علائم مثبت شدن ای وی اف ( انتقال جنین)

برای بررسی نتیجه پس از انتقال جنین به رحم یا حاملگی پس از IVF باید دو هفته زمان سپری شود. این دو هفته می‌تواند برای زوجی که در انتظار نتیجه هستند طولانی و سخت بگذرد و بررسی مداوم علائم ممکن است باعث ایجاد اضطراب در آنها شود. گرچه بررسی این علائم ظاهری می تواند نشان دهنده ی مثبت شدن یا موفقیت امیز بودن انتقال جنین با روش آی وی اف باشد مانند حساسیت سینه‌ها و... اما ممکن است این علائم در اثر عاملی دیگر مانند مصرف داروها نیز رخ دهند. متخصصان معتقدند که به طور کلی علامت خاص و مشخصی برای نشان دادن نتیجه‌ی موفقیت آمیز انتقال جنین وجود ندارد. این موضوع به آن دلیل است که استروژن و پروژسترون که به طور معمول پیش از انتقال جنین برای زن تجویز می‌شوند پس از انتقال جنین علائم مشابهی با بارداری را ایجاد می کنند مانند:

• نفخ شکم
•  سینه درد 
• و ترشحات

 با این حال بسیاری از زنان هر علامتی که بتوان از آن به عنوان نشانه‌ای مثبت برای موفقیت انتقال جنین نام برد را با دقت پیگیری می‌کنند. 

ممکن است فرد فقط برخی از این علائم را تجربه کند و یا اینکه هیچکدام از آن‌ها برای وی اتفاق نیفتد اما با این حال برخی از این علائم بیشتر معمول را اشاره خواهیم کرد: 

۱. خونریزی یا لکه بینی بعد از ivf

خونریزی به مقدار کم و یا لکه بینی اغلب از اولین علائم بارداری است. لکه بینی روی لباس زیر یا هنگام پاک کردن بدن روی دستمال کاغذی می‌تواند نشان از این داشته باشد که جنین در پوشش دیواره‌ی رحم کاشته شده است. متخصصان معتقدند که وجود برخی از لکه‌ بینی‌ها یا خونریزی‌های جزئی یک هفته پس از انتقال جنین ممکن است نشانه‌ی خوبی باشد. اما علاوه بر این لکه بینی در هنگام مصرف داروهای هورمونی مانند پروژسترون و حدود دو هفته پس از انتقال جنین اتفاق معمولی است. در بسیاری از مواقع احتمال دارد پزشک مصرف پروژسترون را برای زن ادامه بدهد تا بتواند سطح هورمون را در هفته‌های اولیه بارداری بالا نگاه دارد و این به آن معناست که وجود لکه بینی‌ها هم می‌تواند نشانه‌ی موفقیت انتقال جنین باشد و هم می‌تواند نباشد. 

۲. احساس گرفتگی بعد از ivf

گرفتگی به چند دلیل مختلف ممکن است رخ بدهد مثلا می‌تواند اولین علائمی که برای بروز پریودی و آغاز چرخه‌ی قاعدگی نام برده می‌شود باشد و یا به عنوان نشانه‌ای برای موفقیت جابجایی جنین عمل کند اما همچنین لازم است بدانیم گرفتگی می‌تواند از علائم مصرف پروژسترونی که باید به مدت دو هفته مصرف شود نیز بوده و یا علاوه بر این در برخی از خانم‌ها فرم خفیف آن در پی انجام هر عملی که لگن را درگیر می‌کند رخ بدهد.

۳. حساس شدن و بروز درد در سینه  پس از Ivf

یکی از علائم اولیه بارداری در برخی از زنان سینه درد است. اگر سینه متورم باشد یا هنگام لمس احساس درد در فرد به وجود آورد ممکن است بتوان آن را به عنوان نشانه‌ای برای انتقال موفق جنین تلقی کرد. متخصصان بر این باورند که گرفتگی سینه و درد پستان می‌تواند به دلیل تاثیر هورمون‌های بارداری به وجود بیاید اما باز به همین دلیل ممکن است این موضوع به دلیل مصرف پروژسترونی که باید استفاده شود رخ داده باشد چرا که از اثرات مصرف پروژسترون تزریقی یا خوراکی حساسیت و درد سینه‌هاست. 

