۱۵ علت لرزش دست

لرزش دست یک اختلال حرکتی شایع است که بیشتر مواقع، علت آن مشخص نیست، با اینحال این وضعیت می‌تواند نشانه‌ی ابتلا به مشکلات جدی‌تر باشد؛ لرزش دست منجر به مرگ نخواهد شد، اما در برخی موارد مانع انجام فعالیت‌های روزمره می‌شود. لرزش دست می تواند دلایل زیادی از جمله کمبود ویتامین بی ۱۲ تا بیماری ام اس و.... داشته باشد.  درمان لرزش دست با شناسایی و درمان علت آن صورت می گیرد.

بیشتر افراد دچار لرزش دست خفیف می‌شوند که غیر قابل شناسایی است، با اینحال شدت لرزش دست، در افراد مختلف متفاوت و در بعضی موارد کاملا مشهود است. در این مطلب می‌خواهیم ۱۵ علت رایج لرزش دست را بررسی کنیم، اگر به این وضعیت دچار شده‌اید تا انتها با ما همراه باشید. 

علت لرزش دست چیست؟

۱- تِرِمور اساسی (Essential Tremor)

این اختلال عصبی، رایج‌ترین علت لرزیدن دست‌ها، بخصوص موقع در دست گرفتن فنجان چای است؛ این وضعیت، زمانی پدیدار می‌شود که دست‌ها مشغول انجام کاری هستند. به عبارت دیگر وقتی دست‌ها بیکار هستند، خبری از ترمور (لرزش) نیست.

علت اصلی تِرمور اساسی مشخص نیست، با اینحال احتمالا تغییرات ژنتیکی در آن دخیل هستند. اگر علائم شما خفیف هستند، نیازی به درمان ندارید. اما اگر این علائم در فعالیت‌های روزمره یا شغل شما اختلال ایجاد کرده‌اند، ممکن است بنابر صلاحدید پزشک نیاز به مصرف دارو، کاردرمانی یا جراحی داشته باشید.

۲- بیماری پارکینسون

اگر دچار این وضعیت هستید، دست‌های شما می‌لرزند چون سلول‌های مغزی که به عضلات دستور حرکت می‌دهند، آسیب دیده‌اند. چنین لرزشی معمولا از یک دست شروع می‌شود و به مرور زمان به دست دیگر هم سرایت می‌کند. ممکن است در اثر ابتلا به پارکینسون کُندتر حرکت کنید و در تعادل دچار مشکل شوید، حتی ممکن است متوجه شوید بازوها و پاهای شما سِفت و خشک شده‌اند. درمان اصلی لرزش‌های ناشی از پارکینسون دارو است. با اینحال گاهی برای کنترل بهتر عضلات، جراحی پیشنهاد می‌شود. 

۳- مولتیپل اسکلروزیس (MS)

در بیماری MS  به پوشش روی عصب‌ها که میلین (myelin) نامیده می‌شود، آسیب وارد می‌شود. با بروز این اتفاق، ممکن است دچار علائمی شوید که لرزش دست‌ها یا دیگر بخش‌های بدن را هم شامل می‌شود. مصرف دارو، متداول‌ترین راه درمان آن است. فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر هم می‌توانند به شما کمک کنند راه‌های مدیریت علائم خود را یاد بگیرید. 

۴- پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدی)

آیا اخیرا سطح هورمون تیروئید خود را کنترل کرده‌اید؟ لرزش دست‌ می‌تواند علامت پرکاری تیروئید باشد. این به این معناست که غده‌ی تیروئید شما بیش از حد کار می‌کند و ضربان قلب شما را به سرعت بالا می‌برد. علاوه بر این، ممکن است متوجه شوید بدون هیچ تلاشی در حال کم کردن وزن هستید، یا نسبت به نور حساس شده‌اید، قلب‌تان تند می‌زند و برای خوابیدن مشکل دارید. یک آزمایش خون ساده به شما و پزشک‌تان کمک می‌کند متوجه شوید چه خبر است.

۵- مصرف بیش از حد کافئین

نمی‌توانید از قهوه‌ی صبح دست بکشید؟ فقط یک یا دو فنجان در روز میل کنید، و بیشتر از آن را ممنوع کنید. کافئین یک ماده‌‍‌ی محرک است، بدین ترتیب همانطور که به شما کمک می‌کند بیدار بمانید، اگر بیش از اندازه مصرف شود باعث لرزش دست‌هایتان هم می‌شود. البته فراموش نکنید، قهوه تنها مقصر این جریان نیست. کافئین در بعضی نوشابه‌های گازدار، شکلات و داروهای سردرد هم وجود دارد.

۶- سندرم قطع الکل (ترک الکل)

اگر به الکل اعتیاد داشته باشید، ممکن است موقع ترک، دچار علائمی شوید که لرزش دست را هم شامل می‌شود. این علائم نزدیک به ۱۰ ساعت بعد از نوشیدن آخرین شات شروع می‌شوند و ممکن است برای چند هفته ادامه داشته باشند. بعضی از برنامه‌های سم زدایی، برای مدیریت علائم ویت دراوال (ترک)  از دارو استفاده می‌کنند.

