جراحی افتادگی مثانه یا ساسپنشن مثانه

ساسپنشن مثانه به جراحی گفته می شود که به درمان افتادگی مثانه کمک می کند. طی عمل جراحی افتادگی مثانه، پزشک مثانه را به موقعیت طبیعی خود بازمی گرداند. افرادی که دچار افتادگی مثانه هستند، اغلب بی اختیاری و بیش فعالی مثانه را تجربه می کنند. این اتفاق موجب کاهش اعتماد به نفس و ایجاد حس شرم در افراد مبتلا می گردد.

چرا عمل جراحی ساسپنشن مثانه انجام می شود؟

جراحی ساسپنشن مثانه (یا جراحی گردن مثانه) روشی است که می تواند برای درمان نشت ادرار که هنگام عطسه، خنده یا سرفه در فرد اتفاق می افتد استفاده شود. به این بیماری بی اختیاری ادراری گفته می شود. زایمان و همچنین تغییرات هورمونی همراه با یائسگی باعث از دست رفتن تون عضلانی در امتداد ماهیچه های کف لگن در خانم ها می شود؛ که می تواند منجر به بی اختیاری ادراری گردد.

چه کسی به جراحی ساسپنشن مثانه نیاز دارد؟

اگر شخصی به بی اختیاری ادراری در حد متوسط تا شدید مبتلا باشد که با درمان های غیر تهاجمی مانند ورزش های کگل، دارو درمانی و تحریک الکتریکی بهتر نشود، پزشک ممکن است جراحی ساسپنشن مثانه را توصیه نماید.

انواع جراحی ساسپنشن مثانه

روش های مختلفی وجود دارد که می تواند مثانه را به حالت طبیعی خود برگرداند. تکنیک های جراحی ساسپنشن مثانه شامل موارد زیر است:

• جراحی ساسپنشن رتروپوبیک باز
• جراحی ساسپنشن رتروپوبیک لاپاراسکوپی
• جراحی ساسپنشن سوزنی مثانه

۱. جراحی سوسپانسیون رتروپوبیک باز:

شامل بالا کشیدن گردن مثانه و دوختن آن به استخوان یا بافت اطراف آن با بخیه است. سوسپانسیون رتروپوبیک نوعی جراحی شکمی می باشد. به این ترتیب که جراح یک برش در ناحیه شکم زیر ناف ایجاد می کند تا مثانه، مجرای ادرار و لوله ای را که ادرار را از بدن خارج می کند را ببیند. طی این روش علائم بی اختیاری ادرار را که ناشی از افتادگی گردن مثانه یا مجرای ادرار است، بهبود می یابد.

۲. جراحی ساسپنشن رتروپوبیک لاپاراسکوپی:

از اوایل دهه ۱۹۹۰ این روش مورد استفاده قرار می گرفته است. طی این روش از برش کوچکتری نسبت به روش قبل استفاده می شود. با این حال، برخی مطالعات نشان می دهند که ساسپنشن لاپاراسکوپی مثانه منجر به میزان عوارض بیشتری می شود. اما روش باز میزان بهبودی بالاتری دارد.

۳. جراحی ساسپنشن سوزنی مثانه:

هم می تواند از طریق شکم و هم از طریق واژن انجام شود. با این حال، به نظر نمی رسد که مانند جراحی های بی اختیاری ادرار که از طریق دیواره شکم انجام می گیرند، کارساز باشد. در عمل جراحی ساسپنشن سوزنی از تکه ای از بافت بدن به نام فاشیا یا ماده ای ساخته شده توسط بشر، مثانه را به بالا می کشند و به اصطلاح آن را زنجیر می کنند. نتایج  روش ساسپنشن سوزنی کاملا به بافت متحرک و قابل انبساط وابسته است. این روش را می توان برای درمان درجات مختلف بی اختیاری ادرار به کار برد. زنجیر کردن مثانه برای حمایت از مجرای ادرار به صورت یک روش سرپایی انجام می شود.

