علت کبودی بیضه
در بیشتر موارد، سیاهی یا کبودی های جزئی روی بیضه ها جای نگرانی ندارند. این کبودی ها معمولاً نتیجه پوشیدن لباس های تنگ، بستن زیپ شلوار و یا در اثر برخورد به جایی، می باشد. در حالت کلی، هرگونه حساسیت و تغییر رنگ پوست بیضه ها باید در طول یک هفته کمرنگ شود و به مرور از بین برود. اگر این علامت در اثر وارد شدن ضربه ناگهانی باشد، ممکن است درد و تورم شدید نیز همراه با کبود بروز یابد. حتی ممکن است برخی از آقایان و پسران بلافاصله پس از ضربه دچار حالت تهوع شوند. با این وجود، این علائم معمولاً با بهبودی محل کبودی فروکش می کنند.
چه چیزهایی می توانند باعث کبودی بیضه ها شود؟
بیضه ها در خارج از بدن آقایان آویزان هستند و توسط یک لایه نازک پوست محافظت می شوند؛ به همین دلیل بافت ها و رگ های خونی آن می توانند به راحتی صدمه ببینند. غالبا کبودی های بیضه هنگامی رخ می دهند که رگ های موجود در پوست بیضه ها آسیب دیده و پاره شوند، که این اتفاق باعث نشت خون در زیر پوست و در نتیجه تغییر رنگ بیضه ها می شود. مثال های شایع می تواند شامل موارد زیر باشد:
- ضربه به ناحیه تناسلی در اثر زمین خوردن
- آسیب دیدن بیضه حین شوخی کردن و یا هنگام کار
- نشستن بر روی یکی از بیضه ها به طور اتفاقی
- استمنا (خود ارضایی) یا رابطه جنسی خشن نیز می تواند منجر به کبودی شود.
- گاهی ممکن است کبودی را بدون هیچ دلیلی روی بیضه مشاهده کرد.
آسیب های دیگر بیضه عبارت هستند از:
- هماتوسل: گاهی اوقات، معمولاً پس از ضربه های ناگهانی، خون ممکن است در بافت اطراف بیضه جمع شود. این خون جمع می تواند بیضه را دچار کبودی کند و هماتوسل ایجاد نماید.
- اپیدیمیت: اپیدیدیم ها لوله هایی در اطراف بیضه ها هستند که اسپرم را قبل از آزاد سازی از طریق انزال، در خود ذخیره می کنند. این لوله ها می توانند پس از وارد شدن ضربه، آسیب یا عفونت ملتهب شوند که می تواند منجر به درد، تورم و کبودی شود.
- پارگی: اگر شدت یک آسیب تا حدی باشد که لایه های بافت اطراف بیضه را تحت تاثیر قرار دهد و موجب پارگی آن شود، می تواند به خود بیضه نیز آسیب برساند. این آسیب ممکن است منجر به فشار آوردن بیضه به بافت اطراف خود شود. در حالت کلی پارگی بیضه به درمان فوری و اورژانسی نیاز دارد.
- پیچ خوردگی بیضه (تورشن): لوله ای که رگ های خونی را به بیضه وصل می کند و آن ها را احاطه کرده است، طناب اسپرماتیک (spermatic cord) نامیده می شود و می تواند به راحتی و بدون هشدار در هنگام آسیب دیدگی دچار پیچ خوردگی شود و یا در اثر فعالیت های معمولی دچار این حالت شود. تورشن می تواند جریان خون را در کیسه بیضه قطع کرده و منجر به کبودی و تغییر رنگ آن ها شود. این آسیب به درمان فوری نیاز دارد و در صورت عدم درمان، ممکن است لازم باشد بیضه آسیب دیده به طور کلی برداشته شود.
- تومور: رشد غیر طبیعی بافت در اطراف بیضه ها نیز می تواند باعث کبودی و تورم شود. اگرچه تومورها همیشه نشانه سرطان نیستند، با این حال آقایان باید در اسرع وقت برای تشخیص به پزشک مراجعه کنند.
چگونه می توان علائم کبودی و درد را تسکین داد؟
بیضه های کبود یا متورم شده می توانند به اندازه کافی ناراحت کننده ظاهر شوند و فرد را از شرکت در فعالیت های عادی باز دارند. افراد مبتلا به کبودی بیضه می توانند برای تسکین درد، تورم یا ناراحتی که ممکن است در زندگی روزمره شان تداخل ایجاد کند، یک یا چند روش درمانی زیر را امتحان نمایند:
- استراحت کنید: دراز بکشید و فعالیت خود را کاهش دهید؛ سعی کنید از انجام هرگونه فعالیت بدنی یا حرکتی که باعث تشدید درد یا ناراحتی می شود خودداری نمایید. بالا بردن زانوها تا نزدیکی قفسه سینه نیز می تواند تا حدودی به تسکین درد کمک کند.
