جوش های سر سیاه روی بینی

جوش های سرسیاه یکی از رایج ترین انواع آکنه هستند که به شکل برجستگی های کوچکی بر روی پوست و بیشتر روی بینی ظاهر می شوند.  به این برجستگی ها، جوش های سرسیاه می گویند، زیرا سطح آن ها خاکستری تیره یا سیاه رنگ به نظر می رسد. بسیاری از مردم اینطور فکر می کنند که جوش های سرسیاه به دلیل آلوده و کثیف بودن محتویاتشان، تیره هستند، اما رنگ تیره جوش سرسیاه در حقیقت ناشی از تجمع سلول های مرده پوست، چربی اضافی (سبوم) و باکتری ها در منفد فولیکول مویی است که سطح آن باز بوده و بنابراین مواد موجود در آن در تماس با هوا اکسید شده و به رنگ سیاه در می آیند. دلیل ایجاد جوش های سرسیاه به دلایل هورمونی، تغذیه و .... است.

یکی از دغدغه های بیشتر افراد رفع کامل جوش های سر سیاه است. در اغلب مواقع بدون نیاز به مراجعه به پزشک، می توان جوش های سرسیاه را در منزل درمان کرد اما این کار باید به صورت اصولی انجام شود، زیرا در غیر اینصورت برخی از فعالیت ها می توانند باعث بدتر شدن جوش ها و یا ایجاد نوع شدیدتر آکنه شوند. اما درمان اصلی جوش های سر سیاه شامل لیزر درمانی، میکرودرم آبریژن و لایه برداری است.

جوش های سرسیاه معمولاً در صورت و اغلب بر روی بینی و چانه ایجاد می شوند، اما ممکن است در قسمت های دیگر بدن که فولیکول های مو در آنجا وجود دارند، نیز دیده شوند، از جمله:

• کمر
• قفسه سینه
• گردن
• بازوها
• شانه ها

هر کسی ممکن است دچار جوش های سرسیاه شود، اما این مشکل پوستی بیشتر در نوجوانان و افرادی که پوست چرب دارند، دیده می شود.

علت ایجاد جوش هی سر سیاه روی بینی چیست؟

هنگامی که سلول های مرده پوست و روغن سبوم در در دهانه فولیکول مو جمع می شوند، برآمدگی کوچکی را ایجاد می کنند که کمدون نام دارد. جوش های سرسیاه در واقع نوعی کمدون هستند که پوست بالای برجستگی آن باز مانده و بنابراین سلول های مرده پوست یا روغن سبوم جمع شده در این منافذ باز با اکسیژن موجود در هوا واکنش نشان داده و به دلیل اکسیداسیون، سیاه یا گاهی مایل به زرد تیره می شوند. مهم ترین فاکتورهایی که در ظهور جوش های سرسیاه دخالت دارند، عبارت هستند از:

1. بلوغ: اگرچه جوش های سرسیاه می توانند در هر سنی ظاهر شوند اما این جوش ها درست مانند سایر انواع آکنه، معمولاً در دوران بلوغ، هنگامی که تغییر در سطح هورمون ها و به ویژه افزایش هورمون جنسی مردانه آندروژن، یک جهش ناگهانی را در تولید سبوم ایجاد می کند، به وفور دیده می شوند. 
2. تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی مربوط به قاعدگی، بارداری، دوران پیش از یائسگی و یا استفاده از قرص های ضد بارداری نیز می تواند منجر به ظهور جوش های سرسیاه بر روی پوست خانم ها شود. 
3. داروها: مصرف برخی داروها مانند کورتیکواستروئیدها، لیتیوم و یا آندروژن ها پوست را مستعد جوش سرسیاه می کند. 
4. شرایط پزشکی: مشکلاتی همچون سندرم تخمدان پلی کیستیک یا همان تنبلی تخمدان (PCOS) و سندرم قبل از قاعدگی (PMS)، جزو این دسته هستند. 
5. رژیم غذایی: مواد غذایی همچون لبنیات و یا خوراکی هایی که سطح قند خون را افزایش می دهند، مانند کربوهیدرات ها، ممکن است در ایجاد آکنه و جوش سرسیاه نقش داشته باشند، اما محققان هنوز در این مورد اینکه آیا واقعا میان تغذیه و جوش سرسیاه ارتباط قوی وجود دارد یا خیر، به اتفاق نظر نرسیده اند.

به جز این موارد، فاکتورهای دیگری نیز هستند که به نظر می رسد می توانند احتمال ایجاد جوش های سرسیاه را افزایش دهند، از جمله:

• • • مسدود شدن منافذ پوست توسط مواد آرایشی و پوششی
    • تعریق زیاد
    • اصلاح موها با تیغ و سایر فعالیت هایی که فولیکول های مو را باز می کنند
    • تعریق زیاد و بیش از حد
    • تجمع باکتری پروپیونی باکتریوم آکنه بر روی پوست (یک باکتری بی هوازی که در منافذ پوست حضور داشته و در صورت ازدیاد سبوم، رشد آن بیشتر شده و منجر به التهاب و جوش می شود).

