تکرر ادرار در زنان

تکرر ادرار، ادرار بیش از حد معمول است. این مشکل ممکن است به صورت اتفاقی ایجاد شود و باعث از دست دادن کنترل مثانه شود. تکرر ادرار همراه با حس کاذب ادرار داشتن در خانم ها شایعتر از مردان است. در این مشکل فرد احساس می کند که مثانه پر است و دائما نیاز به دفع ادرار دارد. تکرر ادرار به عنوان مثانه بیش فعال نیز شناخته می شود. اورولوژیست ها، پزشکان متخصص کلیه و مجاری ادرار، مراجعه بیش از ۸ بار به سرویس بهداشتی در ۲۴ ساعت را تکرر ادرار می دانند. درمان ادرار مکرر فهمیدن علت اصلی مشکل و پرداختن به آن است. در این متن به بررسی علت تکرر ادرار در زنان، تشخیص و روش های درمان آن می پردازیم.

دلایل تکرر ادرار در خانم ها

تکرر ادرار در زنان به علل مختلفی می تواند رخ دهد که به آنها اشاره می کنیم:

۱. عفونت دستگاه ادراری (UTI)

عفونت دستگاه ادراری یک علت شایع تکرر ادرار است. این اتفاق زمانی می افتد که باکتری ها از طریق مجرای ادرار به مثانه وارد شوند. تخمین زده شده است که ۵۰ تا ۶۰ درصد از زنان حداقل یک بارعفونت دستگاه ادراری را در زندگی خود تجربه خواهند کرد همچنین تخمین زده شده است که یک سوم زنان حداقل یکبار قبل از ۲۴ سالگی این مشکل را تجربه می کنند و این مورد به اندازه ایی شدید است که برای درمان به آنتی بیوتیک نیاز دارند.

زنان بیش از مردان در معرض عفونت ادراری قرار دارند زیرا مجاری ادرار آنها کوتاه تر است و باکتریها می توانند مسافت کمتری را طی کرده و سریعتر مجاری ادراری را آلوده کنند.

عوامل خطر برای عفونت ادراری شامل موارد زیر است:

• عدم مصرف آب کافی
• نگه داشتن ادرار برای مدت زمان طولانی یا عدم تخلیه کامل مثانه
• سوزش و التهاب واژن
• پاک کردن نامناسب با دستمال توالت (از عقب به جلو) پس از استفاده از توالت، که مجرای ادرار را در معرض باکتری قرار می دهد.
• مقاربت جنسی، که می تواند باکتری را وارد دستگاه ادراری کند.
• تغییرات در ساختار سیستم ادراری، مانند دوران بارداری
• مشکلات پزشکی مزمن، مانند دیابت، که بر سیستم ایمنی بدن تأثیر می گذارد.

۲. مثانه بیش فعال (OAB)

مثانه بیش فعال یک علت شایع دیگر تکرر ادرار است. این مسئله حدود ۴۰ درصد از کل زنان را تحت تأثیر قرار می دهد.

مثانه بیش فعال معمولاً مجموعه ای از علائم است که می تواند منجر به تکرر ادرار شود. علائم رایج عبارتند از:

• احساس فوری به ادرار، یا تمایل ناگهانی به ادرار، که گاهی اوقات منجر به نشت می شود.
• شب ادراری یا نیاز به ادرار حداقل دو بار یا بیشتر در شب
• تکرر ادرار یا داشتن حداقل هشت بار ادرار در روز

دلایل مختلفی وجود دارد که مثانه بیش از حد فعال می شود. این موارد می تواند شامل موارد زیر باشد:

• صدمات
• شرایطی که بر عضلات، اعصاب و بافت ها تأثیر می گذارد، مانند سکته یا مولتیپل اسکلروزیس
• کمبود استروژن ناشی از یائسگی
• اضافه وزن بدن که فشار زیادی به مثانه وارد می کند.

دلایل دیگر تکرر ادرار

سایر دلایل تکرر ادرار می تواند شامل موارد زیر باشد:

1. سنگ مثانه
2. دیابت
3. سیستیت بینابینی
4. عضلات ضعیف کف لگن

مصرف بیش از اندازه کافئین، نیکوتین، شیرین کننده های مصنوعی و الکل می تواند دیواره مثانه را تحریک کرده و علائم تکرر ادرار را بدتر کند.