- کمپرس سرد درست کنید: یک بسته یخ، یک کیسه سبزیجات فریز شده یا یک چیز سرد دیگر را در حوله بپیچید و آن را با فشار کم روی بیضه های خود قرار دهید. این کار را حداقل چهار بار در روز و حدود ۲۰ دقیقه انجام دهید تا میزان درد، کبودی و تورم کاهش یابد.
- از کیسه بیضه خود پشتیبانی کنید: لباس زیر جذب تری بپوشید و یا از حوله رول شده استفاده کنید تا بیضه ها را به سمت بالا ببرد. این کار می تواند به فرد در از بین بردن فشاری که بیضه هایش هنگام آسیب دیدگی احساس می کند، کمک نماید. این کار را تا زمانی انجام دهید که بیضه ها احساس ناراحتی کمتری داشته باشند و میزان کبودی و تورمشان کمتر شود. پوشیدن لباس زیرهای مخصوصی که دارای تکیه گاه ها هستند، در طول روز می تواند کمک کند.
- از مسکن ها استفاده کنید: از داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن (ادویل) یا استامینوفن (تایلنول) استفاده کنید. اگر نگران هستید که بیضه ها به شدت آسیب دیده باشند، قبل از مصرف هر داروی ضد درد به پزشک مراجعه کنید.
- توقف فعالیت های ورزشی: اگر بیضه ها هنگام انجام ورزش یا انجام هرگونه فعالیت بدنی سنگین دیگر آسیب دیده باشند، باید چند روز تمامی فعالیت های ورزشی را تعطیل کرد تا بهبود یابند. کاهش استرس و فشار وارد شده بر بیضه ها و کیسه بیضه باعث بهبود سریعتر کبودی و درد آن ها می شود.
چه موقع باید به دکتر مراجعه کرد؟
معمولا کسانی که تنها کبودی بیضه را به طور موقت و بدون هیچ علامت دیگری تجربه می کنند، نیازی به مراجعه به پزشک ندارند. اما اگر یک یا چند مورد زیر را اضافه بر کبودی مشاهده نمودید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- قادر به قرار دادن بیضه ها در کیسه بیضه نیستید.
- دچار خونریزی خفیف یا شدید در کیسه بیضه شوید.
- در ادرار خود خون یا ترشح داشته باشید.
- در ادرار کردن مشکل پیدا کنید.
- تب ۳۸ درجه سانتیگراد یا بالاتر داشته باشید.
- احساس تکرر ادرار می كنید اما ادرار زیادی را دفع نمی کنید.
- اگر بعد از یک هفته بهبودی حاصل نشد یا علائم هر لحظه بدتر می شود. این حالت می تواند نشانه ای از وجود یک ایراد یا بیماری زمینه ای جدی تر باشد.
- اگر مطمئن نیستید که چه عواملی باعث کبودی بیضه شده است، ممکن است لازم باشد که به یک دکتر مراجعه کنید. در بعضی موارد، کبودی که بدون هشدار ظاهر می شود، می تواند نشانه ای از عفونت منتقله از راه جنسی (STI) باشد، مانند کلامیدیا. سایر علائم ناشی از STI ها عبارت هستند از:
-
-
- درد یا تورم بیضه
- سوزش هنگام ادرار کردن
- خروج ترشحات شفاف یا کدر از آلت تناسلی
-
کلام آخر
علائم آسیب خفیف بیضه نباید بیش از چند روز طول بکشد. در این مدت ممکن است انجام فعالیت های جنسی ناخوشایند و آزار دهنده باشند اما معمولاً هیچ تأثیر طولانی مدتی بر عملکرد جنسی، قدرت باروری یا احساس لذت فرد نخواهند گذاشت. در صورت عدم درمان به موقع این آسیب ها مانند پیچ خوردگی بیضه، پارگی و سایر آسیب های شدید، آسیب طولانی مدت و عوارض غیر قابل جبران را می توان انتظار داشت. اگر در مورد عمق آسیب دیدگی خود اطمینان ندارید، برای اطمینان بیشتر بهتر است به یک پزشک متخصص مراجعه کرد. در مواقع جراحات شدید، درمان سریع، تنها راه کاهش خطر ابتلا به عوارض خواهد بود.
