علت سنگین شدن سینه ها

هنگامی که خانم ها متوجه تغییرات خاصی در سینه های خود می شوند، طبیعی است که دچار افکار ضد و نقیض شوند. نکته کاملا شفاف این است که تغییرات پستان یک بخش نرمال از آناتومی بدن خانم ها می باشد. اگر سینه ها دچار سنگینی غیر قابل توضیح و بیشتر از حد معمول شوند، احتمالا چیزی برای نگرانی وجود نخواهد داشت. به یاد داشته باشید که سنگین بودن پستان به ندرت می تواند نشانه ای از سرطان پستان باشد. در این مقاله، ما به دلایل عمده سنگین شدن و درد پستان و همچنین روش های تسکین درد آن خواهیم پرداخت.

ماستالژی (Mastalgia) یا پستان درد و سنگین شدن سینه

ماستالژی یا درد سینه می تواند یکی از دلایل احتمالی سنگین شدن سینه ها و دردناک بودنشان باشد. دو نوع ماستالژی وجود دارد.

1. اولین مورد، درد دوره ای پستان است که به طور معمول طی دوره های قاعدگی ایجاد می شود.
2. مورد دوم، درد غیر دوره ای است که منبع آن می تواند پستان یا عضلات و مفاصل اطراف آن باشد.

درد دوره ای پستان به طور معمول در زمان تخمک گذاری رخ می دهد و تا شروع چرخه قاعدگی ادامه دارد. این درد ممکن است یک یا هر دو پستان را درگیر کند و دردی از خفیف تا شدید داشته باشد. این درد می تواند به زیر بغل نیز کشیده شود. درد غیر دوره ای پستان به چرخه قاعدگی فرد مرتبط نیست. این نوع درد به طور معمول در یک قسمت واحد اتفاق می افتد و از بین نمی رود. آسیب به سینه، ضربه به قفسه سینه و درد آرتروز می تواند باعث درد غیر دوره ای شود.

درمان

گذاشتن کمپرس گرم روی منطقه مورد نظر و مصرف داروهای ضد درد، مانند ایبوپروفن یا استامینوفن، ممکن است به درد پستانی غیر دوره ای کمک کنند. دیگر روش های دیگر برای تسکین ماستالژی دوره ای ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• کاهش مصرف کافئین
• افزایش مصرف ویتامین E
• رژیم غذایی کم چرب

درمان دارویی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• داروهای پیشگیری از بارداری
• داروی هورمون های تیروئید
• داروهای مسدود کننده های استروژن
• دانازول (که یک هورمون مردانه است)

نوع درمان به شدت درد و سن فردی که دچار ماستالژی است بستگی خواهد داشت.

سنگین شدن پستان و تغییر پستان فیبروکیستیک

تغییرات فیبروکیستیک پستان بسیار رایج است. نیمی از خانم ها این مورد را در برخی مراحل زندگی خود تجربه می کنند. تغییرات فیبروکیستیک می تواند در سینه ها منجر به دگرگونی هایی، از جمله کیست مایع  در بافت پستان ایجاد کند. هنگامی که سینه ها متورم و پر از مایع می شوند، سنگین تر از حد معمول خواهند بود. تغییرات فیبروکیستیک پستان در واقع تجمع توده های غیر سرطانی و خوش خیم در بافت پستان است. این تغییرات می توانند یک یا هر دو سینه را درگیر کند. آن ها ممکن است هر ماه در یک نقطه خاص و مشخص رخ دهند و یا هیچ الگوی قابل تشخیصی را دنبال نکنند. در بعضی موارد، ممکن است علائم دائمی در فرد ایجاد شود. سایر علائم رایج تغییرات پستان فیبروکیستیکی عبارت است از:

• وجود توده های متحرک 
• دردی که اغلب قبل از دوره پریود بدتر می شود.
• دردی که به زیر بغل خانم گسترش می یابد.
• ظاهر یا ناپدید شدن توده ها
• توده هایی که تغییر اندازه می دهند.
• ترشحاتی سبز یا قهوه ای رنگ از نوک پستان

درمان

1. استفاده از کمپرس گرم یا سرد
2. پوشیدن سوتین راحت 
3. اجتناب از مصرف نمک، کافئین و چربی
4. مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی
5. مصرف مسکن های بدون نسخه
6. در صورت وجود کیست آزار دهنده، پزشک ممکن است مایعات موجود در آن را تخلیه کند.

