علت خونریزی لثه چیست؟

خونریزی لثه می تواند نشانه ای شایع از ابتلا به بیماری لثه باشد. خونریزی مداوم لثه ممکن است به دلیل تجمع پلاک روی دندان ها روی دهد. همچنین می تواند نشانه ای از وجود یک بیماری جدی در فرد باشد.با توجه به اینکه لثه یکی از حساس ترین قسمت های بدن است که در بافت های آن مویرگ های زیادی یافت می شود. لثه ها با توجه به برخورد مستقیم با خوراکی و غذاها، در معرض خطر عفونت قرار دارند. خونریزی گاه به گاه لثه ها می تواند ناشی از مسواک زدن بیش از حد دندان ها یا استفاده از پروتزهای نامناسب باشد. اما علت اصلی خونریزی لثه معمولا تجمع پلاک ها در خط لثه است. این امر منجر به بیماری به نام التهاب لثه خواهد شد که در دوران بارداری بسیار شایع است. بهترین روش بند آوردن یا درمان خونریزی لثه رعایت بهداشت دهان و دندان است.

علل خونریزی لثه 

التهاب لثه عامل اصلی بیشتر خونریزی های لثه است. پلاکی که برداشته نشود، به تارتار یا به عبارت تخصصی کلکولوس دندانی (لایه ای سخت و چسبنده گفته که حاوی میلیون ها باکتری است) تبدیل می شود. این امر منجر به افزایش خونریزی و بروز شکل پیشرفته تری از بیماری لثه و استخوان فک معروف به پریودنتیت می شود.

سایر دلایل خونریزی لثه عبارت اند از:

• هرگونه اختلال خونریزی دهنده
• مسواک زدن بیش از حد
• تغییرات هورمونی در دوران بارداری
• دندان مصنوعی نامناسب یا سایر پروتزهای دندانپزشکی
• نخ دندان کشیدن نامناسب
• عفونت (که می تواند در دندان یا لثه رخ داده باشد)
• لوکمی یا نوعی سرطان خون
• اسکوروی، کمبود ویتامین C
• استفاده از داروهای رقیق کننده خون
• کمبود ویتامین K
• کمبود سلول های لخته کننده خون (پلاکت)
• ایدز
• بیماری هموفیلی

۱. التهاب لثه

در بیشتر افراد وقتی پلاک به مدت طولانی روی خط لثه بماند، دچار التهاب لثه می شوند. پلاک به بقایا و باکتری های چسبیده به دندان ها گفته می شود.

درمان التهاب لثه

مسواک زدن پلاک ها را برطرف می کند و می تواند از ایجاد حفره (پوسیدگی دندان) جلوگیری کند. اما اگر به درستی مسواک نزنید و نخ دندان نکشید، ممکن است پلاک ها روی خط لثه باقی بمانند.

عدم درمان: اگر پلاک برداشته نشود، می تواند به تارتار (کلکولوس) تبدیل شود و این باعث افزایش خونریزی می شود. تجمع پلاک در مجاورت لثه نیز می تواند باعث التهاب لثه شود.

علائم التهاب لثه

علائم التهاب لثه عبارتند از:

• لثه های پف کرده
• درد در دهان و اطراف لثه ها
• خونریزی لثه

۲. پریودنتیت

بیماری پریودنتال (پریودنتیت) می تواند در صورت پیشرفت ورم لثه رخ دهد. بیماری پریودنتال عفونت لثه، استخوان فک و بافت های حمایتی است که دندان ها و لثه ها را به هم متصل می کند. پریودنتیت می تواند باعث شل شدن دندان ها یا افتادن آن ها شود.

درمان پریودنتیت

اسکالینگ لثه و دندان و آنتی بیوتیک های موضعی یا خوراکی می توانند به کنترل این عفونت باکتریایی کمک کنند.

۳. کمبود ویتامین

کمبود ویتامین C و ویتامین K نیز می تواند به راحتی خونریزی لثه را ایجاد کند. اگر خونریزی لثه دارید که ناشی از مراقبت های نامناسب دندان نیست، از پزشک بخواهید تا سطح ویتامین های C و K شما را بررسی کند. همچنین، برای اطمینان از دریافت ویتامین های لازم برای سالم ماندن، از رژیم غذایی سالم پیروی کنید.

درمان کمبود ویتامین

مصرف غذاهای غنی از ویتامین C مانند موارد زیر:

• میوه مخصوصا مرکبات
• کلم بروکلی
• توت فرنگی
• گوجه فرنگی
• سیب زمینی
• فلفل دلمه ای

غذاهای غنی از ویتامین K عبارتند از:

• شاهی
• کلم پیچ
• اسفناج
• کاهو
• خردل
• دانه های سویا
• روغن کانولا
• روغن زیتون

۴. پروتزهای مصنوعی دندانی

افرادی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند نیز ممکن است گاهی دچار خونریزی لثه شوند. این احتمال زمانی بیشتر می شود که دندان مصنوعی خیلی محکم روی لثه ها قرار بگیرد. اگر دندان مصنوعی یا سایر وسایل دهانی و دندانی باعث خونریزی لثه می شود باید با دندانپزشک یا ارتودنتیست صحبت شود.

درمان:

دندانپزشک ها ممکن است صلاح بدانند که اقدام به تعویض پروتزها و یا تعدیل علائم نمایند.