علائم و نشانه های جوش های سر سیاه

به دلیل رنگ تیره، جوش های سرسیاه به راحتی بر روی پوست تشخیص داده می شوند. این جوش ها، دارای بافتی برجسته بوده و می توانند کمی بزرگ شوند. نکته مهم این است که جوش های سرسیاه، برخلاف سایر جوش ها عفونی نبوده و بنابراین غیر التهابی و بدون درد هستند.

تشخیص جوش های سر سیاه 

جوش های سرسیاه از نظر ظاهری به راحتی شناسایی و تشخیص داده می شوند و بنابراین نیازی به ویزیت پزشکی ندارند، مگر اینکه همراه با آن ها آکنه های شدیدی بر روی پوست ایجاد شده باشد. البته باید آن ها را از رشته های سباسه یا چربی (Sebaceous filaments) افتراق داد. رشته های سباسه که درست مانند جوش های سرسیاه به نظر می رسند، در حقیقت غددی هستند که جریان سبوم را از طریق منافذ کانال می کنند.  اگرچه آن ها نیز ممکن است بر روی بینی ظاهر شوند، اما برخلاف جوش های سرسیاه از دسته آکنه ها نیستند و در مقایسه با یک جوش سرسیاه، معمولاً کوچکتر بوده، به صورت گروهی ظاهر می شوند، در لمس صاف به نظر رسیده و محتویات آن قوام نرم تری دارند.

درمان جوش های سر سیاه بینی

در اغلب مواقع بدون نیاز به مراجعه به پزشک، می توان جوش های سرسیاه را در منزل درمان کرد اما این کار باید به صورت اصولی انجام شود، زیرا در غیر اینصورت برخی از فعالیت ها می توانند باعث بدتر شدن جوش ها و یا ایجاد نوع شدیدتر آکنه شوند.

درمان های بدون نسخه (OTC)

بسیاری از داروهای ضد جوش به صورت کرم، ژل و یا پد، در داروخانه ها و فروشگاه های مواد غذایی و یا به صورت آنلاین و بدون نسخه در دسترس هستند. این داروها حاوی موادی مانند:

• اسید سالیسیلیک
• آزالیک اسید 
• رزورسینول

بوده که با از بین بردن باکتری ها، خشک کردن روغن اضافی و مجبور کردن پوست برای ریختن سلول های مرده کار می کنند.

در میان این موارد، سالیسیلیک اسید ماده ترجیحی برای درمان جوش های سرسیاه و جوش های سر سفید است و بنابراین انتخاب یک پاک کننده روزانه حاوی اسید سالیسیلیک، به ویژه برای افراد با پوست خشک، راهکار مناسبی به نظر می رسد.

• به شرط آنکه تنها در مناطقی از بدن که جوش های سرسیاه دارند، به کار گرفته شود. زیرا استفاده از آن در سراسر بدن می تواند مسمومیت با سالیسیلات را در پی داشته باشد.
• به علاوه باید در نظر داشت که استفاده روزانه از پاک کننده های حاوی اسید سالیسیلیک ممکن است باعث تحریک پوستی شود، بنابراین فواصل دفعات استفاده از این محصولات باید بسته به میزان حساسیت پوست هر فرد، تعیین شود.

داروهای تجویزی برای درمان جوش سر سیاه

اگر درمان OTC باعث بهبود شرایط نمی شود، داروهای تجویز شده توسط پزشک در قدم بعدی درمان قرار دارند. داروهایی که حاوی ویتامین A هستند (رتینوئیدهای موضعی)، از ایجاد انسداد و التهاب در فولیکول های مو جلوگیری کرده و باعث گردش سریع سلول های پوست می شود. این داروها مستقیماً روی پوست استفاده می شوند و می توانند شامل موارد زیر باشند:

• ترتینوئین
• تازاروتن
• آداپالن

⚠️لازم به ذکر است که به زنان باردار توصیه می شود از مصرف این دسته از فرآورده های پوستی خودداری کنند، زیرا مقادیر زیاد رتینول موجود در آن ها می تواند در رشد جنین اختلال ایجاد کند.

همچنین ممکن است پزشک نوع دیگری از داروهای موضعی را تجویز کند که حاوی بنزوئیل پروکساید و آنتی بیوتیک هستند. 