درد سینه و سنگین شدن آن به علت قاعدگی

درد پستان و تورم اغلب طی دوره قاعدگی به صورت ماهانه به وجود می آید. یعنی این درد به وضوح به چرخه قاعدگی بستگی دارد. این نوع درد همان درد پستان دوره ای است. در روزهایی که خونریزی قاعدگی رخ می دهد، سطوح هورمون های استروژن و پروژسترون بدن به طور چشمگیری تغییر می کند. استروژن و پروژسترون اندازه و تعداد کانال ها و غدد را در پستان افزایش می دهند. همچنین سینه ها را به حفظ آب تشویق می کند. به این ترتیب سینه ها را سنگین می سازد. این نوع تغییرات معمولا هر دو سینه را تحت تاثیر قرار می دهد. علائم ممکن است طی دو هفته قبل از دوره قاعدگی به تدریج بدتر شود و سپس ناپدید شود. علائم آن شامل تورم و سنگین بودن و درد باشد.

درمان:

1. استفاده از کمپرس آب گرم
2. مصرف مسکن هایی مانند استامینوفن غیر کدئین
3. عدم استفاده از لباس و سوتین تنگ

بزرگ و سنگین شدن سینه در بارداری

سینه ها ممکن است در دوران بارداری حساس و سنگین شوند، به خصوص در سه ماهه اول. پروژسترون می تواند باعث حساسیت پستان ها در حاملگی شود. این هورمون به حفظ بارداری کمک می کند و در نیمه دوم چرخه قاعدگی خانم ها نیز به اوج می رسد. با پیشرفت بارداری، پستان ها رشد می کنند. اگر سوتین خانم خیلی سفت و تنگ باشد، این رشد می تواند باعث درد پستان شود. بزرگ شدن سینه همچنین می تواند آن ها را سنگین تر کند که به طور بالقوه باعث درد شانه و کمر می شود. هنگامی که سینه ها شروع به تولید شیر می کنند نیز احساسات غیرمعمولی در پستان مانند سنگینی ایجاد می شود.

درمان

سوتین مخصوص بارداری که به درستی انتخاب شده باشد می تواند تا حدی به تسکین درد کمک کند. طبق بررسی سیستماتیک سال ۲۰۱۶، خانم ها می توانند برای کاهش دردشان، به مدت ۲۰ دقیقه و به طور متناوب کمپرس های سرد و گرم را به مدت ۲۰ دقیقه در مناطق دردناک قرار دهند. این دردها معمولاً آنقدر شدید نیستند که برای کنترلشان نیاز به مصرف دارو باشد.

سنگین و حساس شدن سینه ها در دوران شیردهی

بعد از زایمان، شیردهی نیز می تواند دردناک باشد و در سینه های مادر باعث سنگینی شود. خانم های شیرده و نوزاد او باید به جریان تولید شیر عادت کنند. بعد از ۴۸ ساعت اول، ممکن است اختلالی ایجاد شود و به این ترتیب سینه ها سنگین و پر از شیر شوند. بنابراین پستان ها دچار سنگینی و حساسیت زیاد خواهند شد.

درمان

فرد می تواند علائم بالا را با موارد زیر تسکین دهد:

1. شیردهی یا دوشیدن شیر حداقل هر ۲ ساعت یکبار
2. به آرامی ماساژ دادن پستان ها
3. استفاده از کمپرس گرم مانند حوله های گرم قبل از شیردهی 
4. مادر می تواند مقداری از شیر را دور ناحیه نوک پستان خود بمالد تا هم آن را نرم کند و هم نوزاد را به گرفتن نوک سینه ترغیب کند.
5. گذاشتن برگ کلم بر روی پستان ها. انجام این کار می تواند به خنک شدن پستان کمک کرده و موجب تسکین شود.

