جفت سر راهی چیست؟

در دوران بارداری با کشش و رشد رحم جفت حرکت می کند. طبیعی است که جفت در اوایل بارداری در رحم پایین باشد. با ادامه بارداری و کشش رحم، جفت به طور معمول به بالای رحم منتقل می شود. در سه ماهه سوم، جفت باید نزدیک به قسمت فوقانی رحم باشد. این وضعیت به سرویکس یا دهانه ی رحم ( ورودی رحم به واژن) اجازه می دهد تا برای زایمان آماده شوید.

اگر جفت در قسمت تحتانی رحم باشد، می تواند بخشی یا تمام دهانه رحم را بپوشاند. به، این شرایط در ماههای آخر بارداری، جفت سرراهی یا جفت پایین گفته می شود. بیشتر خانم ها در این شرایط، نیاز به استراحت در رختخواب خواهند داشت.

علائم جفت پایین یا جفت سرراهی

علائم اصلی جفت سرراهی خونریزی ناگهانی از واژن است.اما در صورت بروز هر یک ازعلائم زیر، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• گرفتگی یا درد شدید
• خونریزی از واژن که شروع می شود، متوقف می شود و دوباره روزها یا هفته ها بعد شروع می شود
• خونریزی بعد از مقاربت
• خونریزی در نیمه دوم بارداری

دلایل افزایش احتمال جفت سرراهی 

عوامل خطر برای ایجاد جفت سرراهی عبارتند از:

• موقعیت غیرمعمول کودک: بریچ (باسن جنین در مقابل دهانه ی رحم قرار دارد) یا عرضی (خوابیده به صورت افقی روی رحم)
• جراحی های رحمی: زایمان سزارین، جراحی برای برداشتن فیبروم رحم، اتساع و کورتاژ رحم  (D&C)
• باردار دوقلویی یا چندقلویی
• سقط قبلی
• جفت بزرگ
• رحم غیرطبیعی
• زایمان قبلی
• سابقه ی جفت سرراهی در بارداری های قبلی 
• سن بیشتر از ۳۵ سال
• نژاد آسیایی 
• نژادی غیر از سفید 
• سیگاری بودن
• مصرف کوکایین

چگونه جفت سرراهی تشخیص داده می شود؟

معمولاً اولین نشانه های جفت سرراهی در طی سونوگرافی در هفته ی ۲۰ بارداری ظاهر می شود. این علائم اولیه جای نگرانی نیست، زیرا جفت در اوایل بارداری در قسمت های تحتانی رحم قرار دارد. جفت معمولاً خود را اصلاح می کند، فقط ۱۰% موارد به جفت سرراهی کامل تبدیل می شوند.

انواع جفت سرراهی

چهار نوع جفت سرراهی وجود دارد. باتوجه به نوع جفت شما، درمان و زایمان یا سزارین  شدن شما صورت خواهد گرفت.

1. جفت سر راهی جزئی: جفت فقط بخشی از دهانه رحم را می پوشاند. زایمان از طریق واژن امکان پذیر است.
2. جفت سرراهی پایین: این نوع، از اوایل تا اواسط بارداری شروع می شود. جفت در لبه دهانه رحم قرار گرفته و احتمال زایمان واژینال بسیار زیاد است.
3. جفت سرراهی حاشیه ای: جفت در پایین رحم شروع به رشد می کند. جفت به طور معمول به دهانه رحم فشار می آورد اما آن را نمی پوشاند. از آنجا که مرز جفت با دهانه رحم یکی است، هرگونه همپوشانی در حین زایمان می تواند باعث خونریزی جزئی شود. با این حال، زایمان از طریق واژن به طور معمول بی خطر است.
4. جفت سرراهی کامل : این نوع جفت شدیدترین نوع جفت سرراهی است. در جفت سرراهی کامل، جفت سرانجام کل دهانه رحم را پوشش می دهد. جراحی های سزارین معمولاً توصیه می شود و در موارد شدید، ممکن است مادر مجبور به زایمان زودرس شود.

درمان جفت سرراهی 

پزشکان در مورد نحوه درمان جفت سرراهی شما، براساس معیارهای زیر تصمیم می گیرند:

• میزان خونریزی و آیا خونریزی متوقف شده است؟
• با زمان زایمان چقدر فاصله دارید؟
• سلامتی مادر
• سلامتی جنین
• موقعیت جفت و جنین

میزان خونریزی مهمترین عامال در تصمیم گیری پزشک برای  درمان شماست.

 اگر جفت سرراهی در دوران بارداری برطرف نشود، هدف از درمان نزدیکتر کردن شما به موعد مقرر زایمان است. بیشتر خانم هایی که مشکل جفت سرراهی انها برطرف نشود، سزارین می شوند.

درمان جفت سرراهی در صورت  داشتن خونریزی کم : 

در موارد جفت سرراهی با حداقل خونریزی یا بدون خونریزی، پزشک احتمالاً استراحت در بستر را پیشنهاد می کند. این بدان معناست که تا آنجا که ممکن است در رختخواب استراحت کنید و فقط ایستادن و نشستن در صورت لزوم، همچنین از شما خواسته می شود که از داشتن رابطه جنسی و همچنین ورزش جلوگیری کنید. اگر در این مدت خونریزی رخ دهد، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

درمان جفت سرراهی در صورت خونریزی شدید:

موارد خونریزی شدید ممکن است به استراحت و بستری شدن در بیمارستان نیاز داشته باشید. بسته به میزان خون از دست رفته، ممکن است به انتقال خون هم نیاز پیدا کنید. همچنین ممکن است برای جلوگیری از زایمان زودرس برای شما دارو تجویز شود.

در صورت خونریزی شدید، پزشک توصیه می کند به محض ایمن بودن زایمان( ترجیحاً بعد از ۳۶ هفته ) سزارین انجام شود. اگر لازم باشد سزارین زودتر انجام شود، و برای تسریع رشد ریه جنین ممکن است آمپول کورتیکواستروئید تزریق شود.

درمان جفت سرراهی در صورت خونریزی غیرقابل کنترل :

 اگر خونریزی کنترل نشده اتفاق بیافتد، باید زایمان سزارین اورژانسی انجام شود.

عوارض جفت سرراهی :

در حین زایمان، دهانه رحم باز می شود تا کودک بتواند برای تولد به داخل کانال واژن حرکت کند. اگر جفت در جلوی دهانه رحم باشد، با باز شدن دهانه رحم شروع به جدا شدن می کند و باعث خونریزی داخلی می شود. این امر حتی در صورت نارس بودن نوزاد می تواند عمل جراحی اورژانسی را ضروری کند، زیرا اگر اقدامی انجام نشود مادر می تواند خونریزی کند و بمیرد. زایمان واژینال همچنین خطرات زیادی را برای مادر ایجاد می کند که ممکن است خونریزی شدید در حین زایمان، زایمان یا بعد از چند ساعت اول، زایمان را تجربه کند.

اگر مبتلا به جفت سرراهی هستید، برای کاهش نگرانی خود اقدامات زیر را انجام دهید:

• در مورد جفت سرراهی بدانید. داشتن اطلاعات در مورد وضعیت شما می تواند ترس شما را راحت کند.
• برای سزارین آماده باشید. جفت سرراه ممکن است مانع از زایمان طبیعی کودک شود.
• استراحت کنید..
• مراقب خودتون باشید.