۷- کمبود خواب

اگر بنزین نزنید، نمی‌توانید از ماشین انتظار حرکت داشته باشید. به همین ترتیب، اگر به اندازه‌ی کافی نخوابید، نمی‌توانید از مغز توقع داشته باشید به همه‌ی مکان‌های مناسب، پیام ارسال کند. اگر به اندازه‌ی کافی نخوابید، ممکن است مغز، اشتباها به دست‌ها دستور لرزش بدهد. خوشبختانه، می‌توانید با خواب کافی، این مسیر را مجددا اصلاح کنید.

۸- اُفت قند خون

نیروی اعصاب و عضلات از طریق قند خون تامین می‌شود و اگر به اندازه‌ی کافی سیر نشوند، به دست‌ها دستور لرزیدن می‌دهند. دیابت، مصرف داروهای خاص، نوشیدن بیش از حد الکل، یا نخوردن غذا، همگی می‌توانند منجر به اُفت قند خون شوند. پزشک تنها کسی است که می‌تواند به شما کمک کند عامل اصلی این اتفاق را متوجه شوید.

۹- استرس

اگر مسئله‌ای باعث استرس شما ‌شود، مثلا یک سخنرانی مهم یا تماشای یک فیلم ترسناک، اعصاب شما از کنترل خارج می‌شود. دست‌های شما می‌لرزند و قلب شما به تپش می‌افتد. به محض رفع شدن استرس، لرزش دست هم از بین خواهد رفت. با اینحال می‌توانید برای تسریع این اتفاق، تکنیک‎‌های کاهش استرس، به عنوان مثال تنفس عمیق یا مدیتیشن را هم امتحان کنید.

۱۰- مصرف برخی داروهای خاص

لرزش دست، یک عارضه‌ی جانبی رایج، در اثر مصرف برخی از انواع داروهای نسخه‌ای خاص است. داروهای مخصوص درمان آسم، نوروپاتی، میگرن، تشنج و مشکلات خلقی رایج‌ترین داروهایی هستند که منجر به این عارضه می‌شوند. لازم به ذکر است بعضی از آنتی هیستامین‌ها هم می‌توانند باعث این مشکل ‌شوند.

۱۱- سیگار کشیدن

اگرچه خیلی افراد با هدف تسکین استرس سیگار می‌کشند، اما سیگار کشیدن باعث اضطراب می‌شود. نیکوتین، ماده‌ی اعتیاد آور موجود در تنباکو، وارد جریان خون می‌شود و ضربان قلب را تشدید می‌کند. این اتفاق، احساس اضطراب ایجاد می‌کند و در نتیجه باعث لرزیدن دست‌ها می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد راه‌های ترک تنباکو، با پزشک مشورت کنید.

۱۲- کمبود ویتامین B۱۲

ویتامین B۱۲ نقش بسزایی در حفظ سلامت سیستم عصبی ایفا می‌کند. اگر گوشت یا تخم مرغ نمی‌خورید، شیر نمی‌نوشید، یا چنانچه داروهای خاصی را مصرف می‌کنید، ممکن است سطح این ویتامین در بدن شما پائین‌تر از حد نرمال باشد. این مسئله می‌تواند باعث لرزش دست‌ها یا احساس بی‌حسی و گزگز دست‌ها و پاها شود. پزشک، در صورت لزوم برای شما مکمل تجویز خواهد کرد.

۱۳- تومور مغزی یا فئوکروموسیتوما

فئوکروموسیتوما به تومور نادری اشاره دارد که در غده آدرنال رشد می‌کند. با وجود اینکه این تومور معمولا خوش خیم است، اما منجر به افزایش فشار خون خواهد شد. این مسئله، علاوه بر لرزش، منجر به تعریق شدید، تنگی نفس و سردرد می‌شود. در ضمن تومور می‌تواند منجر به بیماری‌های قلبی و سکته هم بشود، بنابراین بهتر است آن را با جراحی بردارید.  

۱۴- اختلالات کبدی

لرزش می‌تواند نشانه‌ی اختلالات کبدی، از جمله بیماری ویلسون باشد. طی این وضعیت ژنتیکی، تجمع مس در بدن، به کبد و مغز آسیب می‌رساند. همچنین احساس خستگی می‌کنید و به یرقان (زرد شدن رنگ پوست و چشم‌ها) مبتلا خواهید شد. پزشکان بیماری ویلسون را با دارو و تغییرات غذایی درمان خواهند کرد.

۱۵- اختلالات مغزی

اگر دچار سکته‌ یا آسیب مغزی شده‌اید، ممکن است عضلات دست‌های شما بخواهند مثل قبل به فعالیت‌های مستقل خود ادامه دهند. برای مدیریت لرزش، در مورد مصرف دارو یا کاردرمانی از پزشک راهنمایی بخواهید. در ضمن تا حد ممکن از کافئین، نیکوتین یا هرچیز دیگری که علائم شما را تشدید می‌کند دوری کنید. 

جمع بندی

با وجود اینکه لرزش دست، در اثر افزایش سن، طبیعی است، اما مصرف برخی داروهای خاص، ترکیباتی مانند کافئین و اضطراب هم می‌توانند منجر به تِرِمور شوند. 

اگر لرزش دست‌ها ادامه یافت، تشدید شُد، یا باعث اختلال در انجام فعالیت‌های روزانه شد، به دنبال دریافت مشاوره‌های پزشکی باشید.