درد مفاصل؛ علل و درمان

درد مفصل، ناراحتی، درد و التهاب در غضروف، استخوان، رباط ها، تاندون ها یا عضلات است. درد مفاصل یک درد رایج است. بیشتر مواقع نیازی به مراجعه خیلی فوری به اورژانس ندارد اما گاهی اوقات، درد مفصل می تواند نتیجه یک بیماری یا آسیب باشد. آرتروز(التهاب مفصل)  یکی از علت شایع درد مفاصل می باشد. با این حال، درد مفصل می تواند به دلیل شرایط یا عوامل دیگری نیز ایجاد شود. درد مفصل می تواند خفیف و پس از انجام فعالیت های خاصی ایجاد شود. یا ممکن است شدید باشد و انجام حرکت را محدود و تحمل وزن را بسیار دردناک می کند یا به صوت سوزش یا احساس تیر کشیدن در یک یا چند مفصل باشد. درد مفاصل زانو، انگشتان دست، ران و شانه ها جز شایع ترین درد های رایج مفاصل است. برای درمان درد مفصل یا کاهش دردش معمولا داروهای ایبوبروفن و .. تجویز می شود همچنین برخی مکمل ها و ویتامین ها به کاهش درد مفصل کمک می کنند. اما در برخی موارد پزشک مجبور به جراحی تعویض مفصل می شود.

درد مفصل یکی از شایعترین علت درد مفصل مچ پا یا زانو درد در شب ها و موقع خواب است. از درد مفصل به عنوان آرترولژی نیز یاد می شود. بخی بیماریهای مقاربتی مانند سوزاک می توانند منجر به درد مفاصل شوند. در برخی مواقع، درد مفصل با علائم دیگری مانند تورم و سفتی مفصل، پوست قرمز و گرم و علائم کل بدن مانند خستگی، کاهش وزن یا تب همراه است.

مفاصل قسمت هایی از بدن هستند که استخوان ها را به یکدیگر پیوند می دهند. مفاصل باعث می شوند استخوان های اسکلتی بتوانند حرکت کنند. مفاصل در جاهایی مانند موارد زیر وجود دارند:

• شانه ها
• باسن
• آرنج
• زانو

علت های درد مفاصل

۱. آرتریت یا التهاب مفاصل

یکی از مهمترین دلایل درد مفاصل آرتریت است. دو شکل اصلی آرتروز عبارت است از آرتروز یا یا استئوآرتریت (OA) و آرتریت روماتوئید (RA). طبق گزارشات کالج روماتولوژی آمریکا، OA بیشتر در بزرگسالان بالای ۴۰ سال دیده می شود. به آرامی پیشرفت می کند و تمایل دارد مفاصل متداول را درگیر کند. مفاصلی مانند: مچ دست، دست ها، لگن و زانو.

1. درد مفصل ناشی از OA : در نتیجه تجزیه غضروف است که به عنوان بالشتک و کمک فنر برای مفاصل عمل می کند.
2. درد مفصل ناشی از آرتریت روماتویید RA: طبق گزارشات بنیاد آرتریت، RA حدود ۱.۵ میلیون آمریکایی را تحت تأثیر قرار می دهد. زنان بیشتر از مردان به آن مبتلا می شوند. این بیماری با گذشت زمان سبب تغییر شکل مفاصل شده و مفاصل را تخریب نماید. با حمله سیستم ایمنی بدن به غشایی که مفاصل را می بندد، RA باعث درد، التهاب و تجمع مایعات در مفاصل می شود.

علل دیگر دردهای مفاصلی

درد مفصل همچنین می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

1. بورسیت یا التهاب بورساها (بورساها کیسه‌های پر از مایعی هستند که از استخوان ‌ها، تاندون‌ ها و عضلات مجاور مفاصل محافظت می‌ کنند)
2. لوپوس
3. آرتریت گنوکوک
4. آرتریت پسوریازیس
5. آرتریت واکنشی
6. تب روماتیسمی
7. نقرس (آرتریت مربوط به اسید اوریک اضافی)
8. برخی بیماری های عفونی مانند اوریون، آنفلوانزا و هپاتیت
9. کندرومالاسی کشکک یا تجزیه غضروف در کاسه زانو
10. آسیب دیدگی و شکستگی استخوان در اثر ضربه
11. تاندینیت یا التهاب تاندون
12. عفونت استخوان یا مفصل
13. استفاده بیش از حد از مفصل ها
14. سرطان
15. فیبرومیالژیا (سندرم درد اسکلتی- عضلانی مزمن)
16. پوکی استخوان
17. سارکوئیدوز (مجموعه سلول های ملتهب شده در بدن)
18. راشیتیسم (نرمی استخوان)
19. افسردگی
20. بیماری های مقاربتی مانند سوزاک 
21. کم کاری تیروئید

چه زمانی درد مفصل می تواند خطرناک و جدی باشد؟

درد مفصل به ندرت به یک وضعیت اورژانسی تبدیل می شود. بیشتر موارد درد خفیف مفصلی را می توان با موفقیت در خانه کنترل نمود. به هر حال اگر درد مفصل با این موارد همراه شد باید به پزشک مراجعه نمود:

1. قرمزی
2. حساسیت و گرما در اطراف مفصل
3. تغییر شکل مفصل
4. عدم توانایی استفاده از مفصل
5. درد شدید
6. تورم ناگهانی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

در برخی موارد، درد مفصل نیاز به مراجعه به پزشک دارد. اگر علت درد مفصل مشخص نیست و علائم غیر قابل توضیح دیگری نیز دارد، باید به پزشک مراجعه کرد. همچنین اگر:

• ناحیه اطراف مفصل متورم، قرمز، یا حساس به لمس باشند.
• ادامه دار شدن درد به مدت سه روز یا بیشتر
• تبی که ناشی از آنفولانزا نیست (علائم دیگرآنفولانزا وجود نداشته باشد)، باید به دکتر مراجعه نمود.