علائم تکرر ادرار

علائم شما به علت تکرر ادرار شما بستگی دارد.

۱. علائم عفونت ادراری

عفونت ادراری می تواند در هر جایی از سیستم ادراری ایجاد شود، اما معمولاً در مثانه و مجرای ادرار رخ می دهد. علائم عفونت ادراری شامل موارد زیر است:

• نیاز به تکرر ادرار
• درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
• ادرار بد بو
• درد پایین شکم
• خون در ادرار
• تب
• لرز
• از دست دادن کنترل مثانه
• حالت تهوع

۲. علائم  مثانه بیش فعال

تکرر ادرار علامت اصلی مثانه بیش فعال است. با این حال، شما نباید احساس ادرار و احساس درد کنید.

علائم این مشکل عبارتند از:

• ناتوانی در به تعویق انداختن نیاز به دفع ادرار
• نشت ادرار
• شب ادراری

تشخیص و آزمایشات برای یافتن علت تکرر ادرار

پزشک آزمایشاتی را برای تعیین علت ادرار مکرر در شما انجام می دهد همچنین آنها سوالاتی را از شما خواهند پرسید، مانند:

• علائم شما از چه زمانی آغاز شد؟
• چند بار ادرار می کنید؟
• چه علائم دیگری را تجربه می کنید؟
• در چه شرایطی نشت غیر منتظره ادرار دارید؟

آزمایشات

1. درخواست آزمایش ادرار برای بررسی عفونت، خون یا سایر یافته های غیر طبیعی مانند پروتئین یا قند
2. پزشک مممکن است، معاینه شکم و لگن را درخواست کند. این بررسی احتمالاً شامل معاینه لگن و ارزیابی مجرای ادرار و واژن می شود.

سایر آزمایشاتی که می توانند مفید باشند عبارتند از:

• اسکن مثانه. این سونوگرافی پس از ادرار کردن و بررسی میزان ادرار باقی مانده است.
• سیستوسکوپی. با استفاده از وسیله ای به نام سیستوسکوپ، پزشک می تواند از نزدیک به مثانه نگاهی بیندازد و همچنین در صورت لزوم از نمونه های بافتی استفاده می کند.
• آزمایش ادرار (آزمایش اورودینامیکی). این شامل آزمایشات مختلفی است که برای بررسی میزان عملکرد سیستم ادراری بررسی می شود.

درمان تکرر ادرار

درمان تکرر ادرار به علت آن بستگی دارد. پزشک ابتدا هر بیماری اصلی که مسئول ادرار مکرر است را درمان می کند. اگر عفونت علت این مشکل باشد، پزشک برای از بین بردن عفونت آنتی بیوتیک تجویز می کند. داروهایی که اسپاسم عضلانی مثانه را کنترل می کنند می توانند به کاهش بی اختیاری ادرار یا از دست دادن کنترل مثانه کمک کنند این داروها نیز در صورت تشخیص پزشک برای شما تجویز می شود. پزشک همچنین ممکن است انجام تمرینات ورزشی و درمانی لگن را به شما پیشنهاد دهد.

۱. طب سوزنی

طب سوزنی نوعی درمان چینی باستانی است که قرن ها برای درمان بیماری های مختلف استفاده می شده است. یک استفاده معمول برای موارد ادراری مانند درمان مثانه بیش فعال و بی اختیاری ادرار است. در حال حاضر هیچ داده ثابتی وجود ندارد که نشان دهد طب سوزنی یک گزینه درمانی قابل اعتماد برای مشکلات ادراری است اما بررسی های اخیر انجام شده در طب سوزنی و اثربخشی آن در درمان بی اختیاری ادرار نشان داده است که این روش درمانی در برخی افراد موثر است.

۲. بوتاکس 

گاهی اوقات پزشک تزریق بوتاکس را توصیه می کنند ، که می تواند از بروز اسپاسم مثانه بکاهد. 

