علت خونریزی شدید قاعدگی
به خونریزی شدید پریود (دوره های قاعدگی) که همراه با خونریزی غیر طبیعی، پرحجم و طولانی مدت است منوراژی می گویند. اگر چه خونریزی شدید قاعدگی یک نگرانی شایع است، اما اکثر خانم ها ریزش خون شدیدی را تجربه نمی کنند تا به عنوان منوراژی شناخته شوند.
هنگام منوراژی یا خونریزی سنگین پریودتان، شما نمی توانید فعالیت های معمول خود را انجام دهید زیرا به دلیل خون ریزی شدید شما دچار گرفتگی عضلات و بدن درد خواهید شد. اگر از خون ریزی شدیدتان نگران کننده هست یا احساس می کنید می تواند خطرناک باشد بهتر است به یک متخصص زنان مراجعه کنید. روش های درمانی مؤثر زیادی برای کاهش عوارض منوراژی و درمان خونریزی شدید قاعدگی به منظور بندآوردن آن وجود دارد. گاهی خونریزی زیاد می تواند منجر به کم خونی شود برای مثال یکی از درمان های خونریزی شدید پریود مصرف قرص های جلوگیری و یا جراحی است.
علائم خونریزی شدید و سنگین پریود(منوراژی)
علائم و نشانه های منوراژی ممکن است شامل:
- استفاده از چند پد یا تامپون در طی چند ساعت به دنبال حجم زیاد خون ریزی در قاعدگی
- نیاز به بیدار شدن برای تغییر پد بهداشتی در طول شب
- ادامه خون ریزی بیش از یک هفته
- وجود بیشتر از یک چهارم لخته های خون در طی خون ریزی
- محدود شدن فعالیت های روزانه به دلیل خروج شدید خون قاعدگی
- علائم کم خونی، مانند خستگی، ضعف یا تنگی نفس
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
- در صورت تجربه این مقوله باید به پزشک مراجعه داشته باشید.
- در صورتی که خون ریزی واژینال آنقدر سنگین باشد که حداقل یک پد یا تامپون را در حدود یک ساعت پر کنید و برای تعویض آن اقدام کنید، احتمالا به منوراژی دچار شده اید.
- خون ریزی غیر معمول و بی موقع در وسط سیکل یا خون ریزی نامنظم قاعدگی
- هرگونه خونریزی واژن بعد از یائسگی
علل خونریزی سنگین پریود
در برخی موارد، علت خون ریزی شدید هنگام قاعدگی ناشناخته است، اما بعضی از موارد می تواند باعث منوراژی شود. علل شایع خونریزی های شدیدعبارت است از:
۱. عدم تعادل هورمونی
در یک چرخه قاعدگی عادی، تعادل بین هورمون های استروژن و پروژسترون باعث تنظیم ضخامت اندومتر رحمی می شود. اگر تعادل هورمون ها به هم بریزد، آندومتر به مقدار زیادی ضخیم می شود و سرانجام از طریق خونریزی شدید قاعدگی، از واژن خارج می شود.
برخی شرایط می توانند باعث به هم ریختگی تعادل هورمون ها گردند. عواملی از جمله:
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
چاقی
مقاومت به انسولین (دیابت)
مشکلات مربوط به غده و هورمون های تیروئید.(کم کاری تیروئید)
۲. آندومتریوز
جایی که بافتی که رحم را پوشانده است (آندومتر) در خارج از رحم مانند تخمدان ها و لوله های رحمی پیدا می شود (اگرچه احتمال این وجود دارد که دوره های دردناکی ایجاد کند)
۳. اختلال عملکرد تخمدان ها
اگر تخمدان های شما تخمک را در طی چرخه قاعدگی (تخمک گذاری) آزاد نکنند، بدن شما همانند یک چرخه قاعدگی عادی هورمون پروژسترون تولید نمی کند. این عمل منجر به عدم تعادل هورمون می شود و ممکن است منجر به منوراژی شود.
۴. فیبروم رحم
فیبروم ها تومورهای غیر سرطانی (خوش خیم) رحم هستند که معمولا در دوران باروری شما ظاهر می شوند. داشتن فیبروم رحمی ممکن است باعث طولانی یا سنگین تر شدن خون ریزی قاعدگی نسبت به قاعدگی های طبیعی شود.
۵. پولیپ رحم
غده های کوچک و خوش خیم روی لایه رحم (پولیپ رحم) نیز ممکن است باعث خون ریزی شدید یا طولانی شدن مدت قاعدگی شوند.