۴. احساس خستگی پس از ivf

احساس خستگی و بی حالی نشانه‌ای است که ممکن است از روز اول بارداری تا روز زایمان و گاها حتی پس از آن همراه مادر باشد. اما در ابتدای بارداری به دلیل افزایش سطح پروژسترون ممکن است مادر علاوه بر احساس خستگی احساس خواب آلودگی نیز مواجه باشد. به طور کلی اکثر خانم‌ها در دوران پریودی خود احساس خستگی را تجربه می‌کنند. در نهایت با اینکه ممکن است احساس خستگی نشانه‌ای برای موفقیت انتقال جنین باشد اما می‌توان آن را یک اثر جانبی در پی مصرف داروهای باروری نیز دانست. به طور کلی شایع‌ترین علت احساس خستگی‌های این چنینی افزایش سطح پروژسترون است که ممکن است به علت آغاز بارداری یا به علت مصرف دارو اتفاق بیفتد.

۵. حالت تهوع بعد از انتقال جنین

به طور معمول حالت تهوع به خصوص تهوع صبحگاهی علامتی است که در ماه دوم بارداری شروع می‌شود بنابراین نمی‌تواند لزوما علامتی باشد که در مدت دو هفته پس از انتقال جنین مشاهده شود. در حقیقت بسیاری از زنانی که دچار این علامت می‌شوند احتمالا در پی وجود مسئله‌ای در معده‌ی خود در حال تجربه آن هستند اما با این حال اگر تهوع و استفراغ به مدت پنج هفته به طول انجامید و به خصوص اگر به طور مکرر اتفاق افتاد باید درباره‌ی آن با پزشک مشورت کرد. 

۶. نفخ شکم بعد از انتقال جنین

افزایش سطح پروژسترون می‌تواند دلیلی بر بروز نفخ و بزرگ شدن شکم باشد. هنگامی که این هورمون افزایش پیدا کند مثلا مانند دوران بارداری یا هنگامی که از داروهای هورمونی استفاده می-شود ممکن است دستگاه گوارش در هضم کندتر عمل کرده و این موضوع باعث احساس نفخ بیش از حد معمول شود. این موضوع می‌تواند قبل از قاعدگی، هنگام بارداری، هنگام مصرف پروژسترون و یا سایر داروهایی که در طی پروسه‌ی لقاح آزمایشگاهی برای فرد تجویز می‌شوند اتفاق بیفتد.

۷. تغییر در ترشحات بعد از انتقال جنین

پزشک ممکن است برای آماده سازی فرد برای مراحل لقاح آزمایشگاهی داروهایی را به صورت شیاف، ژل یا قرص واژینال تجویز کند که مصرف آنها در طول مدت دو هفته ممکن است منجر به مشاهده‌ی تغییرات در ترشحات واژن شود که این موضوع ارتباطی با نتجه‌ی مثبت آزمایش بارداری ندارد. سوزش، خارش، ترشح یا برخی از عفونت‌ها ممکن است از عوارض جانبی استفاده از کپسول واژینال یا شیاف باشد. اما افزایش ترشحات واژن نیز ممکن است از نشانه‌های اولیه‌ی بارداری بوده و علامتی برای انتفال موفقیت آمیز جنین و به دنبال آن نتیجه‌ی مثبت آزمایش بارداری باشد چرا که در هفته‌های اولیه بارداری ترشحات رقیق، سفید و با بوی ملایم در اکثر مادران مشاهده می‌شود. 

۸. افزایش احساس نیاز به دفع ادرار بعد از انتقال جنین

دستشویی رفتن‌های مکرر شبانه و افزایش احساس نیاز به دفع می‌تواند از نشانه‌های اولیه بارداری باشد. احساس مکرر نیاز به دستشویی رفتن می‌تواند در نتیجه‌ی افزایش هورمون بارداری HCGو همچنین افزایش سطح پروژسترون رخ بدهد و ممکن است بتوان آن را به عنوان نشانه‌ای برای انتقال موفقیت آمیز جنین نام برد. اما خب متاسفانه علاوه بر این تکرر ادرار می‌تواند علامتی برای عفونت ادراری نیز باشد بنابراین در صورت داشتن هریک از علائم زیر بهتر است با پزشک مشورت کنید.