۳. مصرف دارو

داروهایی که برای درمان تکرر ادرار استفاده می شوند عبارتند از:

• ایمی پرامین 
• میرابگرون
• اکسی بوتینین
• Detrol

استفاده از هر یک از این داروها باید فقط با تجویز پزشک باشد.

راه های کاهش تکرر ادرار

می توانید چند کار را انجام دهید تا احتمال تکرر ادرار در شما کاهش یابد. همچنین می توانید از برخی غذاها و نوشیدنی های نزدیک به شب که باعث افزایش احتمال شب ادراری می شوند، خودداری کنید. مثالها عبارتند از:

• الکل
• آب مرکبات
• قهوه
• چای
• گوجه فرنگی و محصولات مبتنی بر گوجه فرنگی
• شیرین کننده های مصنوعی

یبوست همچنین می تواند با فشار آوردن روی مثانه باعث تکرر ادرار شود، بنابراین برای حل این مشکل، مصرف فیبر را افزایش دهید. با پزشک در مورد روش مناسب انجام تمرینات لگنی صحبت کنید. این تمرین ها می توانند عضلات کف لگن شما را تقویت کنند. همچنین، از پزشک در مورد فیزیوتراپی که عضلات لگن شما را هدف قرار می دهد، سوال کنید. این موارد فراتر از تمرینات برای تقویت عضلات حمایت کننده از مثانه و اندام های لگن شما است.

پیشگیری

1. اصلاح شیوه زندگی : پرهیز از غذاها و نوشیدنی هایی که باعث تحریک مثانه می شود. به عنوان مثال می توان با پرهیز از کافئین، الکل، نوشیدنی های گازدار، شکلات، شیرین کننده های مصنوعی، غذاهای پرادویه و غذاهایی که گوجه فرنگی دارند به پیشگیری و درمان این مشکل کمک کرد.
2. تنظیم الگوی مصرف مایعات: پرهیز از نوشیدن زیاد آب قبل از خواب می تواند احتمال بیدار شدن از خواب شبانه برای رفتن به دستشویی را کاهش دهد.

علل و عوامل خطر

۱. نوشیدن بیش از حد نوشیدنی های الکلی یا کافئین دار

گاهی اوقات، تکرر ادرار به دلیل نوشیدن بیش از حد نوشیدنی هایی است که باعث افزایش ادرار یا تحریک مثانه می شوند. به عنوان مثال می توان به دریافت بیش از حد کافئین از طریق قهوه، چای و برخی نوشیدنی های غیر الکلی اشاره کرد همچنین تکرر ادرار می تواند به دلیل شرایط مختلفی از جمله مصرف بیش از حد کافئین، سنگ مثانه و عفونت ادراری نیز ایجاد شود.

۲. یائسگی

یائسگی نیز می تواند بر کنترل مثانه تأثیر بگذارد. وقتی زنان دیگر پریود نمی شوند، بدن آنها تولید استروژن را متوقف می کند. این هورمون می تواند بر روی پوشش مثانه و مجرای ادرار تأثیر بگذارد. در نتیجه، یک خانم ممکن است نیاز به تکرر ادرار را تجربه کند.

۳. زایمان طبیعی

عامل خطر دیگر برای تکرر ادرار سابقه زایمان واژینال است. زایمان می تواند عضلات کف لگن را که مثانه را در جای خود نگه می دارند ضعیف کند. با این حال، گاهی اوقات، تکرر ادرار ممکن است به دلیل آسیب به اعصاب مثانه نیز باشد. گاهی اوقات یک خانم بلافاصله پس از زایمان با مشکل کنترل مثانه مواجه نمی شود، اما ممکن است سالها بعد علائم آن را تجربه کند.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر تکرر ادرار همراه با علائم عفونت باشد، زنان باید به پزشک مراجعه کنند. به عنوان مثال می توان به تب، درد هنگام دفع ادرار و ادرار مایل به رنگ صورتی یا خون اشاره کرد.

ادرار دردناک یا دردهای لگن نیز همراه با تکرر ادرار موضوعاتی هستند که باید به آنها توجه کنید. همچنین فرد باید هر زمان که علائمی را تجربه کرد که برای او ناراحت کننده باشد یا کیفیت زندگی او را مختل کند، به پزشک مراجعه کند.