درد و سنگینی پستان به علت عفونت یا ماستیت (mastitis)

عفونت در پستان (mastitis) می تواند باعث درد و سنگینی پستان شود. دو مورد از رایج ترین عفونت ها عبارتند از:

• ورم پستان: ورم پستان می تواند پس از یک دوره طولانی لرزیدن یا هنگامی که مجراهای شیر به هم چسبیده باشند، اتفاق بیفتد. علائم ممکن است شامل مواردی مانند تب، لرز، وجود یک ناحیه گرم یا متورم در پستان، حالت تهوع، خستگی، استفراغ و خروج ترشحات زرد از نوک پستان باشد. برای درمان این عفونت آنتی بیوتیک تجویز می شود. کمپرس گرم نیز ممکن است کمک کند.
• عفونت برفک یا مخمر: عفونت مخمر نوعی عفونت قارچی است که علائم ممکن است شامل مواردی مانند: صورتی، پوسته پوسته، براق، ترک خوردن و خارش دار شدن نوک سینه ها. درد و سنگینی سینه ها، ایجاد لکه های سفید روی زبان، لثه ها و یا گونه های نوزاد شود. برای درمان برفک، می توان از پماد ضد قارچ برای سینه ها و قطره نیستاتین برای نوزاد استفاده کرد.

سنگین شدن بخاطرعوارض جانبی دارو

برخی از داروها می توانند عوارض جانبی را ایجاد کنند که منجر به سنگینی در پستان ها و درد شود. شایع ترین این داروها، داروهای هورمونی مانند قرص های پیشگیری از بارداری، درمان باروری و هورمون درمانی هستند. داروهای هورمونی به روش های مختلفی برای تنظیم سطح هورمون در بدن کار می کنند. نوسانات در سطوح هورمونی استروژن یا پروژسترون می تواند باعث حفظ مایع در سینه ها شود، و باعث شود که آن ها احساس سنگینی داشته باشند. داروهای ضد افسردگی نیز با ایجاد علائمی مانند سنگینی در پستان ها مرتبط هستند. این داروها شامل مهارکننده های بازجذب مجدد سروتونین (SSRIs)، مانند سرترالین و سیتالوپرام می باشند.

سنگین و سفت شدن سینه به دلیل سرطان التهابی پستان

سنگین بودن سینه ها معمولا نشانه سرطان پستان نیست. به استثناء سرطان پستان التهابی. این نوع از سرطان سینه، بسیار نادر است و تنها حدود ۱ تا ۵ درصد از سرطان های پستان را تشکیل می دهد. با این حال یک سرطان تهاجمی است که اغلب به سرعت ایجاد می شود. فرد مبتلا به این نوع سرطان، احتمالا برخی از علائم دیگر را نیز تجربه خواهد کرد. این نوع سرطان پستان باعث تورم غدد لنفاوی، نارنجی یا قرمز شدن پوست پستان و تورم بافت سینه نیز می شود. گاهی اوقات سینه های درگیر شده، ممکن است به طور چشمگیری در اندازه و وزن خود در عرض چند هفته دچار افزایش شوند.

درمان

درمان معمولاً شامل موارد زیر است:

• از بین بردن تومور: که می تواند منجر به جراحی ماستکتومی شود.
• شیمی درمانی: که می تواند تومور را کوچک کند.
• رادیوتراپی: که می تواند سلول های سرطانی را از بین ببرد.

آیا با وجود احساس سنگینی سینه، باید به پزشک مراجعه کرد؟

بیشتر موارد درد و سنگینی در پستان به خودی خود برطرف می شود. با این حال کاملاً طبیعی است که سینه ها هر از چند گاهی احساس سنگینی کنند. با این حال چک کردن سینه ها توسط پزشک هرگز بی فایده نخواهد بود و به قول معروف کار از محکم کاری عیب نمی کند. در بسیاری از موارد، تغییر سبک زندگی می تواند این حالت پستان را تسکین دهد. اگر نگران هستید که این سنگینی ممکن است مسئله جدی باشد، قطعاً صحبت با پزشک کمک کننده خواهد بود. معاینه فیزیکی معمولاً می تواند در تشخیص علت سنگینی و تعیین روش درمانی مناسب کمک کند.