۵. بارداری

حدود نیمی از زنان باردار دچار لثه های متورم، قرمز و حساس می شوند که باعث می شود هنگام استفاده از نخ دندان یا مسواک زدن خونریزی می کنند. التهاب لثه حاملگی، نوع خفیف بیماری لثه است. التهاب لثه حاملگی تا حدی ناشی از تغییرات هورمونی است که لثه های شما را نسبت به باکتری های پلاک حساس می کند.

درمان خونریزی های ناشی از بارداری

مسواک زدن مرتب با براش های نرم، غرغره کردن محلول آب و نمک

۶. اختلالات خونی و انعقادی

اختلالات خونریزی مانند هموفیلی و سرطان خون نیز می توانند خطر خونریزی لثه را افزایش دهند. در صورت استفاده از داروهای رقیق کننده خون ممکن است لثه ها بیشتر و شدیدترخونریزی دهند.

درمان:

داروهای این گروه درمانی شامل وارفارین، آسپیرین و هپارین می باشد.

۷. خونریزی لثه به دلیل عفونت HIV

HIV بیماری است که منجر به عفونت های جدی ناشی از نقص سیستم ایمنی بدن می شود. این عفونت از طریق تماس خون یا تماس مستقیم جنسی با یک فرد HIV مثبت یا از مادر آلوده به کودک منتقل می شود.

مسائل پزشکی مختلفی ممکن است به دنبال عفونت HIV ایجاد شود. که شامل مشکلات در دهان و دندان مانند خونریزی لثه، درد در داخل دهان، از جمله زبان، لب ها یا دهان است. با این حال، این علت تنها با آزمایش سرولوژی قابل تأیید است.

۸. خونریزی لثه مربوط به کم خونی

کم خونی نوعی بیماری پزشکی است که به دلیل کمبود گلبول های قرمز خون ایجاد می شود. یکی از انواع کم خونی، که با مشکل در جذب ویتامین B۱۲ همراه است باعث خونریزی لثه هم می شود.

۹. خونریزی لثه ناشی از استرس

استرس ممکن است منجر به التهاب لثه شود که لثه ها را در برابر ضربه حساس تر می کند. استرس همچنین یک حالت سرکوب شده سیستم ایمنی ایجاد می کند، که عفونت باکتریایی را بیشتر تحریک می کند و ممکن است روند طبیعی لخته شدن را کاهش دهد.

دیگر درمان ها برای خونریزی لثه

بهداشت مناسب دندان اولین مرحله برای کنترل خونریزی لثه است.

1. برای جرم گیری حرفه ای سالانه دو بار به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک در صورت ابتلا به التهاب لثه به شما اطلاع می دهد و نحوه مسواک زدن صحیح دندان ها را به شما آموزش خواهد داد. مسواک زدن صحیح و منظم و استفاده از نخ دندان می تواند پلاک ها را از خط لثه خارج کند و خطر ابتلا به بیماری پریودنتال را کاهش دهد.
2. حداقل دو بار در روز دندان های خود را به آرامی با مسواک نو و استریل تمیز کنید. بهتر است بعد از هر وعده غذایی این عمل تکرار شود.
3. دندانپزشک همچنین ممکن است استفاده از دهانشویه ضد عفونی کننده را پیشنهاد دهد تا پلاک های ایجاد شده در دهان به حداقل میزان برسند.
4. اگر دهانشویه ندارید، می توانید دهان خود را با ترکیب پراکسید هیدروژن و آب ولرم بشویید.
5. شستشوی دهان با محلول آب گرم و نمک نیز می تواند به آرام شدن لثه هایی که دچار تورم شده اند و به راحتی خونریزی می کنند، کمک کند.
6. از مسواک نرم استفاده کنید. در مورد لثه های ملتهب نرمی مسواک بسیار مهم خواهد بود. به خصوص اگر بیشتر اوقات پس از مسواک زدن دچار خونریزی می شوید. براش های نیمه خشن و سفت ممکن است برای لثه ها که دارای بافت ظریف هستند، ساینده باشند.
7. اگر عوارض جانبی داروهایتان باعث خونریزی لثه شده است، از پزشک بخواهید داروی دیگری را برای جایگزینی آن تجویز کند. هرگز داروی خود را بدون مشورت قبلی با یک پزشک تغییر ندهید.

جلوگیری از خونریزی لثه

1. از تنباکو استفاده نکنید، زیرا خونریزی لثه را بدتر می کند. استفاده از دخانیات می تواند سایر مشکلات را که باعث خونریزی لثه می شوند نیز مخفی نماید.
2. خونریزی لثه را با فشار مستقیم بر روی لثه ها با پد گاز آغشته به آب یخ کنترل کنید.
3. اگر کمبود ویتامین برای شما تشخیص داده شده است، از مکمل های ویتامینی جهت جلوگیری از بروز خونریزی لثه استفاده کنید.
4. از مصرف آسپرین خودداری کنید. مگر اینکه پزشک بنا بر شرایط بدنیتان آن را تجویز کرده باشد.

چه موقع باید به پزشک و مراکز درمانی مراجعه کرد؟

• خونریزی لثه شدید یا طولانی مدت (مزمن) شود.
• خونریزی لثه های حتی پس از درمان نیز ادامه داشته باشد.
• همراه با خونریزی، علائم غیر قابل توضیح دیگری نیز بروز کند.