۶. آدنومیوز
رشد سلول های بافت داخلی رحم در دیواره عضلانی رحم. آدنومیوز شبیه بیماری آندومتریوز است و حتی ممکن است علائمی مشابه آن داشته باشد. البته این بیماری در بعضی موارد فاقد هر گونه علائمی است. سلول هایی که معمولا درون بافت داخلی رحم رشد می کنند، در بیماری آدنومیوز به بافت عضلانی خارجی رحم نفوذ می کنند. این وضعیت نیز باعث طولانی شدن و سنگین شدن دوره ی خون ریزی می شود.
۷. دستگاه داخل رحمی (IUD)
طی گزارشات اخیر در باره ی استفاده از دستگاه IUD که جهت جلوگیری از بارداری مورد استفاده قرار می گیرد، مشخص شده است که این وسیله که در رحم جاسازی می شود می تواند منجر به منوراژی گردد. اگر از این روش برای جلوگیری از بارداری استفاده می کنید، می توانید با پزشک خود برای جایگزینی روش دیگری مشورت نمایید.
۸. عوارض ناشی از بارداری
یکی دیگر از دلایل خون ریزی شدید در دوران بارداری ممکن است در اثرجایگیری نا مناسب جفت در یک محل غیرمعمول یا پایین تر از حد طبیعی و نزدیک به دهانه ی رحم باشد. بنابراین یک دوره قاعدگی سنگین و دیررس ممکن است ناشی از سقط جنین باشد.
۹. سرطان رحم
سرطان رحم و سرطان دهانه رحم می تواند باعث خون ریزی بیش از حد در قاعدگی شود، به خصوص اگر شما در آستانه ی یائسگی هستید یا در گذشته آزمایش پاپ اسمیر غیر طبیعی داشته اید.
۱۰. اختلالات خون ریزی ارثی
برخی از اختلالات ژنتیکی خون ریزی دهنده مانند بیماری فون ویلبراند و هموفیلی شرایطی ایجاد می کنند که بدن را در تولید یک یا چند عامل مهم در ایجاد (انعقاد) لخته شدن خون ناتوان یا کم توان می کند. این اشکال می تواند باعث خونریزی غیرعادی در قاعدگی شود.
۱۱. مصرف برخی داروها
مصرف برخی داروهای خاص، از جمله داروهای ضد التهاب، داروهای هورمونی مانند استروژن و پروژسترون ها و ضد انعقاد کننده هایی مانند وارفارین یا آنوکساپارین (لوونوکس) می توانند در ایجاد خونریزی شدید یا طولانی مدت قاعدگی نقش داشته باشند.
۱۲. سایر شرایط پزشکی
تعدادی از شرایط پزشکی دیگر، مانند بیماری های کبد یا کلیه ممکن است با پریود شدید یا منوراژی همراه باشند.
فاکتورهای خطر زا
عوامل خطر می توانند بسته به سن شما، وضعیت جسمانی و سابقه ی بیماری های زمینه ای که ممکن است در منوراژی نقش پر رنگی ایفا کنند، متفاوت باشد. در یک چرخه طبیعی قاعدگی، آزاد شدن یک تخمک از تخمدان ها باعث تحریک تولید هورمون پروژسترون که هورمونی زنانه است و مسئولیت تنظیم سیکل ها را دارد، می شود. هنگامی که هیچ تخمکی آزاد نگردد، در اثر عدم تولید پروژسترون کافی در بدن، خو نریزی قاعدگی به صورت گسترده و پرحجم و طولانی اتفاق می افتد.
علت خونریزی زیاد پریودی (منوراژی) در دختران
علت منوراژی در دخترانی که به سن بلوغ رسیده اند به طور معمول ناشی از آن انوولاسیون ( ناتوانی تخمدان ها در رها کردن تخمک) می باشد. دختران نوجوان به ویژه در سال اول پس از اولین دوره قاعدگی (منارک) مستعد ابتلا به دوره های نا منظم و بی نظمی در عملکرد تخمدان ها هستند.
علت خونریزی شدید قاعدگی(منوراژی) در زنان
منوراژی در زنانی که در سن باروری هستند، معمولا ناشی از آسیب رحم است، آسیب هایی از جمله :
- فیبروم
- پولیپ
- آدنومیوز
با این حال، سایر مشکلات مانند:
- سرطان رحم
- اختلالات خون ریزی
- عوارض جانبی دارویی
- و بیماری کبد یا کلیه
می توانند عوامل مؤثری در ایجاد منوراژی باشند.
عوارض پریود سنگین
خونریزی بیش از حد یا طولانی مدت در قاعدگی می تواند منجر به سایر مشکلات پزشکی شود، از جمله:
- آنمی یا کم خونی: منوراژی با کاهش تعداد گلبول های قرمز در حال گردش درخون می تواند باعث کم خونی در بدن شود. تعداد گلبول های قرمز در جریان خون توسط هموگلوبین اندازه گیری می شود، هموگلوبین پروتئینی است که سلول های قرمز خون را قادر می سازد اکسیژن را به بافت ها انتقال دهند.
