً دچار حمله قلبی یا سکته مغزی شده اید یا جز افراد پر خطر برای حمله قلبی به دلیل سابقه خانوادگی، فردی و ... هستید؛ ممکن است حتی اگر فشارخون شما در مرحله ۱ باشد، بازهم پزشک داروهایی را برای کاهش فشار خون توصیه کند. اما برای برخی افراد مبتلا به فشار خون مرحله ۱، تغییر سبک زندگی به تنهایی توصیه می شود.
فشار خون نرمال در زنان و مردان
فشارخون آقایان و خانم ها به دلایل مختلفی با هم تفاوت دارد.
فشارخون نرمال مردان در سنین مختلف
فشار خون طبیعی در آقایان در سنین مختلف و بعد از بیست سالگی در جدول زیر آمده است.
| سن مردان | فشار سیستولیک | فشار دیاستولیک |
| ۲۱-۲۵ | ۱۲۰/۵ | ۷۸/۵ |
| ۲۶-۳۰ | ۱۱۹/۵ | ۷۶/۵ |
| ۳۱-۳۵ | ۱۱۴/۵ | ۷۵/۵ |
| ۳۶-۴۰ | ۱۲۰/۵ | ۷۵/۵ |
| ۴۱-۴۵ | ۱۱۵/۵ | ۷۸/۵ |
| ۴۶-۵۰ | ۱۱۹/۵ | ۸۰/۵ |
| ۵۱-۵۵ | ۱۲۵/۵ | ۸۰/۵ |
| ۵۶-۶۰ | ۱۲۹/۵ | ۷۸/۵ |
| ۶۱-۶۵ | ۱۴۳/۵ | ۷۶/۵ |
فشارخون نرمال زنان در سنین مختلف
فشار خون نرمال در زنان در سنین مختلف و بعد از بیست سالگی در جدول زیر آمده است.
| سن زنان | فشارخون سیستولیک | فشار خون دیاستولیک |
| ۲۱-۲۵ | ۱۱۵/۵ | ۷۰/۵ |
| ۲۶-۳۰ | ۱۱۳/۵ | ۷۱/۵ |
| ۳۱-۳۵ | ۱۱۰/۵ | ۷۲/۵ |
| ۳۶-۴۰ | ۱۱۲/۵ | ۷۴/۵ |
| ۴۱-۴۵ | ۱۱۶/۵ | ۷۳/۵ |
| ۴۶-۵۰ | ۱۲۴ | ۷۸/۵ |
| ۵۱-۵۵ | ۱۲۲/۵ | ۷۴/۵ |
| ۵۶-۶۰ | ۱۳۲/۵ | ۷۸/۵ |
| ۶۱-۶۵ | ۱۳۰/۵ | ۷۷/۵ |
عواملی که منجر به فشار خون بالا می‌شوند؟
تشخیص فشار خون بالا یا پایین به اندازه گیری، سیستولیک یا دیاستولیک یا هر دو نیاز دارد تا خارج از محدوده سالم باشد. برای بسیاری از افرادی که فشار خون بالاتر از حد طبیعی دارند دلیل مشخصی برای بالا رفتن فشار خون وجود ندارد. برخی از عواملی که ممکن است در افزایش BP موثر باشند عبارتند از:
- سن
- استرس و فشارهای روحی
- سیگار کشیدن
- ژنتیک
- آپنه خواب
- مصرف نمک زیاد در رژیم غذایی
- اضافه وزن داشتن
- عدم فعالیت و ورزش کافی
- بیماری مزمن کلیوی
- اختلالات غده فوق کلیه و تیروئید
- مصرف زیاد الکل به طور میانگین
- سابقه خانوادگی فشار خون بالا
علائم خطرناک فشارخون بالا
علائم فشار خون بالا عبارتند از:
- سرگیجه و سردرد
- گرفتگی در گوش و خونریزی بینی.
این علائم معمولاً تا رسیدن فشار خون بالا به مرحله پیشرفته و حتی احتمالاً تهدید کننده زندگی رخ نمی دهد.
عوارض جانبی فشار خون بالا
- خطر ابتلا به بیماری های قلبی
- خطر سکته قلبی
- خطر سکته مغزی
- مشکل در بینایی
- مشکل در کلیه ها
بررسی فشارخون در خانه
باید فشار خون خود را چند بار در هفته و به طور منظم اندازه گیری کنید و در صورت مشاهده تغییرات قابل توجه به پزشک مراجعه کنید. در اینجا چند نکته در مورد نحوه انتخاب و استفاده از فشارسنج های خانگی آوردیم:
انتخاب کردن دستگاه فشارخون مناسب
- دستگاه فشارسنجی را انتخاب کنید که دور بازوی شما کامل بسته می شود. دستگاه های فشار خون مچ دست و انگشت دقیق نیستند.
- یک دستگاه فشار خون خودکار انتخاب کنید، که دارای یک کاف (بازوبند) است که خود را باد می کند.
- یک دستگاه دیجیتالی بخرید که به اندازه کافی بزرگ و روشن باشد تا بتوانید اعداد آن را به وضوح ببینید.
طریقه استفاده كردن از دستگاه فشارسنج های خانگی
- ۳۰ دقیقه قبل از گرفتن فشار از نوشیدن، نوشیدنی های حاوی کافئین یا الکل خودداری کنید.
- در حالی که پشت خود را تکیه داده اید و یا پاها را از حالت ضربدری روی هم انداخته اید، فشار خود را نگیرید.
- به مدت پنج دقیقه در حالت آرام بنشینید.
- بازوهایتان را طوری نگه دارید که از بازو تا آرنج هم سطح قلب یا نزدیک آن باشد.
- کاف را روی پوست نه روی لباس ببندید.
- در حین اندازه گیری صحبت نکنید.
- به دستورالعمل دستگاه خریداری شده دقت کنید.
- برای گرفتن دوباره فشارخون آن را خاموش کنید و چند لحظه صبر و سپس از آن استفاده کنید. اگر اعداد خوانده شده نزدیک است، آنها را میانگین بگیرید. در غیر این صورت، دوباره و سه باره آن را تکرار کنید و میانگین بگیرید.
- قرائت فشار خون خود را از جمله زمان و روز آن را یادداشت کنید.
