آیا با افزایش سن مغز کوچک می شود؟

پیری باعث تغییر در اندازه مغز، عروق و شناخت و ادراک از جهان می شود. تاثیرات پیری در مغز باعث تغییراتی در تمام سطوح از مولکول ها تا مورفولوژی(ظاهر مغز) می شود همچنین در کاهش حجم مغز موثر است. بروز سکته، ضایعات ماده سفید و زوال عقل نیز با افزایش سن افزایش می یابد، همچنین سطح اختلال حافظه افزایش می یابد و در سطح انتقال دهنده های عصبی و هورمون ها تغییراتی ایجاد می شود.

به نظر می رسد عواملی که خطر قلبی عروقی را کاهش می دهد، مانند ورزش منظم، رژیم غذایی سالم و مصرف الکل کم تا متوسط، به کاهش پیری مغز کمک می کند. داشتن زندگی سالم از نظر جسمی و روحی، بهترین دفاع در برابر تغییرات مغز در برابر پیری است. اقدامات دیگر برای جلوگیری از بیماری های قلبی عروقی نیز مهم است. اما آیا با افزایش سن و پیر شدن مغز کوچک می شود؟

پیری تأثیرات خود را بر روی مولکول ها، سلول ها و عروق مغز می گذارد. با افزایش سن، به ویژه در قشر پیشانی حجم مغز ما کاهش می یابد. 

همچنین با افزایش سن عروق و افزایش فشار خون، احتمال سکته مغزی و ایسکمی افزایش می یابد و در ماده سفید ما ضایعاتی ایجاد می شود. 

کاهش حافظه همچنین با افزایش سن رخ می دهد و فعال شدن مغز برای به یادآوردن و ذخیره در حافظه دو طرفه تر می شود (یعنی باید یک چیز را فراموش کنید تا چیز جدیدی را فرا بگیرید). این اتفاق ممکن است بدلیل تلاش برای جبران کاهش اتصالات مغز باشد یا به دلیل اینکه دیگر مناطق خاصی از مغز دیگر به راحتی قابل دسترس نیستند.

ژنتیک، انتقال دهنده های عصبی، هورمون ها و تجربه همه در پیری مغز نقش دارند. اما، همه اینها منفی نیست، سطح بالاتر تحصیلات یا پیشرفت شغلی به عنوان یک عامل محافظتی عمل می‌کند. 

همچنین یک رژیم غذایی سالم، مصرف الکل کم تا متوسط و ورزش منظم می تواند مانند محافظ عمل کند. 

پیری بیولوژیکی کاملاً با پیری زمانی ارتباط ندارد و می توان با زندگی سالم پیری بیولوژیکی را کند کرد یا حتی احتمال ابتلا به بیماری های مرتبط با سن مانند زوال عقل را کاهش دهد.

تغییرات مغز با افزایش سن

به طور گسترده ای مشخص شده است که حجم مغز و یا وزن مغز با افزایش سن با حدود ۵٪ در هر دهه پس از ۴۰ سالگی کاهش می یابد، با افزایش سن به ویژه بالای ۷۰ سال سرعت کاهش حجم مغز شتاب بیشتری می گیرد.

دقیقا مشخص نیست که کوچک شدن ماده خاکستری به طور مكرر ناشی از مرگ سلولهای عصبی است یا خیر. اما محققان نقش آنرا بیشتر به دلیل كاهش در حجم نورون به جای تعداد آن می دانند. این تغییرات به جنسیت مرتبط است زیرا در زنان و مردان نواحی مختلفی از مغز آسیب می‌بیند. بعلاوه، ممکن است تغییراتی در شاخه های دندریتیک سلولهای عصبی، ستون فقرات و سیناپس تحمل واکنش های شیمیایی وجود داشته باشد. نقش ماده سفید در مغز در حال پیر شدن نیز باید مورد توجه قرار گیرد. ماده سفید ممکن است با افزایش سن کاهش یابد، غلاف میلین بعد از حدود ۴۰ سالگی حتی در پیرشدن به صورت طبیعی نیز آسیب ببیند و گفته شده است که آخرین نواحی میلینه شدن لوب پیشانی بیشتر تحت تأثیر ضایعات ماده سفید قرار می گیرند. اگرچه همه مطالعات این نظر را تأیید نمی كنند.

تغییرات مغزی در همه مناطق مغز به یک اندازه اتفاق نمی افتد  اینکه این تغییرات مغزی یکنواخت نیستند، با استفاده از دو اسکن MRI از هم جدا شده در حدود یک یا دو سال و با بررسی مطالعات مقطعی تایید شده است. آخرین مورد فقط شامل مطالعاتی بود که گروه های جوان (کمتر از ۳۰ سال) و مسن (بیشتر از ۶۰) را برای مقایسه دامنه های سنی بیشتر و در مقابل با بسیاری از کارهای دیگر در این زمینه مقایسه می کند. در این بررسی مشخص شد که قشر پره‌فرونتال بیشترین ناحیه آسیب دیده است. دومین ناحیه درگیر جسم مخطط مغزی بوده است. لوب گیجگاهی، ورمیس مخچه، نیمکره های مخچه و هیپوکامپ نیز با انجام مطالعاتی کاهش حجم را نشان داده و ماده سفید پیشانی نیز کاهش نشان داده است. اما قشر پس سری کمترین آسیب دیدگی را داشته است. نتیجه گیری که قشر جلوی مغز بیشتر از سایر نواحی دچار تغییر شده است. 

مطالعات در مورد کاهش حجم مغز انسان نشان می دهد که این مناطق مغزی، شامل لوب پیشانی و هیپوکامپ هستند، که با افزایش سن مستعد کوچک شدن بیشتری هستند.

چرا مغز انسان با افزایش سن کوچک می شود؟

همانطور که بدن پیر می شود، مغز نیز پیر می شود. اما سن همه مغزها یکسان نیست. برخی از تغییراتی که رخ می دهد شامل کاهش توده مغز، کوچک شدن مناطقی از مغز است که حاوی فیبرهای عصبی است، ارتباط بین نورون ها کمتر و تغییر در سیستم انتقال دهنده عصبی است که اطلاعات را انتقال می دهد.

آیا علائم کوچک شدن مغز وجود دارد؟

علائم آتروفی مغزی شامل زوال عقل، تشنج، از دست دادن کنترل حرکتی و مشکل در صحبت کردن، درک مطلب یا خواندن است. دمانس، که با کاهش حافظه و عدم توانایی در انجام فعالیت های روزمره مشخص می شود، ممکن است خفیف یا شدید باشد و با افزایش آتروفی بدتر شود.