- کم خونی فقر آهن: در حالی رخ می دهد که بدن شما سعی می کند برای جبران گلبول های قرمز از دست رفته خون، با استفاده از ذخایر آهن خود اقدام به گلبول سازی کند. منوراژی ممکن است بیش از حد طبیعی سطح آهن را کاهش و خطر کم خونی فقر آهن را افزایش دهد.
- علائم و نشانه های کم خونی: شامل پوست رنگ پریده، ضعف و خستگی است. اگرچه نوع رژیم غذایی در کم خونی فقر آهن می تواند موثر باشد، اما در دوره های قاعدگی باعث بروز مشکل می گردد.
- درد شدید: در کنار خون ریزی شدید قاعدگی، ممکن است گرفتگی دردناک عضله ای ناشی از قاعدگی داشته باشید. گاهی اوقات گرفتگی های عضلانی مرتبط با منوراژی به اندازه ای شدید هستند که حتی ممکن است نیاز به مراجعه به مراکز درمانی و بیمارستان ها باشد.
درمان پریود سنگین( خونریزی شدید قاعدگی)
گزینه های مختلف درمانی برای پریودهای سنگین وجود دارد. این موارد به علل ایجاد پریود شدید، سلامت عمومی شما و ترجیحات فردی هر کس، بستگی دارند.
این روش ها عبارتند از:
- استفاده از سیستم داخل رحمی (IUS) : دستگاه کوچکی که حاوی هورمون پروژسترون است توسط متخصص پزشکی در رحم شما قرار می گیرد (اغلب اولین درمان ارائه شده)
- داروهای فاقد هورمون: مانند اسید ترانکسامیک یا داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDS)
- داروهای دارای هورمون : مانند قرص ترکیبی ضد بارداری خوراکی یا قرص پروژسترون
- برداشتن آندومتر: روشی برای برداشتن بافت داخل رحم
- میومکتومی : جراحی برای برداشتن فیبروم
- آمبولیزاسیون شریان رحم : روشی برای کوچک شدن فیبروم
- هیسترکتومی : جراحی برای برداشتن به رحم
آیا مصرف اسید فولیک می تواند در این مورد جنبه ی درمانی و تسکین داشته باشد؟
در واقع جواب این سوال منفی است! مکمل های اسید فولیک دوره های سنگین و طولانی را بهبود نمی دهند. مشکل اصلی در داشتن دوره های قاعدگی سنگین این است که شما در معرض کم خونی قرار می گیرید. شرایطی که گلبول های قرمز سالم و کافی برای حمل اکسیژن به بافت های خود ندارید.
کم خونی ها انواع مختلفی دارند، از جمله مواردی که در اثر کمبود ویتامین ها به وجود می آیند. اما آن نوعی که بیشتر با دوره های سنگین قاعدگی همراه می شود، کم خونی ناشی از فقر آهن است که در اثر آن ریزش خون در مدت زمان طولانی حین قاعدگی رخ می دهد و باعث کاهش ذخایر آهن بدن شما می شود.
درمان کم خونی ناشی از خونریزی شدید
اگر پزشک شما مشکوک به کم خونی باشد، ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
انجام آزمایش خون: برای بررسی سطح آهن خون شما (که به عنوان فریتین در آزمایش شناخته می شود) و تأیید می کند که علت کم خونی شما فقر آهن است یا خیر. همچنین ممکن است آزمایش CBC خواسته شود که شامل بررسی سطح هموگلوبین است. کم خونی فقر آهن توسط سطح پایین هموگلوبینیا سطح پایین فریتین یا هر دو تشخیص داده می شود.
- مصرف یک مکمل آهن مناسب، برای بازسازی ذخایر آهن بدن شما.
- مصرف روزانه یک مولتی ویتامین حاوی اسید فولیک، ویتامین C، ویتامین B-۱۲ و سایر ویتامین ها که به ساخت گلبول های قرمز کمک می کنند نیز ممکن است توسط پزشک به شما توصیه شود.
صحبت آخر
در پایان توصیه می کنیم که خون ریزی های شدید را دست کم نگیرید، زیرا با نا دیده گرفتن آن ممکن است با مشکلات جدی تری در آینده روبه رو شوید. پس بهتر است برای جلوگیری از وقوع هر پیش آمد نا خوشایندی، به محض دیدن علائم منوراژی، به یک پزشک متخصص مراجعه نمایید.