عوارض جراحی ساسپنشن مثانه چیست؟

همه عمل های جراحی خطرات مختص به خود را دارند. رایج ترین عارضه بعد از هر نوع عمل جراحی ساسپنشن رتروپوبیک، مشکل در ادرار کردن است. کمتر از ۵٪ بیماران احتباس دائمی ادرار را تجربه خواهند کرد. این مشکل ممکن است گاه به گاه به کاتتریزاسیون ادرار نیاز داشته باشد. بنابراین به ندرت به جراحی نیاز پیدا خواهد کرد. سایر عوارض مرتبط با جراحی ساسپنشن رتروپوبیک نادر هستند. اما ممکن است در صورت بروز، شامل موارد زیر باشند:

• آبسه
• اسپاسم مثانه
• خون ریزی
• لخته شدن خون
• آسیب به مثانه، مجرای ادرار و سایر ساختارهای دستگاه ادراری
• عفونت (عفونت های مربوط به کاتتر شایع ترین هستند)
• مثانه بیش فعال
• واکنش به بیهوشی
• افتادگی واژن

عوارض مرتبط با جراحی ساسپنشن سوزنی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آسیب به مثانه، مجرای ادرار و سایر ساختارهای دستگاه ادراری
• عفونت (عفونت های مربوط به کاتتر شایع ترین هستند)
• مواد زنجیره ای ساخته شده توسط انسان ممکن است فرسوده شده و منجر به عفونت یا کاهش اثربخشی آن ها شود.
• واکنش به بیهوشی
• مثانه بیش فعال
• مشکل در ادرار کردن بعد از عمل
• مقاربت های دردناک
• درد لگن یا کشاله ران

اثر بخشی جراحی ساسپنشن مثانه

جراحی ساسپنشن مثانه برای درمان بی اختیاری ادراری در بیشتر موارد به خوبی عمل می کند. میزان موفقیت در عمل جراحی سوسپانسیون رتروپوبیک باز از ۸۵٪  تا ۹۰٪ است. اما، این تأثیرات برای همیشه ادامه ندارد. یعنی علائم می توانند با گذشت زمان، معمولاً پس از پنج سال مجددا برگردند. با افزایش تعداد جراحی های ساسپنشن مثانه، میزان موفقیت آن نیز کاهش می یابد. در حالت کلی میزان موفقیت جراحی برای هر فرد به موارد زیر بستگی دارد:

• فعالیت های بعد از جراحی
• چه مدت بی اختیاری استرسی داشته اید
• سابقه انجام سایر جراحی ها
• انواع مشکلات و بیماری های موجود در بدن بیمار 
• سن و وزن بیمار

موارد زیر می تواند جراحی ساسپنشن مثانه را کم اثر کند:

• سرفه مزمن
• سطح استروژن پایین
• چاقی
• سن بالا
• دیابت
• تغذیه ضعیف
• پرتودرمانی
• فعالیت شدید

دلایلی که ممکن است جراحی موثر واقع نشود شامل موارد زیر است:

• نوع دیگری از بی اختیاری در فرد وجود داشته باشد (مانند بی اختیاری فوریتی)
• مشکلاتی در پروسه های ایجاد بهبودی در بدن
• چاقی
• عدم تناسب روش جراحی مورد استفاده برای شخص بیمار

بهبودی بعد از جراحی ساسپنشن مثانه

سرعت بهبودی هر فرد پس از جراحی، به نوع روش جراحی او بستگی دارد. جراحی ساسپنشن رتروپوبیک باز تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. خود جراحی حدود یک ساعت طول می کشد، اما دوره نقاهت آن ممکن است ۶ الی ۸ هفته طول بکشد. برخی از روش های اسلینگ (ساسپنشن سوزنی) ممکن است تحت بی حسی موضعی و در یک کلینیک به صورت سرپایی انجام شود. به طور کلی، زمان بهبودی برای روش های جراحی که از طریق شکم انجام می شوند طولانی تر است و برای مواردی که از طریق واژن یا از طریق برش لاپاراسکوپی انجام می شود کوتاه تر می باشد. به هر صورت لازم و ضروری است که بعد از عمل، توصیه ها و دستورالعمل های پزشک خود را به دقت انجام داد. همچنین باید از فعالیت هایی که باعث فشار آمدن بر مثانه و ناحیه واژن می شود خودداری کرد. مثلا:

• به مدت ۶ هفته از تامپون یا دوش واژن استفاده نکرد.
• به مدت ۶ هفته از مقاربت خودداری نمود.
• هنگام حرکات روده ای و دفع، به بدن فشار نیاورد.
• از ورزش شدید خودداری نمود.
• هیچگونه وزنه برداری انجام نشود.

باید به یاد داشت که رایج ترین دلیل عدم موفقیت جراحی و بهبود علائم، تشخیص نادرست است. این بدان معناست که اگر فرد بعد از جراحی ساسپنشن مثانه، هنوز در هنگام سرفه و عطسه  نشت ادرار دارد، حتماً به پزشک بگوید. ممکن است او یک بیماری دیگر داشته باشد که باعث ایجاد این مشکل شده است و ممکن است به درمان یا آزمایشات اضافی نیاز داشته باشد.