• ادرار دردناک
• احساس به دفع فوری ادرار
• خون ریزی
• تب
• تهوع و استفراغ

۹. آغاز نشدن دوره‌ی ماهانه در زمان مقرر

پریود نشدن به خصوص در زنانی که دوره‌ی بسیار منظمی دارند می‌تواند نشانه‌ای برای بارداری باشد. در زنانی که هر ماه درست سر وقت آغاز چرخه‌ی قاعدگی را تجربه می‌کنند عدم اتفاق افتادن آن می-تواند نشان دهد که زمان انجام آزمایش بارداری فرا رسیده است.

۱۰. بدون علامت بودن

عدم وجود هیچ کدام از این موارد در فرد جای نگرانی ندارد چرا که صرفا این موضوع که فرد هیچ علامت خاصی را تجربه نمی‌کند به آن معنا نیست که انتفال جنین موفقیت آمیز نبوده است. در واقع متخصصان بر این باورند که وجود یا عدم وجود این علائم از آنجایی که غیر اختصاصی هستند بارداری را رد یا تایید نمی‌کنند. به این معنی که این علائم هم در زمان بارداری و هم در پی مصرف داروهایی مانند استروژن و پروژسترون ممکن است نمود پیدا کنند. در حقیقت می‌توان گفت که حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از مادران گرچه هیچ علامتی ندارند اما نتیجه‌ی آزمایش بارداری آن‌ها مثبت خواهد شد. در نهایت باید گفت که تنها روش مطمئنی که توسط آن بتوان بارداری را تایید کرد انجام آزمایش و دریافت نتیجه مثبت می‌باشد.

چه زمانی باید برای انجام تست بارداری اقدام کرد؟

معمولا همه‌ی افرادی که از روش‌های کمک باروری استفاده کردند مشتاق دیدن نتیجه‌ی مثبت بارداری خود هستند اما اگر زودتر از زمانی که باید، تست انجام شود، آزمایش بدهند نتیجه‌ی منفی کاذب ممکن است باعث نا امیدی آن‌ها بشود.

در حالت ایده‌آل باید تا زمان معمول دوره‌ی قاعدگی و پریود نشدن در موعد مقرر صبر کرد چرا که در این حالت دقیق‌ترین نتیجه به دست خواهد آمد. اما از آنجایی که برای بعضی از زوجین صبر کردن سخت است که به آنها پیشنهاد می‌شود تا ده روز پس از انتقال جنین صبر کرده و سپس برای انجام تست اقدام کنند.

به طور کلی جنین طی ۴۸ تا ۷۲ ساعت پس از انتقال به رحم متصل می‌شود. وجود رویان در حال رشد فعالیت متابولیکی را افزایش داده و منجر به افزایش HCG می‌شود که ۹ تا ۱۰ روز پس از انتقال جنین با درصد دقت و صحت بالایی قابل سنجش است به همین دلیل احتمالا در این زمان پزشک برای فرد درخواست آزمایش HCG خون را می‌دهد تا نتیجه‌ی لقاح آزمایشگاهی و بارداری سنجیده شود.

جمع بندی 

معمولا والدین مدت زمان دو هفته‌ای که پس از انتقال جنین باید برای دریافت نتیجه صبر کرد را با احساس استرس و اضطراب وسواس گونه و فراز و نشیب‌های عاطفی می‌گذرانند. اگرچه برخی از علائم اولیه مانند خونریزی خفیف، لکه بینی و گرفتگی می‌تواند به معنای موفقیت آمیز بودن لقاح آزمایشگاهی و انتفال جنین باشد اما روش تضمینی برای تشخیص باردار بودن و مثبت بودن نتیجه نیست. شناخت این علائم به زوج برای طی کردن این پروسه کمک می‌کند اما پیگیری وسواس گونه علائم توصیه نمی‌شود و ایده‌آل‌ترین کار این است که با حفظ آرامش این دوره را طی کرده و در موعد مقرر برای انجام آزمایش بارداری اقدام کنند.