درد مفصل در انگشتان دست و پا

درد مفصل یکی از ویژگی های التهاب مفصل (آرتریت) است که ممکن است در مفاصل استخوان انگشت دستان ایجاد شود. این درد می تواند گاهی اوقات همراه با قرمزی، تورم، گرمای مفاصل و انگشت درد باشد.

هم آرتروز و هم آرتریت روماتوئید (RA) معمولاً مفاصل انگشتان را تحت تأثیر قرار می دهند.

سندروم تونل کارپال نیز در ابتدا باعث بی حسی و مور مور شدن دست می شود، اما با پیشرفت آن ممکن است باعث گرفتگی یا سوزش در انگشتان دست شود.

ارتباط درد مفصل با سرطان

درد مفاصل از عوارض جانبی احتمالی سرطان و درمان آن است. درد مفصل می تواند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار داده و عوارض جانبی سرطان را بدتر کند. به هر حال سرطان معمولاً روی استخوان های بلند تأثیر می گذارد، اما بروز تومور در دست نادر و در انگشتان بسیار کم رخ می دهد.

تومورهای خوش خیم و بدخیم پوست، بافت های نرم یا استخوان ها می توانند به صورت توده در انگشتان ظاهر شوند. در این موارد، بیوپسی (نمونه برداری بافتی) یا برداشتن توده انگشت از طریق جراحی می تواند وجود سرطان را تشخیص دهد. کیست ها، ساختارهایی مانند کیسه مانند پر از مایع، می توانند روی انگشت ایجاد شوند و ممکن است مانند یک توده ظاهر شوند.

تشخیص درد مفاصل

• معاینه توسط پزشک و پرسیدن سوالاتی درباره درد مفصل. تا بتواند بهتر علت را تشخیص دهد.
• برای شناسایی آسیب مفصلی مرتبط با آرتروز، ممکن است عکسبرداری و رادیوگرافی نیز لازم باشد.
• همچنین اگر پزشک به مشکلات دیگری مشکوک باشد، ممکن است برای آزمایش خون برای بررسی برخی اختلالات خود ایمنی را درخواست کند.
• پزشک ممکن است برای اندازه گیری سطح التهاب در بدن یا شمارش کامل خون و آزمایش میزان رسوب را درخواست کند.

درمان درد مفصل

کنترل درد مفصل در خانه

پزشکان OA و RA را یک بیماری مزمن می دانند. در حال حاضر هیچ درمانی در دسترس نیست که درد مفصلی مرتبط با آرتروز را به طور کامل از بین ببرد و یا از بازگشت آن جلوگیری کند. با این حال، روش هایی برای کنترل درد آن ها وجود دارد:

1. مصرف مسکن های بدون نسخه، مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم.
2. مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی برای کاهش درد، تورم و التهاب
3. وزن متناسب داشته باشد. وزن مناسب باعث کاهش استرس و تنش در مفاصل می شود.
4. باید از کارهایی که باعث درد مفصل یا بدتر شدن درد می شوند، خودداری کرد.
5. هر روز به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه یخ یا یک بسته نخود فرنگی منجمد، روی مفصل دردناک بگذارید.
6. برای ریلکس کردن عضلات و افزایش گردش خون، گذاشتن یک کمپرس گرم، نشستن در وان آب گرم یا دوش با آب گرم بسیار موثر است.
7. داشتن استراحت کافی
8. برخی از افراد برای کمک به کنترل درد مفاصل ناشی از آرتروز از مکمل استفاده می کنند. گلوکزآمین، کندرویتین، امگا 3 و چای سبز را می توان اشاره کرد.. گلوکزآمین به سالم ماندن غضروف در مفاصل کمک می کند و ممکن است اثر ضد التهابی داشته باشد. با افزایش سن افراد ، سطح طبیعی گلوکوزامین کاهش می یابد.

درمان پزشکی درد مفاصل

گزینه های درمانی فرد مبتلا به علت درد بستگی دارد. در برخی موارد ممکن است موارد زیر صلاح دانسته شوند:

• پزشک برای آزمایش عفونت یا نقرس یا سایر دلایل درد مفصل نیاز به بیرون کشیدن مایعات جمع شده در ناحیه مفصل داشته باشد.
• همچنین ممکن است جراحی جایگزینی مفصل را توصیه کنند.

سایر روش های درمانی غیر جراحی می تواند شامل:

تغییر در شیوه زندگی یا داروهایی باشد که به طور بالقوه می توانند باعث بهبودی RA در فرد شوند. در مورد RA ، پزشک ابتدا التهاب را برطرف می کند. پس از بهبودی RA، معالجه پزشکی متمرکز بر کنترل شدید شرایط خواهد بود تا از شعله ور شدن بیماری جلوگیری شود.

چشم انداز افراد مبتلا به درد مفاصل چگونه است؟

درد مفصل اغلب نتیجه آسیب هایی است که در اثر سایش و پارگی طبیعی ایجاد می شود. با این حال، می تواند نشانه ای از عفونت یا RA ناتوان کننده باشد. در صورت داشتن درد مفصل غیر قابل توضیح، باید به پزشک مراجعه کرد، به خصوص اگر بعد از چند روز به خودی خود برطرف نشود. تشخیص و درمان به موقع می تواند امکان درمان موثر علت اصلی ناراحتی را فراهم کند.