علت افت قند در افراد دیابتی
افت قند خون یا پایین امدن سطح قند خون، که به آن هیپوگلیسمی یا "هایپو" نیز گفته می شود، زمانی است که سطح قند (گلوکز) در خون شما بسیار پایین می آید. و عمدتا افراد مبتلا به دیابت را تحت تأثیر قرار می دهد، به خصوص اگر انسولین مصرف کنند.
افت قند خون دیابتی هنگامی اتفاق می افتد که فرد دیابتی قند (گلوکز) کافی در خون نداشته باشد. گلوکز منبع اصلی سوخت بدن و مغز است، بنابراین با پایین آمدن سطح آن بیمار عملکرد مناسبی نخواهد داشت.
پایین آمدن قند خون اگر به سرعت درمان نشود می تواند خطرناک باشد، بنابراین کنترل دیابت در افراد دیابتی بسیار مهم است. اما در صورت پایین امدن آن، معمولاً می توانید با اقدامات به موقع به راحتی آن را درمان کنید. علائم افت قند خون می تواند سریعا تغییر کند و علائم در هر فرد به میزان قند خون کاهش یافته متغیر است.
تعریف افت قند خون
قند خون پایین (هیپوگلیسمی) به عنوان سطح قند خون زیر ۷۰ میلی گرم در دسی لیتر (میلی گرم در دسی لیتر) یا ۳.۹ میلی مول در لیتر (میلی مول در لیتر) تعریف می شود.
علائم اولیه پایین آمدن قند خون
به علائم هشدار دهنده اولیه افت قند خون توجه کنید و به موقع قند خون پایین را درمان کنید. با خوردن یا نوشیدن یک منبع ساده قند، مانند قرص های گلوکز یا آب میوه، می توانید به سرعت قند خون خود را افزایش دهید.
علائم و نشانه های هشدار دهنده اولیه:
- لرزش
- سرگیجه
- تعریق
- گرسنگی
- ضربان قلب سریع
- عدم توانایی در تمرکز
- گیجی
- تحریک پذیری یا بدخلقی
- اضطراب یا عصبی بودن
- سردرد
- علائم و نشانه های شبانه
علل سردرد همراه با تاری دید چیست؟
علائم هیپوگلیسمی یا کاهش قندخون در خواب
اگر هنگام خواب هیپوگلیسمی دیابتی رخ دهد، علائم و نشانه هایی که ممکن است شما را بیدار کنند عبارتند از:
- ملحفه یا لباس شب مرطوب به دلیل تعریق
- کابوس
- خستگی، تحریک پذیری یا گیجی هنگام بیدار شدن از خواب
علائم و نشانه های افت قند شدید
اگر هیپوگلیسمی دیابتی درمان نشود، علائم و نشانه های افت قند خون شدید می تواند رخ دهد. این شامل:
- کلافگی
- ناتوانی در خوردن و آشامیدن
- ضعف عضلانی
- مشکل در تکلم یا گفتارش
- تاری دید یا دو بینی
- خواب آلودگی
- گیجی
- تشنج
- بیهوشی
- مرگ
چه موقع برای پایین آمدن قند خون به پزشک مراجعه کنیم؟
افت قند خون شدید می تواند منجر به مشکلات جدی از جمله تشنج یا بیهوشی شود که به مراقبت های اضطراری نیاز دارند. اطمینان حاصل کنید که خانواده، دوستان و همکاران شما می دانند در مواقع اضطراری چه کاری باید انجام دهند.
اگر با کسی هستید که به دلیل پایین آمدن قند خون از هوش رفته یا قادر به بلعیدن نیست:
- به او انسولین تزریق نکنید، زیرا این امر باعث می شود سطح قند خون حتی بیشتر کاهش یابد.
- به او مایعات یا غذا ندهید، زیرا اینها می توانند باعث خفگی شوند.
- اگر علائم هیپوگلیسمی را چندین بار در هفته یا بیشتر دارد، باید به پزشک خود مراجعه کند. ممکن است لازم باشد دوز یا زمان مصرف دارو را تغییر دهد یا رژیم درمانی دیابت خود را تنظیم کند.
علل پایین آمدن قند در افراد دیابتی
پایین بودن قند خون در میان افرادی که انسولین مصرف می کنند شایع است، اما در صورت استفاده از داروهای خاص دیابت خوراکی نیز ممکن است بروز کند.
دلایل شایع افت قند خون دیابتی عبارتند از:
- مصرف بیش از حد انسولین یا داروی دیابت
- به اندازه کافی غذا نخوردن
- به تعویق انداختن یا کنار گذاشتن یک وعده غذایی یا میان وعده
- افزایش ورزش یا فعالیت بدنی بدون خوردن بیشتر و یا تنظیم داروهای خود
- نوشیدن الکل
- تنظیم قند خون
- وقتی قند خون خیلی زیاد باشد، هورمون انسولین سطح قند خون را کاهش می دهد. اگر دیابت نوع ۱ یا ۲ دارید و برای کنترل قند خون به انسولین احتیاج دارید، مصرف بیش از مقدار انسولین مورد نیاز باعث پایین آمدن سطح قند خون و کاهش قند خون می شود.
- اگر بعد از مصرف داروی دیابت، کمتر از حد معمول غذا بخورید (بیشتر گلوکز بدن از طریق غذا می آید) ، یا اگر بیش از حد معمول ورزش کنید که قند اضافی مصرف می کند، قند خون می تواند خیلی پایین بیاید. حفظ تعادل بین انسولین، غذا و فعالیت همیشه آسان نیست، اما پزشک یا مربی دیابت می تواند با شما همکاری کند تا از کاهش سطح قند خون جلوگیری کند.
عوامل خطر افت قند در دیابت
- برخی از افراد بیشتر در معرض خطر افت قند خون دیابتی هستند، از جمله:
- افرادی که از انسولین استفاده می کنند.
- افرادی که داروهای خاص دیابتی خوراکی مصرف می کنند (سولفونیل اوره)
- کودکان خردسال و بزرگترها
- کسانی که اختلال عملکرد کبد یا کلیه دارند.
- افرادی که مدت طولانی تری مبتلا به دیابت هستند.
- افرادی که علائم قند خون پایین را احساس نمی کنند (بی اطلاعی از افت قند خون)
- کسانی که چندین دارو مصرف می کنند.
- هر کس دارای معلولیت است که از پاسخ سریع به کاهش سطح قند خون جلوگیری می کند.
- افرادی که الکل می نوشند.
عوارض پایین آمدن قند خون
اگر بیش از حد طولانی علائم هیپوگلیسمی را نادیده بگیرید، ممکن است هوشیاری خود را از دست دهید. دلیلش این است که مغز شما برای عملکرد به گلوکز نیاز دارد. علائم و نشانه های هیپوگلیسمی را زود تشخیص دهید، زیرا در صورت عدم درمان، افت قند خون می تواند منجر به موارد زیر شود:
- تشنج
- از دست دادن هوشیاری
- مرگ