حذف دستی

متخصصان پوست یا متخصصین مراقبت از پوست که به طور ویژه آموزش دیده اند، از ابزار خاصی به نام دستگاه حلقه گرد برای از بین بردن مواد ایجاد کننده جوش سرسیاه استفاده می کنند. از تلاش برای تخلیه جوش های سرسیاه در منزل باید خودداری نمود، زیرا می تواند منجر به قرمزی، تحریک یا جای زخم های دائمی شود.

میکرودرم ابریژن

در طی این روش غیرتهاجمی، پزشک یا متخصص مراقبت از پوست از ابزاری ویژه استفاده می کند که حاوی یک سطح ناهموار برای لایه برداری از لایه های بالایی و سطحی پوست است. این کار باعث  از بین رفتن انسدادهایی می شود که عامل ایجاد جوش های سرسیاه هستند.

لایه برداری شیمیایی

لایه بردارهای شیمیایی منافذ مسدود شده را از بین می برند و با از بین بدن سلول های مرده پوست که در ایجاد جوش های سرسیاه نقش دارند، رشد سلول های جدید را تحریک می کنند. در طول لایه برداری، یک محلول شیمیایی که معمولا حاوی اسیدهای هیدروکسی آلفا و بتا (AHA و BHA) است، بر روی پوست قرار می گیرد.

• رایج ترین نوع AHA مورد استفاده، اسید گلیکولیک است.
• رایج ترین نوع BHA، اسید سالیسیلیک است.

اما  بسته به نوع پوست فرد و نتایجی که پزشک به دنبال کسب آن ها است، نوع لایه بردار انتخابی می تواند متفاوت باشد.

بعد از لایه برداری شیمیایی، ممکن است در ابتدا افراد احساس ناراحتی خفیف، تحریک و یا احساس سوزش کنند. اما پس از چند روز، ظاهر کلی پوست بهبود یافته و جوش های سرسیاه کمتر می شوند. لایه بردارهای ملایم بدون نسخه در دسترس و قابل استفاده هستند، اما برای استفاده از لایه بردارهای قوی تر باید به متخصص پوست مراجعه نمود.

لیزر و نور درمانی

در این روش های درمانی از پرتوهای ظریف نور شدید برای کاهش تولید روغن و یا از بین بردن باکتری ها استفاده می شود. 

پیشگیری از جوش های سرسیاه

اگرچه نمی توان به صورت صد در صد از بروز جوش های پوستی جلوگیری کرد، اما با انجام چند راهکار ساده و کم هزینه می توان از شدت وقوع آن ها کاست. این موارد عبارت هستند از:

1. شست و شوی منظم: شستن مرتب صورت بعد از بیدار شدن از خواب در روز و شب ها قبل از خوابیدن، مانع از تجمع روغن در پوست می شود. البته باید دقت داشت که این کار بیش از 2 بار در روز انجام نشود، زیرا می تواند بالعکس پوست را برای تولید بیشتر روغن تحریک کرده و آکنه را بدتر کند. همچنین شستن صورت بعد از ورزش و یا خوردن غذاهای روغنی مانند پیتزا بسیار مهم است، زیرا روغن و یا عرق می تواند منافذ پوستی را مسدود کند.
2. استفاده از محصولات اویل فری (بدون چربی): هر محصولی که حاوی روغن باشد، می تواند در ایجاد جوش های سرسیاه جدید نقش داشته باشد. برای جلوگیری از وخیم تر شدن مشکل، می بایست لوازم آرایشی، لوسیون ها و ضد آفتاب های بدون چربی و غیرکمدون زا انتخاب شوند.
3. استفاده از ماسک ها و اسکراب های ملایم: استفاده از این محصولات برای یک یا دو بار در هفته، می تواند در کنترل چربی پوست و از بین بردن جوش های سرسیاه نقش داشته باشد. ماسک های ذغالی و یا خاک رس (خصوصا انواعی که حاوی گوگرد هستند)، گزینه های مناسبی برای این کار هستند.
4. نخوابیدن با آرایش: این کار با مسدودکردن منافذ پوستی، احتمال بروز جوش های سرسیاه را زیاد می کند.
5. اجتناب از مصرف سیگار: برخی از متخصصان ارتباط بین مواد شیمیایی موجود در دود سیگار و ایجاد جوش های سرسیاه و سایر ویژگی های آکنه را اثبات کرده اند. بنابراین ترک سیگار ممکن است به بهبود ظاهر و سلامت پوست کمک کند.
6. تنظیم یک برنامه غذایی متعادل: یک رژیم غذایی متعادل و غنی از روی و لبنیات، می تواند برای سلامت کلی از جمله سلامت پوست مفید باشد.
7. دوری از استرس: استراحت کافی و پرهیز از استرس نیز در جلوگیری از جوش سرسیاه و آکنه موثر هستند، زیرا استرس می تواند باعث تولید سبوم شود.