آیا آی وی اف درد دارد؟

IVF به عنوان یک روش کمک باروری در افرادی که با این مشکل رو به رو هستند مورد استفاده قرار می‌گیرد که شامل تزریقات منظم برای تجویز داروهای لازم از جمله داروهای هورمونی است. سوالی که همیشه برای کسانی میخواهند این روش را شروع کنند آن است که آیا آی وی اف دردناک است یا خیر؟ 

تزریق IVF چگونه انجام می‌شود؟

همه نه، اما اغلب تزریقات IVF توسط خود فرد انجام می‌شوند تا به دلیل تعداد و زمان تزریق داروها کمترین خلل در زندگی شخصی افراد ایجاد شود. برای بعضی از افراد به ویژه آنهایی که در مراکز درمانی کار می‌کنند این عمل مانند استفاده از قرص‌ها، آسان خواهد بود. اما در مقابل برای بعضی دیگر افراد به خصوص آنهایی که از تزریق و آمپول زدن می‌ترسند این موضوع می‌تواند باعث استرس و اضطراب بیشتر شود. اما عمده‌ی کسانی که از IVF استفاده می‌کنند بینابین این دو گروه قرار می‌گیرند یعنی گرچه این خود تزریقی برایشان بسیار ساده نخواهد بود اما می‌توانند خود و شرایط را مدیریت کرده و با استفاده از دستورالعمل‌ها و آموزش‌هایی که از پزشک خود دریافت می‌کنند اوضاع را به خوبی پیش ببرند.

دوره‌ی دریافت تزریقات IVF چگونه است؟

روز اول شروع درمان برابر با روز اول قاعدگی خواهد بود که در این زمان روند تحریک تخمدان آغاز می‌شود. در این زمان تزریقات شدت یافته و به مدت هفت تا ده روز، روزی بیش از دو تزریق انجام خواهد شد. در طول این دوره رشد و نمو فولیکول‌ها از طریق آزمایش خون و سونوگرافی کنترل می‌گردد. تزریق نهایی نیز در مرحله‌ی آخر رشد تخمک توسط خود فرد انجام می‌شود که البته از آنجایی که زمان بندی در این پروسه موضوع بسیار مهمی است پزشک ساعت دقیق آن را از قبل به فرد اطلاع خواهد داد. در کل دوره‌ی قاعدگی باید فرد فعالیت‌های خود را به حداقل رسانده و استرس خود را کاهش دهد تا احتمال موفقیت روش افزایش یابد. از آنجا که تحریک تخمک یکی از اصل‌های این روند است، برخی تزریقات دیگر قبل اولین روز شروع رسمی درمان یعنی بعد از تخمک گذاری در چرخه‌ی قبلی نیز ممکن است انجام شود. هورمون‌هایی که به صورت روزانه به بدن تزریق می‌شوند چرخه‌ی طبیعی بدن فرد را سرکوب کرده و به او کمک می‌کنند که طبق روند درمانی پیش برود.

تزریقات IVF چه قدر دردناک هستند؟

پاسخ این سوال واقعا به بستگی به شرایط و افراد دارد. برای برخی از افراد تزریق یک موضوع ساده بوده و در عرض چند ثانیه تمام ناراحتی‌های جزئی حاصل از آن برطرف می‌شود اما برای برخی دیگر از افراد درد می‌تواند شدیدتر بوده و اغلب با اضطراب بیشتری هم همراه باشد. علاوه بر این نوع تزریق نیز ممکن است در پاسخ این سوال موثر باشد به گونه‌ای که تزریقات زیرجلدی که بین پوست و عضله تزریق می‌شوند ساده‌ترین و کم دردترین نوع تزریق به شمار می‌روند و در مقابل تزریق عضلانی که در آن سوزن‌های بلندتر به طور مستقیم به عضله فرستاده می‌شوند، گرچه شدت آن زیاد نیست اما مقداری دردناک‌تر خواهند بود. در مجموع از آنجایی که سوزن‌هایی که برای IVF طراحی می‌شوند نازک و اغلب بدون درد هستند عمده‌ی مشکلاتی که برای افراد به وجود می‌آید در اثر استرسی است که تحمل می‌کنند.

چگونه می‌توان با دردهای ناشی از تزریقات IVF کنار آمد؟

داشتن برنامه ریزی و پیش روی آرام برای کسب آمادگی به منظور شروع تکنیک‌های کمک باروری مهم‌ترین کاری است که فرد می‌تواند برای کمک به بهبود شرایط انجام دهد. از سری نکات دیگری که برای افراد مفید خواهند بود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. کمک گرفتن از دیگران مثلا همسر برای تزریق. در این حالت فرد می‌تواند در مدت زمان تزریق برای آرام نگه داشتن خود تلاش کرده و در این فاصله شخص دیگری تزریق را انجام دهد. این کار بیشتر در افرادی که استرس زیادی برای تزریق دارند توصیه می‌شود.
2. معمولا چند روز پس از انجام تزریقات استرس فرد از بین می‌رود اما در صورت نیاز می‌توان از پزشک برای مدیریت شرایط کمک گرفت.
3. تغییر محل تزریق. در این حالت هرگونه درد باقی مانده با انجام شدن تزریق دیگری در اطراف آن تحریک و تشدید نمی‌شود. پیشنهاد می‌شود که پس از هر دوز تزریق زیرجلدی و عضلانی ناحیه تزریق به طور متناوب جا به جا شود (مثلا بین ران‌ها یا سایر نواحی متراکم عضلانی مثل باسن و بازو) تا هم درد کمتر شده و هم در صورت بروز کبودی فرصت کافی برای بهبود آن ایجاد شود.
4. در برخی افراد استفاده از گیاه همیشه بهار کوهی (آرنیکا) که پس از تمیز کردن با پد الکلی در محل تزریق قرار داده میشود، تورم و کبودی را به حداقل می‌رساند.
5. استفاده از کیسه‌ی یخ برای چند دقیقه قبل از انجام تزریق می‌تواند ناحیه را بی حس کرده و احتمال بروز درد را کاهش دهد. اما باید مدت زمان حداکثر ۱۰ دقیقه‌ای آن را رعایت نمود تا از سرمازدگی جلوگیری گردد و حتما بعد از استفاده از یخ و قبل از تزریق لازم تا از پد الکلی استفاده شود.
6. استفاده از کرم‌های حاوی بی حس کننده مانند لیدوکائین که تجویز می‌شوند می‌تواند احساس درد را کاهش دهد.

به طور کلی اینکه فرد بداند چرا درحال استفاده از IVF است و فکر کردن به نتیجه‌ی آن می‌تواند به فرد در کنترل شرایط کمک کند. علاوه بر مسائل جسمانی، استفاده از آی وی اف با نوسانات روحی نیز همراه خواهد بود. از طرفی هرچند احتمال موفقیت این روش حدود ۷۱ درصد به ازای هر جنین منتقل شده در زنان زیر ۳۸ سالی است که از تخمک خود استفاده می‌کنند، اما با این حال ممکن است به شکست منجر شود. بعضی از خانم‌ها تمایل دارند که بعد از شکست فورا و در اولین زمان چرخه‌ی بعدی را آغاز کنند و برخی دیگر از آنها به زمان احتیاج دارند. در مجموع توجه به وضعیت روحی و جسمانی در این دوره حائز اهمیت خواهد بود.